ARPA YETİŞTİRİCİLİĞİ BİLGİLERİ, BİTKİ BESİN NOKSANLIKLARI, NOKSANLIKLARIN GİDERİLMESİ, HASTALIKLARI, ZARARLILARI
Arpa tek yıllık bir uzun gün bitkisidir. Fakat değişik gün uzunluklarına da
uyabilir.
Arpa, tahıllar içerisinde en çok kardeşlenenlerdendir.
Olağan durumda
5 - 8 kardeş verir.
Bitki boyu ortalama 35-100 cm kadardır. Saçak kök
yapısına sahiptir.
Başakları ortalama 8 -15 cm boyunda olup 2, 4 ve 6 sıralıdırlar. Çiçeği kavuz ve
kapçık sarar, kavuzlu arpalarda bunlar daneye yapışıktır ve harmanda
ayrılmazlar.
Danenin ortalama % 10 - 13 kadarı kavuzdur.
Dane yapısında % 9 - 13
ham protein, % 67 kadarda karbonhidrat bulunur.
Arpa serin iklim tahılları
içerisinde buğdaydan sonra en çok ekimi yapılandır.
Arpa daha çok hayvan yemi olarak kullanılır. Yem olarak değeri mısırın % 95'i
kadardır.
Yemlik arpalarda protein oranının fazla olması istenir. Kavuzun fazla olması
besleyicilik değerini düşürür.
Kullanıldığı önemli alanlardan biri de malt sanayidir.
Bira üretimi için gerekli
olan malt iki sıralı beyaz arpalardan elde edilmektir.
Biralık arpalarda protein
oranının düşük olması gereklidir (% 9 -10.5).
İKLİM İSTEĞİ
Arpa, fazla soğuk ve fazla sıcak olmayan, nispi nemi yüksek olan yerlerde iyi
gelişir. Sıcaklığı 0 ºC nin altına düşmeyen ve 18 - 20 ºC'nin üzerine çıkmayan,
nispi nemi % 70 - 80 olan yerler arpa için çok uygundur.
TOPRAK İSTEĞİ
Arpa için en uygun topraklar, organik maddece zengin, milli, havalanması ve
nemliliği uygun, nötr reaksiyonlu (PH'ı 5 ile 8) topraklardır.
TOPRAK HAZIRLIĞI
KURU KOŞULLARDA:
Bölgemizde kuru koşullarda arpa-nadas veya arpa-mercimek ekim nöbeti
uygulanmaktadır.
Bu nedenle Arpa nadas sisteminde, arpa hasadını müteakip hiçbir
toprak işlemesi yapılmadan, ekim sahası kışı geçirdikten sonra, erken ilkbaharda
Mart ayının ikinci yarısından itibaren toprak uygun tava geldiğinde soklu
pullukla derin sürüm yapılır.
Daha sonra sonbaharda diskharrow + tırmık ve tapan çekilerek tohum
yatağı hazırlanır.
Arpa-Mercimek ekim nöbetinde ise; mercimek hasadından sonra
toprak gölge tavındayken derin sürüm yapılır.
Daha sonra sonbaharda diskharrow +
tırmık ve tapan çekilerek tohum yatağı hazırlanmış olur.
SULU KOŞULLARDA:
Sulanan sahalarda arpa genellikle çapa bitkileri ile ( sebze, mısır, )
münavebeye girmektedir.
Bu nedenle sonbaharda ön bitki hasadından sonra, bitki
kalıntıları temizlenmeli veya uygun alet ekipmanla parçalanmalı, bundan sonra
döner kulaklı pullukla derin sürüm yapılıp, toprağa karıştırılmalıdır.
Daha
sonra diskharrow ve tırmık çekilerek keseklerin kırılması sağlanır.
Kesekler
kırıldıktan sonra orta ağırlıkta bir tapan çekilerek, tohum yatağı hazırlanır.
EKİM
Ekim mibzerle yapılmalıdır.
Ekim derinliği, çimlenme için yeter
nemi ve havalanmayı sağlayacak düzeyde ayarlanır.
Genellikle kışlıklarda ekim
derinliği 4 - 6 cm, yazlık ekimlerde 3 - 4 cm olmalı ve m2' ye kışlık ekimlerde 300 - 350 tane,
yazlık ekimlerde 350 - 400 tane tohum düşecek şekilde hesaplanmalıdır.
Bu ise
kuru koşullarda 14 - 16 kg/da, sulu koşullarda ise 12 - 14 kg/da arasında
değişebilir (Tohumun 1000 dane ağırlığına göre).
Ekim kardeşlenmenin yüksek
olduğu taban ve sulu arazilerde daha seyrek yapılabilir.
GÜBRELEME
Arpa gübreleme genelde buğday gibidir. Kuru koşullarda 5 - 6 kg/da
N, 7 - 9 kg/da P2O5, sulu koşullarda ise 12 - 14 kg/da N, 10 - 12 kg/da P2O5,
karşılığı azotlu ve fosforlu gübre uygulanmalıdır.
Fosforlu gübrenin tamamı ekim esnasında mibzerle banta, azotlu
gübrenin yarısı ekimde, yarısı da kardeşlenme başlangıcında toprak yüzüne
serpilmek suretiyle verilmelidir.
ARPA YETİŞTİRİCİLİĞİNDE GÖRÜLEN HASTALIK VE ZARARLILAR
Buğdayda Septorya Yaprak L.
Buğday
Pas
Hastalıkları
Buğday
Kökboğazı
Çürüklüğü
Buğday
Sürme
Hastalığı
Buğday
Rastığı
.
Tahıl
Küllemesi
.
Süne
Eurygaster
Spp.
Kımıl
Aelia
Spp
Ekin
yaprak
sülüğü
Ekin
Bambul
Böceği
Ekin
Kambur
Böceği
Hububat Hortumlu
Böceği
Hububat
kist
nematodu
ÖNEMLİ NOT
Bahçenizi her ilaçlamanızda eğer sulama veya ilaçlama suyunuzun pH sı 8 - 8.5 ise muhakkak wet yayıcı yapıştırıcı kullanınız.
(Ülkemizin birçok yöresinde toprak ve su pH sı 8- 8.5 hatta 9 a kadar çıkmaktadır.)
Üretilen bütün ilaçlar 6 - 7 pH aralığına göre üretilmektedir.
En Kaliteli ilaçlar dahi 6 ila 15 dakika arasında, % 30 varan oranlarda etkisini kaybetmektedir. (Kesilmiş yoğurt örneği gibi)
BİTKİNİZE AÇ KARNINA İLAÇ VERMEYİN
BİTKİ BESLEME Bitki besini ile birlikte ilaç verin
Buda ilacınızın etkisinin azalmasına neden olacaktır.
Bu nedenle bizim tavsiyemiz holderinize, tankınıza veya sırt pompanıza,
TANK SIRALAMASI Sırasıyla (SIRALAMAYA BOZMAYIN)
1 |
PH DÜŞÜRÜCÜ- YAYICI YAPIŞTIRICI |
İlaçlama suyunun PH sını düşürür, ilacın bozulmasını önler.
İlaçlar bitkiye uygulandıktan sonra ilacın yaprağa yayılmasını sağlar, yapraktan akmasını önler.
|
2 |
ORGANİK GÜBRE |
Bitkinin düzgün ve dengeli beslenmesini sağlar. Meyvelerin albenili, parlak, renkli, iri, dayanıklı, sert, ağır, lezzetli ve hoş kokulu olmalarını sağlar.
|
3 |
İNSEKTİSİT |
BÖCEK İLACI
Zararlı dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin. |
4 |
FUNGUSİT
|
MANTAR İLACI
(Ayrı bir kapta karıştırdıktan sonra) Hastalık dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç
kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin. |
5 |
DİĞER |
Teknik elemanlarımızca önerilen diğer iz elementler. |
Mümkün olduğunca hepsini bir arada kullanmaya çalışın, maliyetleri düşürün.
AŞAĞIDAKİ ÜRÜNLERİ HER SENE DÜZENLİ KULLANIN
KİREÇ ÇÖZÜCÜ |
Sezon başında kireçli topraklarda muhakkak kullanılmalı. Kılcal köklerin etrafını sarmış kireç kaymak tabakasını yok eder.
|
DÖNÜME 1 KG
damla sulama ile |
KÖKLENDİRİCİ |
Hücre bölünmesini hızlandırır. Dolayısıyla, bitkinin büyümesi ve gelişmesi de hızlanır.
Kök oluşumunu ve gelişimini hızlandırır.
Köklerİ kuvvetlendirir. Köklerin, özellikle uzunlamasına, büyümesi ve gelişmesi üzerine uyarıcı etkisi vardır.
|
|
ORGANİK GÜBRE
|
Çiçeklenmeden önce 1. uygulama,
meyve tutumunda 2. uygulama,
hasattan 45 gün önce 3. uygulama yapılır
Gereksinim duyulan bütün dönemlerde 300 gr / 100 lt su ile olmak üzere 2 uygulama.
|
200-300 |
DEMİRLİ GÜBRE
|
En sık görülen bitki besin noksanlığıdır.
Toprak olumsuzlukları bitkilerin, toprakta olan demiri kullanmasını engeller
Toprak analizlerini mutlaka yaptırın |
125-150 cc |
POTASYUMLU GÜBRE |
Ürünün RENK ve AROMA sını AĞIRLIK ve KALİTE sini İRİLİK ve SERT liğini belirleyen potasyumu yüksek oranda içerir.
Özellikle meyve ve sebze yapraklarında görülen yaprak kenarındaki kurumayı önler ve ürün artışını sağlar.
|
|
DAMLA SULAMA |
AZOT, FOSFOR, DENGELİ, POTASYUM
Her dönem düzenli kullanılmalı. Bitkinin NPK sı karşılanmalı
|
2-3 kg |
ÖN KARIŞIMLA KONTROL EDİNİZ
Her ilaçlamada gübre muhakkak kullanılmalıdır.
Gübreler bitkilerin strese girmesini önler. Bitkilerin mikro element ihtiyaçlarını karşılar.
Meyve tutumunu ve meyvelerin kalitesini arttırır.
Gübrelemede esas, toprak ve yaprak analizlerinin yapılmasıdır. Buna göre de eksikler giderilmelidir.
SULAMA
Sulamaya ihtiyaç vardır.
Arpada sulama yapılacaksa birinci su sapa kalkma
ikinci su süt olumu devresinde olmak üzere iki su verilir.
Tek su verilecek ise
süt olum devresinde tatbik edilmelidir.
Sulamada tatbik edilecek husus bitkinin
gelişme devresinde, yağışların yeterli olmadığı dönemlerde arpanın toprakta
ihtiyacı olan suyun, sulama suyu ile karşılanmasıdır.
HASTALIKLARI
ARPA KAPALI RASTIĞI:
Mantari bir hastalıktır.
Buğday sürmesine benzer.
Hasta
bitkinin daneleri katı ve siyah rastık parçaları olur.
Ekimden önce tohumlar
civalı ilaçlarla ilaçlanmalıdır.
ARPA AÇIK RASTIĞI:
Mantari bir hastalıktır.
Hasta bitkinin başakları siyah bir
toz kitlesi durumundadır.
İlaçlı mücadelesi yoktur.
Dayanıklı çeşitler ekilmeli
ve ekim nöbeti uygulanmalıdır.
ZARARLILARI
Yabancı Otlar: Buğdayda zararlı olan yabancı otlar, arpada da verim düşüklüğüne
sebep olur.
Yabancı otlarların 3 - 5 yapraklı olduğu devrede yabancı ot
mücadelesi yapılmalıdır.
HASAT, HARMAN VE DEPOLANMASI
Arpada hasadı geciktirmek hem verimi arttırır, hem de su oranının düşmesini
sağlar.
İyice kurumadan hasat edilmiş arpa ürününde kavuzlar kolayca renk atar,
kalite düşer.
tırpan veya orakla yapılıyorsa, kırılmasını önlemek için,
hasada sabahın erken saatlerinde çiğli havada girilmelidir.
En iyi hasat biçerdöverle yapılanıdır.
Bu taktirde tam olumu fazla
geciktirmemelidir.
Biçerdöverle hasatta özellikle biralık arpalarda danenin
kırılmaması için, biçerdöver ayarı önem kazanmaktadır.
Arpanın depolanmasında
ambar olarak kullanılacak bina rutubet almayan kuru, havadar ve aydınlık bir yer
olmalıdır.
Depoya getirilen arpanın su oranının %12 - 14 altında olması
gerekmektedir.
Deponun ısısı ise +4ºC civarında olmalıdır.
Ambara konulacak arpa
içerisinde, kızışmaya sebep olmaması için yabancı tohum bulunmamalıdır.