Buğday Septorya Yaprak lekesi Tanımı, zarar verdiği bitkiler, kontrolü, mücadelesi

(Septoria tritici)

BUĞDAYDA SEPTORYA YAPRAK LEKESİ HASTALIK BELİRTİSİ

Yaprak üzerinde damarlar ile sınırlandırılmış, küçük, düzensiz, kırmızımtrak-kahverengi lekeler şeklindedir.
Hastalık kül rengi lekelerin merkezinde gelişir.
Bu lekeler yayılır ve birleşir, sonuçta yaprağın tümü lekelerle kaplanır.
Lekelerin genişlemesiyle bunların koyu renkli sınırları kaybolur ve açık yeşil bir renge döner.
Bundan sonra küçük koyu benekler görülür, bu nedenle hastalık “benekli yaprak lekesi” olarak da bilinir.
Hastalık, ilk olarak en alt yapraklarda görülür.
Üst yapraklara yayılma hızı, çevre koşullarına ve çeşidin duyarlılığına bağlı olarak değişir.
Hastalığın şiddeti, bitki olgunluğa yaklaştıkça daha az olmaktadır.
Gelişme esnasında, yaprak dokusu içine gömülüdür.
Olgunlaşmada epidermisin yarılıp, çatlaması ile beyazdan devetüyü’ne kadar değişen renkte spor kitlesi dışarı akar.
Bu mantar, yeşillik üzerindeki nekrotik lekeler ile karakterize bir hastalık olan buğdayın septoria tritici lekesine neden olur. Bu lekeler eşeysizdir.
Eşeysiz durum ( anamorf , eşeysiz evre daha önce Septoria tritici olarak adlandırılıyordu ): Piknidiosporlar hiyalin ve ipliksi olup, 3 ila 7 belirsiz ayrımı olan 1.7-3.4 x 39-86 μm ölçülerindedir. Piknidiosporların çimlenmesi yan veya terminal olabilir.
Cirrhi buff için sütlü beyazdır.
Bazen kültür nonseptatında, 1-1.3 × 5-9 μm ölçülerindeki hiyalin mikrosporları, maya benzeri tomurcuklanma ile piknidinin dışında meydana gelir.

BUĞDAYDA SEPTORYA YAPRAK LEKESİ MÜCADELE YÖNTEMLERİ

Kültürel Önlemler:
Dayanıklı çeşitler ekilmelidir.
Geç ekim yapılarak Septorya’nın şiddeti düşürülebilir.
Ekim nöbeti uygulanmalıdır.
Bir yıl nadas veya bir yıl sulanan ürün yetiştirmek Septorya düzeyini büyük oranda düşürmektedir.
Derin sürüm yapılarak, bitki artıklarının toprağa gömülmesi sağlanmalıdır.
Bitkinin ihtiyacından fazla azotlu gübre kullanmaktan kaçınılmalıdır.
Sık ekimden kaçınmalı, mibzerle ekim tercih edilmelidir.

BUĞDAYDA SEPTORYA YAPRAK LEKESİ KİMYASAL MÜCADELE

Normal koşullarda ekonomik olmamakla beraber, eğer iklim koşulları hastalığın gelişmesine uygun gidiyorsa ve epidemik bir durum olasılığı varsa yeşil aksam ilaçlaması uygulanabilir.
Kardeşlenme başlangıcından itibaren yağışlı havalar uzarsa Septorya zararı artar.
İlaçlama için en iyi zaman bayrak yaprağının tamamen açıldığı kın döneminin sonu veya başak çıkışı öncesidir.
Ancak burada da çok geç kalmamak doğrudur.
Erken dönemde bitkinin üst kısımlarına doğru tırmanan bir enfeksiyon için bayrak yaprağının çıkması beklenmemelidir.
Tarla bulaşıksa ve başaklanma döneminde yağışlı havalar devam ediyorsa ekonomik zarar söz konusu olabileceğinden ilaçlamaya gerek duyulabilir.
İlaçlamanın tekrarlanması gerektiği durumlarda, ilaçların etiketinde belirtilen etki süreleri dikkate alınmalıdır.

BUĞDAYDA SEPTORYA YAPRAK LEKESİ KİMYASAL MÜCADELEDE KULLANILACAK İLAÇLAR VE DOZLARI

BİTKİNİZE AÇ KARNINA İLAÇ VERMEYİN, BİTKİ BESLEME Bitki besini ile birlikte ilaç verin

Etkili madde adı ve oranı	Formülasyonu	Doz 100 lt suya	İlaçlama ile hasat arası süre (Gün)
Difenoconazole+ Propiconazole 150+150 g/l	EC	40 ml	21
Fluquinconazole 100 g/l	SC	100 ml	35
Metconazole 60 g/l	SC	150 ml	35
Tebuconazole 25 %	WP	75 g
Spiroxamine+Tebuconazole+Triadimeno l 240+167+43 g/l	EC	60 ml	35
90g/l Propiconazole + 400g/l Prochloraz	EC	125 ml

	AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanılmamalı
	Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanılmamalı
	AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanılmamalı

KİMYASAL MÜCADELEDE KULLANILACAK İLAÇLAR VE DOZLARI

ÖNEMLİ NOT

Bahçenizi her ilaçlamanızda eğer sulama veya ilaçlama suyunuzun pH sı 8 - 8.5 ise muhakkak wet yayıcı yapıştırıcı kullanınız.
(Ülkemizin birçok yöresinde toprak ve su pH sı 8- 8.5 hatta 9 a kadar çıkmaktadır.)
Üretilen bütün ilaçlar 6 - 7 pH aralığına göre üretilmektedir.
En Kaliteli ilaçlar dahi 6 ila 15 dakika arasında, % 30 varan oranlarda etkisini kaybetmektedir. (Kesilmiş yoğurt örneği gibi)

BİTKİNİZE AÇ KARNINA İLAÇ VERMEYİN

BİTKİ BESLEME Bitki besini ile birlikte ilaç verin
Buda ilacınızın etkisinin azalmasına neden olacaktır.
Bu nedenle bizim tavsiyemiz holderinize, tankınıza veya sırt pompanıza,

TANK SIRALAMASI Sırasıyla (SIRALAMAYA BOZMAYIN)

1	PH DÜŞÜRÜCÜ- YAYICI YAPIŞTIRICI	İlaçlama suyunun PH sını düşürür, ilacın bozulmasını önler. İlaçlar bitkiye uygulandıktan sonra ilacın yaprağa yayılmasını sağlar, yapraktan akmasını önler.
2	ORGANİK GÜBRE	Bitkinin düzgün ve dengeli beslenmesini sağlar. Meyvelerin albenili, parlak, renkli, iri, dayanıklı, sert, ağır, lezzetli ve hoş kokulu olmalarını sağlar.
3	İNSEKTİSİT	BÖCEK İLACI Zararlı dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin.
4	FUNGUSİT	MANTAR İLACI (Ayrı bir kapta karıştırdıktan sonra) Hastalık dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin.
5	DİĞER	Teknik elemanlarımızca önerilen diğer iz elementler.

Mümkün olduğunca hepsini bir arada kullanmaya çalışın, maliyetleri düşürün.

AŞAĞIDAKİ ÜRÜNLERİ HER SENE DÜZENLİ KULLANIN

KİREÇ ÇÖZÜCÜ	Sezon başında kireçli topraklarda muhakkak kullanılmalı. Kılcal köklerin etrafını sarmış kireç kaymak tabakasını yok eder.	DÖNÜME 1 KG damla sulama ile
KÖKLENDİRİCİ	Hücre bölünmesini hızlandırır. Dolayısıyla, bitkinin büyümesi ve gelişmesi de hızlanır. Kök oluşumunu ve gelişimini hızlandırır. Köklerİ kuvvetlendirir. Köklerin, özellikle uzunlamasına, büyümesi ve gelişmesi üzerine uyarıcı etkisi vardır.
ORGANİK GÜBRE	Çiçeklenmeden önce 1. uygulama, meyve tutumunda 2. uygulama, hasattan 45 gün önce 3. uygulama yapılır Gereksinim duyulan bütün dönemlerde 300 gr / 100 lt su ile olmak üzere 2 uygulama.	200-300
DEMİRLİ GÜBRE	En sık görülen bitki besin noksanlığıdır. Toprak olumsuzlukları bitkilerin, toprakta olan demiri kullanmasını engeller Toprak analizlerini mutlaka yaptırın	125-150 cc
POTASYUMLU GÜBRE	Ürünün RENK ve AROMA sını AĞIRLIK ve KALİTE sini İRİLİK ve SERT liğini belirleyen potasyumu yüksek oranda içerir. Özellikle meyve ve sebze yapraklarında görülen yaprak kenarındaki kurumayı önler ve ürün artışını sağlar.
DAMLA SULAMA	AZOT, FOSFOR, DENGELİ, POTASYUM Her dönem düzenli kullanılmalı. Bitkinin NPK sı karşılanmalı	2-3 kg

ÖN KARIŞIMLA KONTROL EDİNİZ

Her ilaçlamada gübre muhakkak kullanılmalıdır.
Gübreler bitkilerin strese girmesini önler. Bitkilerin mikro element ihtiyaçlarını karşılar.
Meyve tutumunu ve meyvelerin kalitesini arttırır.
Gübrelemede esas, toprak ve yaprak analizlerinin yapılmasıdır. Buna göre de eksikler giderilmelidir.