BEYAZ ZAMBAK YETİŞTİRİCİLİĞİ

Toprak Hazırlığı ve Yapısı
Zambak soğanlarının bahçeye dikiminden önce toprak derince işlenmelidir.
Mis zambak yetiştiriciliğinde toprak yapısı ve özelliği çok önemlidir.
Köklerin derinlere doğru gelişmesi ve bol saçak yapması toprak tipi ve toprağın havalanma durumuna göre değişiklik gösterebilmektedir.
Ayrıca zambaklarda soğanın sökülüp dikilme işleminin kök sisteminin gelişmesi üzerinde olumlu etkisi olduğu izlenmektedir.
Bu gelişmenin topraktaki nem miktarının uygun düzeyde bulunduğu geç sonbahar erken kış devrelerinde hızlı olduğu saplanmıştır.
Dikim
Dikimler Ağustos sonu yada Eylül başında yapılırsa soğanın kök ve yaprak gelişmesi iyi olacağından, ilk bahar sonunda erken çiçeklenme sağlanmış olur.
Soğanlar hazırlanan dikim yastıkları 4 - 6 sıra halinde dikilirler.
Her yastık arası 40- 50 Cm genişliğinde yol bırakılmalıdır.
Bu yollar vasıtası ile çiçek kesimi ve ot kontrol işleri rahatça yapılabilmektedir.
Soğanlar sıra üzeri 10- 15 Cm aralıklarla dikilmelidir.
Genel olarak dikim aralık, mesafe ve derinlikleri soğan büyüklüğüne göre ayarlanmaktadır.
Yapılan üretimde sık dikim gerekirse, sıra üzeri ve arası ölçüleri ortalama soğan iriliğinin 1.5 katı olarak hesaplanabilir.
Dikim derinliği ise soğan büyüklüğünün 1- 1.5 katı olarak hesaplanarak üzeri toprakla kapatılmalıdır.
Sulama
Kış ve erken ilkbahar aylarının yeterli ölçüde yağışlı olduğu bölgelerde sulamaya gerek duyulmaz.
Buna karşı hızlı gelişme dönemlerinde ve fazla terlemenin olduğu aylarda su kaybının karşılanabilmesi için sulama gerekmektedir.
Özellikle ilkbahar, gelişme döneminden yada gelişme dönemine geçiş de kurak geçen dönemlerde yaprakların kısa süre içinde sararmaması ve buna bağlı olarak soğanların iyi gelişmesini sağlamak için çiçeklenme sonunda sulama yapılmalıdır.
Aşırı sulamalar ve kötü drenaj kök bölgesi oksijenini azaltacağı için kök ve soğanları gelişmeden alı koymakta, hatta çürütmektedir.
Sulamanın genellikle yağmurlama veya damlama sureti ile yapılmalıdır.
Salma sulama toprağı aşındırdığından dolayı kökler ve soğan dışarıda kalmaktadır.
Buda soğanın yanmasına sebep verir.
Ot Kontrolü
Zambak yetiştiriciliğinde, üretim sıraları üzerinde mevsimlik otlar ile çok yıllık ayrık otu sık görülmektedir.
Yapancı otlar toprakta su ve besin maddelerini tüketmekte, yaprak ve sapların gelişmelerine engel olmaktadır.
Bu nedenle fazla derin olmamak koşulu ile otların temizlenmesi ve toprağın havalandırılması amacıyla çapalama yapılmalıdır.
Gübreleme
Yeterli ölçüde iyi gübrelenmiş bahçelerde çiçek kalitesi yüksek ve soğan iriliği fazla olmaktadır.
Temel gübrelemede yanmış çiftlik gübresinin tarlaya dikimden önce verilmesi daha iyi sonuç alınmasını sağlamaktadır.
Taze çiftlik gübresi kesinlikle verilmemelidir. İyi yanmış gübre soğan dikiminden en geç 2- 3 hafta önce toprağa 25- 30 Cm derinlikte karıştırılmalıdır.
Temel gübreleme dışında şerbet, soğanlar sap çıkarmaya başladıktan sonra verilmeye başlanır.
Genel olarak sıvı halde (Şerbet) gübreleme bitkinin aktif gelişme ve çiçeklenme devresinde çok yararlı olmaktadır.
Bu amaçla Ayda bir kez sıvı gübreleme yapmak çok yararlıdır.
Öte yandan zambağın çiçeklenme dönemi tamamlandıktan sonra gübre uygulaması yapılmamalıdır.
Çiçek Kesimi
Zambak yetiştiriciliğinde amaç, zambağın çiçek ve soğanından yararlanmaktır.
İyi bakım koşullarında ilkbahar sonunda çiçek açar.
Sap ucundaki zambak çiçeklerinin alttan itibaren 1- 2 tanesi açtığı zaman sap yerden 10-15 Cm yukarıdan, makas veya keskin bıçak ile kesilir.
İyi bakım koşullarında 150 Cm olabilen zambak sapı, topraktan 30 Cm yukarıdan kesilince 120 Cm lik çiçekli sap yapmış olur.
Zambak Soğanı Sökümü
Zambakların çiçekleri bittikten sonra saplar hafifçe bükülerek çekilir. Ve sap soğandan kolayca ayrılır.
Sap çekiminden sonra bahçe sulandıktan 15 gün sonra soğanların sökümüne geçilerek toplanır.
Toprak yüzüne çıkan soğanlar sap artılarından özenli bir şekilde temizlenir.
Soğanlar toplanırken güneşte fazla bekletilmeden serin ve gölgeli yerlerde depolanmalıdır.
Saksıda zambak yetiştirmesi
Saksılarda zambak yetiştirmek isteyenler; çapı 20 cm. olan toprak saksılara. funda toprağı, eski yanmış çiftlik gübresi ile kumlu toprak karışığı doldurulur.
Ana soğanlar bu saksılara sonbaharda dikilir. Saksılar kışı seralarda yahut evlerde geçirir. Mayıs ayında çiçek açarlar.
Zambak soğanları l-1,5 m, kadar boylandıklarından dolayı saksılar içerisine birer uzun değnek dikmek ve birkaç yerinden çiçeği bağlamak gerekir.