İklim isteği
Yenidünya yetiştiriciliği için en uygun iklim, hava sıcaklığının donma noktasının altına düşmediği, sıcak ılıman iklimdir.
-3 C’de çiçekler ve
meyveler zarar görmeye başlar.
Meyvenin olgunlaşma zamanı olan Nisan, Mayıs aylarında, yaz sıcaklarının erken başlaması ve hava
sıcaklığının 30 C’nin üzerine çıkması, meyveler üzerinde güneş yanıklarının meydana gelmesine neden olur.
Şiddetli rüzgar, tozlanma ve döllenme üzerinde olumsuz etki yaparak verimi azaltır.
Toprak isteği
Yenidünya yetiştiriciliği için iyi drene edilmiş, derin, organik maddece zengi, killi-kumlu, gevşek, reaksiyonu nötr topraklar
tercih edilmelidir.
kök sistemi
Yenidünyaların kök sistemi, yüzlek ve dağınık saçak yapıda olduğundan; taban suyu seviyesi 1.5-2 m olan topraklar
yetiştiriciliğe uygundur.
Yenidünyaların çoğaltılmasında en çok uygulanan yöntem aşılamadır.
Daha çok göz ve kalem aşısı kullanılır.
Yenidünya çöğürü yetiştirmek için
olgun meyvelerden çıkarılan çekirdekler yıkanarak bekletilmeden doğrudan polietilen torbalara veya daha sonra torbalara
şaşırtılmak
üzere hafif kumlu tohum tavalarına ekilmelidir.
Tohumlar hemen ekilmeyecekse, yıkanıp dezenfekte edilerek naylon torbalar içinde ve buzdolabı sıcaklığında çimlenme yeteneklerini
kaybetmeden 9 ay süre ile saklanabilir.
Ekilen tohumlar 1,5-2 ay sonra çıkmaya başlar.
Bu çöğürler ertesi ilkbaharda şaşırtılmaya hazır
duruma gelir.
Çöğürlerin, güneşin yakıcı etkilerinden korunması için yarı gölgelikler altında muhafaza edilmesi gerekir. Çöğürler tohum
ekiminden 1,5-2 yıl sonra çapları 1-1,5 cm olduğunda aşıya hazır hale gelirler.
Aşılar ilkbahar ve sonbahar döneminde yapılabilir. Göz
aşısı olarak ‘T’ aşısı, Yongalı aşı ve yama aşı kullanılır.
yenidünya fidanı yetiştirilmesi, dikkat bilgi ve uzun zaman gerektiren bir iştir.
Yenidünya bahçesi tesis edilirken kış aylarında soğuk, yaz aylarında ise sıcak kurutucu rüzgarların zararlarından korunmak amacıyla
rüzgarkıran kurulmalıdır.
Bahçe tesisinde pazarlama yönünden amaca uygun çeşitlerin seçimi kadar tozlayıcı çeşitlerin seçimi ve bunların
uygun şekilde yerleştirilmesi de önemli bir konudur.
Uzun Çukurgöbek, Hafif Çukurgöbek, Akko XIII, Gold Nugget gibi çeşitler tozlayıcı olarak
kullanılabilir.
Amaca uygun bir çeşidin tozlayıcı olarak kullanılması halinde, 2 sıra ana çeşide 1 sıra tozlayıcı yeterlidir. Yenidünya için
tavsiye edilen dikim aralıkları; nispeten küçük taçlı ve dikine büyüyen Tanaka, Hafif Çukurgöbek, Gold Nugget gibi çeşitler için 7x7 m,
Akko XIII, Sayda, Yuvarlak Çukurgöbek, Uzun Çukurgöbek gibi geniş taçlı yayvan büyüyen çeşitler için ise 8x8 m’dir.
Ancak yetiştiricilikte
tek çeşitle kapama bahçe tesisi, ürün emniyeti yönünden tavsiye edilmediğinden, karışık çeşitlerle bahçe tesisinde 8x8 m dikim aralığı uygundur.
Dikimden önce fidan yerleri işaretlenip üçlemesi yapıldıktan sonra 60 cm derinliğinde ve 60 cm genişliğinde çukurlar açılır.
Dikim sırasında,
çukurun hacmine göre 10 Kg civarında yanmış çiftlik gübresi, çukur toprağına karıştırılmalıdır.
Dikim sırasında fidan torbada ise torbadan
yere geçen kökler ve fazla kökler makasla kesilmelidir.
Dikim seviyesi;
fidanın üst toprak seviyesi, arazi seviyesinden 5 cm yukarıda kalacak
şekilde ayarlanmalıdır. Dikimden sonra, vakit geçirilmeden can suyu verilmeli ve fidan gövdeleri, yağmurdan etkilenmeyen kağıtlarla sarılmalıdır.
Fidan dikimi, kışları ılık geçen yerlerde sonbaharda, kışı nispeten serin geçen bölgelerde ise ilkbaharda yapılmalıdır.
Budama ,şekil verme:
Fidana çanak şeklinin verilebilmesi için fidanların gelişme durumlarına göre araziye dikimden 1 veya 2 yıl sonra ortadaki ana doruk dal
dibinden kesilerek çıkarılır.
Ana doruk dal alınarak, fidana 3 veya 4 dallı çanak şekli verilmesi, ağacın fazla boylanmaması, dolayısıyla
hasat kolaylığı sağlanması yönünden uygundur.
Taç yüksekliği 65-75 cm olmalıdır. Ana gövdeden sürmüş yan dallardan ağaca iyi bir taç
yapabilecek ve aralarında yaklaşık olarak aynı açı oluşturacak durumdaki 3 veya 4 dal seçilerek bırakılır, geriye kalan yan dallar yine
dibinden kesilerek çıkarılır.
Bırakılan dallar bir süre daha büyüdükten sonra aynı yıl içinde 35-40 cm kalacak şekilde kesilir. Sonraki
yıllarda budanan dallar üzerinde süren sürgünlerden ağacın merkezini çok sıkıştırmayacak ve dengeli bir taç oluşturacak şekilde 2 veya 3
tanesi bırakılır.
Geriye kalan sürgünler ve aşı noktasının üzerinde oluşan sürgünler temizlenir.
Daha sonraki yıllarda ağacın büyümesine
fazla müdahale gedilmez. En uygun budama zamanı Mart ayıdır.
Yabancı ot mücadelesi
Kış ayları boyunca yabani otlar ile kaplı toprak ilkbaharda köklere zarar vermeyecek şekilde yüzlek olarak sürülmelidir.
Daha sonra toprak
otlandıkça sonbahara kadar yüzlek olarak toprak işlemeye devam edilmelidir.
Sulama
İklim ve toprak çeşidine göre Nisan ayından Ekim ayına kadar 7-10 gün aralıklarla fidanın kök derinliği olan 30-50 cm’yi ıslatacak miktarda sulama
yapılmalıdır. Yetişkin yenidünya bahçesi için ise en uygun sulama şekli tava yöntemidir.
Yağışların sona erme zamanı göz önüne alınarak sulamaya Nisan,
Mayıs aylarında başlanmalı, hava ve toprağın nem durumuna göre 15-20 gün ara ile yağışlara kadar tekrarlanmalıdır.
Gübreleme için bahçe tesis edilmeden
önce ve ilk yıllarda toprak analizi sonuçlarından yararlanılır.
Ancak daha sonra fidanlar büyüyüp verime geçtiklerinde toprak analizi ile birlikte yaprak
analizlerinin de yapılması mutlaka gereklidir.
Hasat
Hasat edilecek meyvelerin, çeşide has normal büyüklük ve rengini almış olması lazımdır. En uygun hasat şekli, meyve üzerinde 2-3 mm sap kalacak şekilde
makasla kesilerek yapılan hasattır. Hasat edilen meyveler iki boya ayrılmalıdır. 1. sınıf diyebileceğimiz en iri, hastalıksız ve gösterişli meyveler
seçilerek, berelenmeden kutulara yerleştirilmelidir.
Ambalajlama
Ambalajlamada, küçük karton kutular kullanılmalıdır. Yakın pazarlar için 10-12 kg’lık sandık ambajlajlar kullanılabilir.
Yenidünya meyvelerinin hasattan
hemen sonra, bekletilmeden pazarlanması gerekir. Çünkü, diğer bazı meyve türlerine oranla muhafaza süreleri daha kısadır.
Kapama bahçe tesisinde, erkenci
çeşitlerin seçimi önemli olmakla birlikte, pazarlama kolaylığı yönünden farklı zamanlarda olgunlaşan çeşitleri bir arada bulundurmak faydalıdır. Böylece
hasat zamanında sıkışıklık olmayacağından, olgunlaşan meyvelerin düzenli şekilde pazarlanması mümkün olur.
Hastalık ve zararlıları
Yenidünyanın en önemli ve hemen hemen tek hastalığı karalekedir.
Hastalık ile mücadele edilmez ise ağaçlar giderek verimden düşer, çıplak, verimsiz hale
gelir. En önemli zararlıları Sarı ağaç kurdu (Zeuzera pyrina) ve Yaprak bitleridir.
Karaleke ile mücadelede ilk olarak kültürel önlemlere dikkat
edilmelidir. Bunun için budama artıkları ve bir yıl önceden kalan mumya meyveler toplanmalı ve yakılmalıdır.
1 | PH DÜŞÜRÜCÜ- YAYICI YAPIŞTIRICI |
İlaçlama suyunun PH sını düşürür, ilacın bozulmasını önler. İlaçlar bitkiye uygulandıktan sonra ilacın yaprağa yayılmasını sağlar, yapraktan akmasını önler. |
2 | ORGANİK GÜBRE | Bitkinin düzgün ve dengeli beslenmesini sağlar. Meyvelerin albenili, parlak, renkli, iri, dayanıklı, sert, ağır, lezzetli ve hoş kokulu olmalarını sağlar. |
3 | İNSEKTİSİT |
BÖCEK İLACI Zararlı dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin. |
4 | FUNGUSİT |
MANTAR İLACI
(Ayrı bir kapta karıştırdıktan sonra) Hastalık dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin. |
5 | DİĞER | Teknik elemanlarımızca önerilen diğer iz elementler. |
KİREÇ ÇÖZÜCÜ |
Sezon başında kireçli topraklarda muhakkak kullanılmalı. Kılcal köklerin etrafını sarmış kireç kaymak tabakasını yok eder. |
DÖNÜME 1 KG
damla sulama ile |
KÖKLENDİRİCİ |
Hücre bölünmesini hızlandırır. Dolayısıyla, bitkinin büyümesi ve gelişmesi de hızlanır.
Kök oluşumunu ve gelişimini hızlandırır. Köklerİ kuvvetlendirir. Köklerin, özellikle uzunlamasına, büyümesi ve gelişmesi üzerine uyarıcı etkisi vardır. |
|
ORGANİK GÜBRE |
Çiçeklenmeden önce 1. uygulama, meyve tutumunda 2. uygulama, hasattan 45 gün önce 3. uygulama yapılır Gereksinim duyulan bütün dönemlerde 300 gr / 100 lt su ile olmak üzere 2 uygulama. |
200-300 |
DEMİRLİ GÜBRE |
En sık görülen bitki besin noksanlığıdır.
Toprak olumsuzlukları bitkilerin, toprakta olan demiri kullanmasını engeller Toprak analizlerini mutlaka yaptırın |
125-150 cc |
POTASYUMLU GÜBRE | Ürünün RENK ve AROMA sını AĞIRLIK ve KALİTE sini İRİLİK ve SERT liğini belirleyen potasyumu yüksek oranda içerir. Özellikle meyve ve sebze yapraklarında görülen yaprak kenarındaki kurumayı önler ve ürün artışını sağlar. | |
DAMLA SULAMA |
AZOT, FOSFOR, DENGELİ, POTASYUM Her dönem düzenli kullanılmalı. Bitkinin NPK sı karşılanmalı |
2-3 kg |