Şeftali değişik iklim şartlarına uyabilen bir meyve türüdür. Ekvatorun kuzey ve güneyinde 25-45 enlem dereceleri arasında yetiştirilebilmektedir.
Normal yetişebilmesi için en uygun rakım 500-600 m. arasıdır. Sıcak iklimlerde 1500 m.’ye kadar yetiştiği görülebilir. Ülkemizde; sıcak iklim
Akdeniz Bölgesi, ılıman iklim Marmara Bölgesi ve soğuk iklim olan Doğu Anadolu Bölgesi’nde yetişebilmektedir. Ülkemizde çok geniş bir ekolojide
yetiştirilmektedir. Şeftali yetiştiriciliğini sınırlayan çeşitli iklimsel faktörler mevcut bulunmaktadır. Bunların başında düşük kış sıcaklıkları,
çeşitlerin kış soğuklama ihtiyaçları, ilkbahar geç donları ve düşük yaz sıcaklıkları gelmektedir. Kış sıcaklığının –18 ve –20 C ye düştüğü
zamanlarda gözler ve yıllık sürgünler donar.
Sıcaklık –25 C ye düştüğünde ise ağaçlar tamamen donabilir. Bununla birlikte, oluşabilecek düşük sıcaklığın süresi donun olduğu dönemlerdeki ağacın
fizyolojik durumu, havadaki nem miktarı gibi faktörlerde ağacın dondan etkilenmesinde önemli rol oynar. Şeftalinin değişik çeşitler bazında 250
ile 1250 saat arasında kış soğuklama ihtiyaçları vardır. Ağaçlar kış soğuklama ihtiyaçlarını tamamlayamadıkları zaman, çiçekler ve çiçek
tomurcuklarını silkerler. Çiçeklenme gecikir ve düzensizleşir. Şeftali, erken uyanan ve vejetasyonu erken başlayan bir bitkidir. Çiçekler
açıldıktan sonra oluşabilecek bir don olayı, çiçekleri ve çiçek gözlerini dondururlar. Çiçek tomurcukları açılmadan önce –5 ve –6 C de zarar
gördükleri halde, açılma sonrasında –3 C de donmaktadırlar.
Küçük meyvelerde bu durumdan zarar görürler.
BİTKİ BESİN NOKSANLIĞI OLMASINI BEKLEMEYİN
Besin elementi eksikliği görülen bitkiler daha az dirençlidir ve çeşitli hastalıklara karşı daha duyarlıdır.
Bitki besin noksanlığı görülmeden, düzenli bitki besleme yapınız. Her sene toprak analizlerinizi yaptırın.
Aşağıdaki noksanlıklar görüldüğünde, “ARAMAKTAN ÇEKİNMEYİN”
Bahçenize en uygun gübreyi seçmenize yardımcı olalım.
Noksanlıkların önüne geçmek için, ilk yapraklar serçe gagası kadar olduğundan itibaren düzenli gübre kullanınız.
Noksanlıklar yaprakta görüldüğü anda müdahale edilirse noksanlık düzelebilir, noksanlık meyveye geçtiğinde geriye dönüş yoktur.
ŞEFTALİ YETİŞTİRİCİLİĞİNDE DEMİR NOKSANLIĞI
Noksanlıkları gördüğünüzde, herhangi bir gübre alarak uygulama yapmayın. Mutlaka "Bitki Besleme Uzmanlarından" yardım alın,
onların önerdiği birbirini takip eden gübreleri kullanın.
Şeftalide demir noksanlığını yönetmenin en iyi yolu sulama ve toprak pH'ını yönetmektir.
Şeftali yetiştiriciliğinde demir noksanlığında, ilkbaharda yıllık sürgün uçlarındaki yapraklarda sararmalar görülür.
Yaprak damarları yeşil renkte olup, kloroz denilen sararmalar oluşur.
Demir, solunum ve nitratın azaltılmasında rol oynayan enzimlerin bir parçasıdır.
Demir noksanlığı, esas olarak çok yıllık bitkilerde - elma, armut, vb., Fotosentez, yavaş büyüme ve gelişme şeklinde
yaprak klorozu şeklinde kendini gösterir.
Şeftali yetiştiriciliğinde demir noksanlığında, sürgün büyümesi normal ancak çapı küçük olabilir.
Terminal geri dönüşü ciddi Noksanlık koşullarında ortaya çıkabilir.
Su dolu topraklarda olduğu gibi kötü havalandırma koşullarında, CO2 kök ve mikrobiyal solunumdan birikir.
Bu da yüksek HCO3 ve sınırlı demir alımına neden olur.
Karbonatlar, bazı meyve yetiştirme alanlarında yaygın olan yüksek pH'lı kireçli topraklarda da oluşur.
Bu topraklarda yetişen bahçelerde, özellikle ıslak koşullarda demir noksanlığı belirtileri görülme olasılığı yüksektir.
Toprakların pH'ını yükseltmek için uygulanan aşırı kireç de demir noksanlığına neden olabilir.
“Kireç kaynaklı demir klorozu” terimi, yüksek toprak pH koşullarında yetişen ağaçlarda semptomlar için sıklıkla kullanılır.
Bitkiler demiri en çok +2 değerlikli demir iyonları şeklinde alırlar. +3 değerlikli demir iyonlan ise oldukça zor ve az alınır.
(çeşitli şelat edici ajanlar tarafından şelatlanmış demirin alınması da daha çok demir iyonunun şelat molekülünden ayrılmasından sonra gerçekleşir.
Demir-şelat molekülünün doğrudan absorbsiyonu mümkün olmakla beraber çok kolay değildir.
Hangi şekilde alınırsa alınsın, demirin bitki bünyesinde fizyolojik işlevini gerçekleştirebilmesi için +2 değerlikli demir formuna dönüşmesi gerekmektedir.
Çünkü metabolik bakımdan aktif olan demir, +2 değerli demir iyonlarıdır.
Bitki bünyesine fazla miktarda demir bulunsa ve fakat bu demirin hepsi +3 değerli iyon şeklinde olsa, itkide yine de demir noksanlığı görülür.
Çünkü inaktif olan +3 değerlikli demir, fizyolojik proseslere katılamaz.
Bitkilerde demir noksanlığı sorununun çözülmesini güçleştiren sebeplerden biri de, bitki cins ve türleri ve çeşitler arasında demiri kullanma kabiliyetleri
bakımından önemli farklılıklar bulunmasıdır.
Bu farklılık hem inorganik demirden, hem de demir kleytlerinden yararlanmada görülebilmektedir.
Aynı toprak üzerinde, aynı koşullar altında yetiştirilen aynı türden farklı iki bitki çeşidinden biri şiddetli demir noksanlığı semptomları gösterirken, diğeri
tamamen normal gelişebilmektedir.
ŞEFTALİ YETİŞTİRİCİLİĞİNDE BOR NOKSANLIĞI
Noksanlıkları gördüğünüzde, herhangi bir gübre alarak uygulama yapmayın. Mutlaka "Bitki Besleme Uzmanlarından" yardım alın,
onların önerdiği birbirini takip eden gübreleri kullanın.
Şeftali
yetiştiriciliğinde bor noksanlığı, bitkilerde en çok görülen mikro besin noksanlığıdır.
Dünya çapında en yaygın mikro besin noksanlığıdır ve
mahsul üretiminde ve mahsul kalitesinde büyük kayıplara neden olur.
Bor noksanlığı bitkilerin vejetatif ve üreme gelişimini etkiler, hücre genişlemesinin engellenmesine,
meristemin ölümüne ve doğurganlığın azalmasına neden olur.
Bitkiler hem suda çözünür hem de çözünmez biçimde bor içerir.
Sağlam bitkilerde suda çözünebilen bor miktarı, sağlanan bor miktarı
ile dalgalanma gösterirken çözünmeyen bor ise değişmez.
Bor noksanlığının görünümü, suda çözünmeyen borun azalması ile çakışmaktadır.
Çözünmeyen borun fonksiyonel form olduğu, çözünür borun ise fazlalığı temsil ettiği görülmektedir.
Bor, yüksek bitkilerin büyümesi için gereklidir. Elementin birincil işlevi bitkilerde hücre duvarına yapısal bütünlük sağlamaktır.
Diğer işlevler muhtemelen plazma zarının ve diğer Metabolizma yolların bakımını içerir.
Bor, oksidasyon ve fotosentez süreçlerini aktive eder.
Şeftali yetiştiriciliğinde bor noksanlığında, meyvelerinde kahve renkli lekeler veya mantarımsı doku oluşur.
Bazı durumlarda meyvelerde çatlama ve büzülme görülebilir.
Olgunlaşma gayri nizami olur.
Bor, oksidasyon ve fotosentez süreçlerini aktive eder.
Bor noksanlığı ile, yapraklardan asimilatların hareketi bozulur ve fotosentez süreci yavaşlar, bitkilerin çiçeklenmesi ve gübrelenmesi bozulur,
boş çiçekler ortaya çıkar, bazen yumurtalıklar düşer.
Şeftali yetiştiriciliğinde bor noksanlığında, tohum verimi düşer.
ŞEFTALİ YETİŞTİRİCİLİĞİNDE FOSFOR NOKSANLIĞI
Noksanlıkları gördüğünüzde, herhangi bir gübre alarak uygulama yapmayın. Mutlaka "Bitki Besleme Uzmanlarından" yardım alın,
onların önerdiği birbirini takip eden gübreleri kullanın.
Şeftali
yetiştiriciliğinde fosfor noksanlığında, yapraklar öncelikle koyu yeşil olur, daha sonra bronz veya kahverengi lekeler oluşur,
bu lekeler özellikle soğuk havalarda kırmızı veya mor renge döner.
Yapraklar dik, noksanlığın ileri aşamalarında oldukça dar, mızrak şeklindedirler.
Yaşlı yapraklar erken dökülür.
Ağacın büyümesi geriler.
Fosfor noksanlığı köklerin, sürgünlerin ve yaprakların büyümesinde yavaşlamaya, zayıf çiçeklenmeye, yaprakların erken düşmesine ve verimde azalmaya (ayrıca azot noksanlığına) yol açar.
Şeftali yetiştiriciliğinde fosfor noksanlığı ağacın büyümesini yavaşlatır.
Yaprakların rengi koyu yeşil, mavimsi, donuktur.
Şeftali yetiştiriciliğinde fosfor noksanlığında, yapraklar daha küçüktür, gövdeden daha keskin bir açıyla ayrılır.
Toprakta bulunan fosforun başta gelen kaynağı kaya ve minerallerdir.
Kaya ve minerallerin parçalanması ile serbest hale gelen fosfor bitkiler tarafından kullanılabilir.
Ayrıca organik maddenin yapısında da fosfor bulunduğu için toprakta organik fosfor bileşikleride bulunmaktadır.
Toprakta fosforun çok büyük bir kısmi bitkilerin yararlanamayacağı formda bulunur.
Gerek inorganik gerekse organik fosfor bileşiklerinde bulunan fosfordan bitkilerin faydalanabilmesi için bunların parçalanarak fosforun,
fosfat anyonlan haline dönüşmesi gerekmektedir.
Serbest halde bulunan fosfat anyonlarından bitkiler kolay yararlanmakla beraber, birçok toprak da fosfat anyonlarının serbest halde kalabilmesi güçtür.
Gübrelerle verilen fosforun dahi büyük bölümü hızla bitkilerin faydalanamayacağı formlara dönüşebilmektedir.
Özellikle kireçli ve pH'i yüksek topraklarla,
fazla derecede asit topraklarda bitkilerin fosfordan faydalanması zordur.
Meyve ağaçlarında sürgün ve tomurcuk oluşumu azalır.
Şeftali yetiştiriciliğinde fosfor noksanlığında, tohum ve meyvenin kalitesi bozulur, olgunlaşma gecikir.
Şeftali ve diğer meyve ağaçlarında olgunlaşmadan meyve dökümü görülür.
Sebzelerde çiçeklenme azalır.
Özellikle kireçli ve pH'i yüksek topraklarla, fazla derecede asit topraklarda bitkilerin fosfordan faydalanması zordur.
pH analizini mutlaka yaptırın.
Fosfor noksanlığı, fosfora daha çok ihtiyaç duyan genç bitkilerde yaşlı bitkilere göre daha erken fark edilir.
Ayrıca vejetasyon mevsiminin başlarında soğuk (ıslak) topraklarda da fosfor noksanlığı meydana gelebilmektedir.
Fosfor noksanlığında en çok çiçek, meyve, tohum gibi generatif organlar zarar görür.
ŞEFTALİ YETİŞTİRİCİLİĞİNDE ÇİNKO NOKSANLIĞI
Noksanlıkları gördüğünüzde, herhangi bir gübre alarak uygulama yapmayın. Mutlaka "Bitki Besleme Uzmanlarından" yardım alın,
onların önerdiği birbirini takip eden gübreleri kullanın.
Şeftali
yetiştiriciliğinde çinko noksanlığının tipik belirtisi, daralmış, küçülmüş yapraklar ve yaprakların rozetlenmesidir.
Yaprak yüzeyin de damar kenarları yeşil kalmak üzere, damar aralarında sari mozaik şeklinde lekeler oluşur.
Şeftali yetiştiriciliğinde çinko noksanlığında, ağaçlarda cüce yaprak ve bozuk yapraklar oluşur
Noksanlık çok şiddetli değilse sadece yaprakları etkiler, sürgün gelişimi normal devam eder.
Ancak noksanlık şiddetli ise sürgün gelişimi tamamen durur.
Yapraklarda kloroz, nekrotik lekeler görülür ve yapraklar bronzlaşır
Sürgünlerde meyve tomurcuğu sayısı azalır veya tamamen yok olur.
Bitkiler bodurlaşır küçülür
Şeftali ağaçlarında noksanlığı en çok görülen bitki besin maddesi çinkodur.
Özellikle fosfor fazlalığı nedeniyle ortaya çıkan çinko noksanlığı, şeftalilerde çok yaygındır.
Sürgünlerde meyve tomurcuğu sayısı azalır veya tamamen yok olur.
Bu ölçümün nedeni ise boğum araları uzunlukları oldukça kısalmış olmasıdır.
Şeftali yetiştiriciliğinde çinko noksanlığında, yaprak kenarları bazen dalgalı bir hal alırlar.
Yaprak yüzeyin de damar kenarları yeşil kalmak üzere, damar aralarında sari mozaik şeklinde lekeler oluşur.
Noksanlık çok şiddetli değilse sari mozaik şeklinde lekeler oluşur.
Noksanlık çok şiddetli değilse sadece yaprakları etkiler, sürgün gelişimi normal devam eder.
Ancak noksanlık şiddetli ise sürgün gelişimi tamamen durur.
Şeftali yetiştiriciliğinde çinko noksanlığında, sürgünlerde meyve tomurcuğu sayısı azalır veya tamamen yok olur.
Taş çekirdekli meyvelerin meyve etlerinde kararmalar görülür.
ŞEFTALİ YETİŞTİRİCİLİĞİNDE POTASYUM NOKSANLIĞI
Noksanlıkları gördüğünüzde, herhangi bir gübre alarak uygulama yapmayın. Mutlaka "Bitki Besleme Uzmanlarından" yardım alın,
onların önerdiği birbirini takip eden gübreleri kullanın.
Şeftali
yetiştiriciliğinde potasyum noksanlığında, yapraklarda kıvrılma ve kırmızımsı kahve lekelerle beliren belirtilere neden olur.
Sürgün uçlarında ölme, zayıf çiçek ölçümü ve normalden küçük meyveler olur.
Şeftali yetiştiriciliğinde potasyum noksanlığında, yıllık sürgünlerin orta kısımlarındaki yaprakların damarlarında kırışıklıklar meydana gelmektedir.
Bu yapraklar yırtılarak, uzun süre dallarda kalırlar
Potasyum organik bileşiklerle kompleksler oluşturur.
Metabolizmayı geliştirir, bitkilerin kuraklığa karşı direncini arttırır.
Yeterli potasyum içeriği ile yapraklarda, hücre özütünün ozmotik basıncını arttıran ve bitkilerin hafif donlara karşı direncini arttıran birçok
şeker oluşur.
Potasyum protein sentezi süreçlerinde, fotosentezde, enzimatik reaksiyonlarda çok önemlidir.
Şeftali yetiştiriciliğinde potasyum noksanlığında, don gibi olaylarda Hücre özsuyu ozmotik potansiyelini azaltır.
Şeftalide potasyum noksanlığında, yaprak kenarlarında sarımsı kahve renkli nekrozlar oluşur, geriye doğru kıvrılma ve olgunlaşmadan dökülme görülür.
Meyveler normalden küçük, ince kabuklu ve asidik olurlar.
Şeftalide potasyum noksanlığı çeken ağaçlarda turgor basıncı düşer ve su stresi olunca bitkiler gevşek dokulu bir hal alırlar.
Kuraklığa ve dona karşı dayanıklılık zayıflar.
Aynı şekilde hastalık etmenlerine ve tuzlu toprak koşullarına karşı bitkiler çok daha duyarlı olurlar.
Bitki dokularında ve hücre organellerinde anormal gelişmeler görülür.
Bitkide ksilem ve floem dokuların oluşumu geriler.
Dokularda ligninleşme azalır. Bunun sonucu olarak potasyum noksanlığında gövde zayıflar.
Yaşlı yaprakların ucunda kirli kahverengi nekrotik lekeler şeklinde görülmektedir.
Ürününü, meyve toplanmadan komisyonculara satan çiftçilerimiz: meyveyi büyütmek için SON POTASYUM uygulamasını komisyoncu yapsın
istiyorsunuz. Fakat komisyoncu maliyetten kaçmak için potasyum uygulamasını yapmıyor. Toprak ve ağaçlar sizin, potasyum
uygulanmadığı için gelecek sezonlardaki ağaç ve meyve sağlığını riske atıyorsunuz.
Bazı bakteri hastalıklarında potasyumun etkisi (Prabhu vd., 2009 b)
The effect of potassium on some bacterial diseases (Prabhu vd., 2009 b)
Bitki |
Hastalık |
Patojen |
Avokado |
Kök çürüklüğü |
Phytophthora cinnamomi |
Domates |
Bakteriyel solgunluk |
Pseudomonas solanacearum |
Domates |
Mozaik |
Tobacco mosaic virus |
Domates |
solgunluk hastalığı |
Corynebacterium michiganense |
Elma |
Ateş yanıklığı |
Erwinia amylovora |
Elma |
Meyve çürüklüğü |
Pezicula malicorticis |
Fasulye |
Bakteriyel yanıklık |
Pseudomonas syringae |
Fasulye |
Cercospora yaprak lekesi |
Mycosphaerella cruenta |
Fasulye |
Kök çürüklüğü |
Rhizoctonia solani |
Fasulye |
Mozaik |
Tobacco mosaic virus |
Hıyar |
Bakteriyel solgunluk |
Erwinia tracheiphila |
Hıyar |
Köşeli yaprak leke hastalığı |
Pseudomonas lachrymans |
Ispanak |
Mozaik |
Cucumber virus |
Kabak |
Halkalı leke |
Tobacco ringspot virus |
Kayısı |
Meyve monilyası |
Sclerotinia fructicola |
Kereviz |
Fusarium sararması |
Fusarium oxysporiumf.sp. apii |
Mısır |
Bakteriyel solgunluk |
Erwinia tracheiphila |
Muz |
Fusarium solgunluğu |
Fusarium oxysporum f. sp. cubense |
Pamuk |
Kök çürüklüğü |
Phymatotrichum omnivorum |
Pamuk |
Köşeli yaprak leke hastalığı |
Xanthomonas malvacearum |
Pancar |
Çökerten |
Pythium ultimum |
Patates |
Adi uyuz hastalığı |
Streptomyces scabies |
Patates |
Mozaik |
Potato mosaic virüs |
Patates |
Yaprak kıvırcıklığı virüsü |
Potato leafroll virus |
Pirinç |
Bakteriyel yanıklık |
Xanthomonas oryzae |
Şeftali |
Bakteriyel leke |
Xanthomonas pruni |
Turunçgil |
Kahverengi meyve çürüklüğü |
Phytophthora parasitica |
Tütün |
Köşeli yaprak leke hastalığı |
Pseudomanas angulata |
Tütün |
Mozaik |
Tobacco mosaic virus |
ŞEFTALİ YETİŞTİRİCİLİĞİNDE AZOT NOKSANLIĞI
Noksanlıkları gördüğünüzde, herhangi bir gübre alarak uygulama yapmayın. Mutlaka "Bitki Besleme Uzmanlarından" yardım alın,
onların önerdiği birbirini takip eden gübreleri kullanın.
Şeftali
yetiştiriciliğinde azot noksanlığında, dal ve sürgünler kısa ve zayıf, kabuklan kahvemsi ve morumsu renkli olur.
Yapraklar sarımsı yeşil renkli, yaşlı yapraklar kırmızımsı sarı ve bazen nekrozludurlar.
Erken yaprak dökümü olur.
Şeftali yetiştiriciliğinde azot noksanlığında, meyveler küçük ve ekseri bozuk şekillidirler.
Azot noksanlığında; yaprak damar ve damar aralarında sararma olmakta, gelişme durmakta ve meyveler küçük kalmaktadır.
Azot, proteinlerin, klorofil, alkaloidler, fosfatidler ve diğer organik bileşiklerin bir parçasıdır.
Bu, tüm bitkiler için en önemli besindir.
Bitkilerde azot noksanlığı, bitki büyümesinde yavaşlamaya, erken yaprak dökülmesine ve tohum ve meyve veriminde azalmaya yol açar.
Şeftali yetiştiriciliğinde azot noksanlığında, yaprakların rengi soluk yeşil, klorotik hale gelir.
Noksanlığın daha ciddi boyutlarda olması halinde, yapraklarda kloroz görülür.
Azot noksanlığında yapraklarda görülen kloroz, bütün yaprağın homojen olarak
sararması şeklinde ortaya çıkar.
Sararma ilk önce yaşlı yapraklarda görülür.
Bu nedenle akandan aşağı doğru renk açılır ve sararır.
Noksanlığın ileri devresinde ve çok şiddetli olması durumunda yapraklarda nekrozlarda görülebilir.
Azot noksanlığı bitkinin özellikle vegetatif gelişmesini olumsuz etkiler.
Yaprak, gövde sistemi oldukça zayıf olur.
Vegetatif gelişme periyodu kısalır, bitkiler erken olgulaşır.
Erken çiçek açar.
Erken yaşlanma, azotun sitokinin sentezi ve taşınması üzerine olan etkisinden kaynaklanmaktadır.
Sitokinin bitkinin kuvvetli büyümesini ve genç dönemi daha uzun sure kalmasını sağlayan bir hormondur.
Azot noksanlığında bu hormonun azalması bitkinin erken yaşlanmasına, diğer bir deyişle vegetatif gelişme periyodunun kısa olmasına neden olur.
Bazı bitki hastalıklarında kalsiyumun etkisi (Rahman & Punja, 2009)
The effect of calcium on some plant diseases (Rahman & Punja, 2009)
Bitki |
Hastalık |
Patojen |
Armut |
Köşe çürüklüğü |
Phialophora malorum |
Avokado |
Kök çürüklüğü |
Phytophthora cinnamomi |
Biber |
Kurşuni küf |
Botrytis cinerea |
Brokoli |
Kök uru |
Plasmodiophora brassicae |
Buğday |
Çizgi hastalığı |
Cephalosporium gramineum |
Domates |
Külleme |
Erysiphe orontii |
Elma |
Acı çürüklük |
Colletotrichum gloeosporioides |
Elma |
Alternaria çürüklüğü |
Alternaria spp. |
Elma |
Botrytis çürüklüğü |
Botrytis cinerea |
Fıstık |
Aflatoksin |
Aspergillus flavus |
Fıstık |
Kapsül çürüklüğü |
Pythium myriotylum |
Gül |
Kurşuni küf |
Botrytis cinerea |
Havuç |
Güney yanıklığı |
Sclereotium rolfsi |
Havuç |
Kavite lekesi |
Pythium coloratum |
Havuç |
Siyah kök çürüklüğü |
Chalara elegans |
Hıyar |
Kök çürüklüğü |
Pythium splendens |
Hıyar |
Kurşini küf |
Botrytis cinerea |
Kahve |
Yaprak lekesi |
Mycena citricolor |
Kavun |
Meyve çürüklüğü |
Myrothecium roridum |
Karpuz |
Meyve çürüklüğü |
Myrothecium roridum |
Lahana |
Kök uru |
Plasmodiophora brassicae |
Nektarin |
Rhizopus çürüklüğü |
Rhizopus stolonifer |
Patates |
Yumuşak çürüklük |
Erwinia carotovora |
Patlıcan |
Kurşini küf |
Botrytis cinerea |
Pirinç |
Kılıf çürüklüğü |
Sarocladium oryzae |
Şeftali |
Leucostoma kanseri |
Leucostoma persoonii |
Şeftali |
Meyve monilyası |
Monilinia fructicola |
Turunçgil |
Phytophthora kök çürüklüğü |
Phytophthora nicotianae |
Üzüm |
Penicillium çürüklüğü |
Penicillium digitatum |
ŞEFTALİ YETİŞTİRİCİLİĞİNDE MAGNEZYUM NOKSANLIĞI
Noksanlıkları gördüğünüzde, herhangi bir gübre alarak uygulama yapmayın. Mutlaka "Bitki Besleme Uzmanlarından" yardım alın,
onların önerdiği birbirini takip eden gübreleri kullanın.
Şeftali
yetiştiriciliğinde magnezyum noksanlığından özellikle fazla etkilenir.
Yaprakların damar aralarında kloroz görülür.
Şeftali yetiştiriciliğinde magnezyum noksanlığında, renk açılmaları yaşlı yapraklarda, yaprak kenarlarından başlayarak yayılır.
Beyaz etli meyve veren ağaçların yapraklarında kırmızı renkli, sarı etli meyve veren çeşitlerin yapraklarında ise sarı renkli lekeler oluşur.
Birçok bitkide magnezyum noksanlığı, akut yaprak noksanlığı ile birlikte damarlar arasında yaprak bıçağının klorozuna yol açar.
Magnezyum açlığı genellikle fizyolojik olarak asidik mineral gübreler kullanıldığında gözlenir, çünkü eylemleri altında özellikle hafif
kumlu topraklarda magnezyumun süzülmesi artar.
Magnezyum klorofilin bir parçasıdır, bir dizi enzimin çalışmasını aktive eder, fosfor değişimine katılır.
Birçok bitkide magnezyum noksanlığı, akut yaprakta besin noksanlığı ile birlikte damarlar arasında yaprak kenarının
klorozuna yol açar.
Magnezyum açlığı genellikle fizyolojik olarak asidik mineral gübreler kullanıldığında gözlenir, çünkü eylemleri altında
özellikle hafif kumlu topraklarda magnezyumun süzülmesi artar.
Magnezyum, Mg + 2 olarak emilen bir başka ikincil makro besin maddesidir.
ŞEFTALİ YETİŞTİRİCİLİĞİNDE MANGAN NOKSANLIĞI
Noksanlıkları gördüğünüzde, herhangi bir gübre alarak uygulama yapmayın. Mutlaka "Bitki Besleme Uzmanlarından" yardım alın,
onların önerdiği birbirini takip eden gübreleri kullanın.
Şeftalide mangan noksanlığında, hafif ve orta derecede noksanlık halinde, genç yapraklarda, damar aralarında hafif renk açılması
ortaya çıkar.
Bu renk açılması oldukça hafif olup, ancak, yaprak ışığa tutulduğunda görülebilir derecededir.
Noksanlığının daha şiddetli olması halinde renk açılması artar ve yaprak ağ görüntüsü alır.
Daha sonraki aşamada, için yaprak yüzeyini beyazımsı sarı renkli noktalar kaplar.
Mangan noksanlığı ile klorofil oluşmaz, yapraklar küçük açık sarı lekeler nedeniyle renklenir, damarlar yeşil kalır.
Keskin bir açıkla, bodurluk görülür, bazen büyüme olmaz.
Mangan fotosentez ve diğer fizyolojik süreçlerde yer alır, birçok ribozom ve kloroplastın yanı sıra
enzimlerin bir parçasıdır.
Mangan, bitki kökleri tarafından Mn + 2 formunda emilen redoks mikrobesinlerinden biridir.
Bazı dehidrojenazlar, dekarboksilazlar, kinazlar, oksidazlar, peroksidazların aktivitesi için ve spesifik olarak diğer iki
değerlikli, katyonla aktive edilen enzimler tarafından gereklidir ve O2'nin fotosentetik evrimi için gereklidir.
Amino asit ve proteinlerin üretimine dahil olmanın yanı sıra, mangan, fotosentez, klorofil oluşumu ve nitrat azaltımında eşit
derecede güçlü bir role sahiptir ve gübrenin ikincil etkilerinden ortaya çıkan askorbik asit sentezi için vazgeçilmezdir.
ŞEFTALİ YETİŞTİRİCİLİĞİNDE GÖRÜLEN HASTALIK VE ZARARLILAR
Peach pests and diseases
Armillaria
Kök
Çürüklüğü
Bakteriyel Kanser Ve Zamklanma
Erik
Pası
.
Halkalı
Leke
Virüsü
Kök
Kanseri
Hastalığı
Şeftali
Küllemesi
Hastalığı
Monilya
(Mumya)
Hastalığı
Rosellinia
Kök
Çürüklüğü
Şarka
Virüsü
.
Şeftali
Yaprak
Kıvırcıklığı
Yaprak
delen
Hastalığı
Akdeniz
Meyve
Sineği
Bakla
Zınnı
.
Meyve
Dip
kurtları
Doğu
Meyve
güvesi
Dut
Kabuklu
biti
Erik
Koşnili
.
Kırmızı Örümcekler (Akarlar)
San Jose Kabuklu
biti
Şeftali
gövde
kanlı biti
Şeftali
Güvesi
.
Şeftali
yaprak
biti
Şeftalide
Çiçek
Tripsi
Virgül
kabuklu
biti
Meyve
Göz
kurdu
Toprak
altı
Zararlıları
Meyve
Yazıcı
böceği
Yüzük
kelebeği
.
Tomurcuk
tırtılı
.
ÖNEMLİ NOT
Bahçenizi her ilaçlamanızda eğer sulama veya ilaçlama suyunuzun pH sı 8 - 8.5 ise muhakkak wet yayıcı yapıştırıcı kullanınız.
(Ülkemizin birçok yöresinde toprak ve su pH sı 8- 8.5 hatta 9 a kadar çıkmaktadır.)
Üretilen bütün ilaçlar 6 - 7 pH aralığına göre üretilmektedir.
En Kaliteli ilaçlar dahi 6 ila 15 dakika arasında, % 30 varan oranlarda etkisini kaybetmektedir. (Kesilmiş yoğurt örneği gibi)
BİTKİNİZE AÇ KARNINA İLAÇ VERMEYİN
BİTKİ BESLEME Bitki besini ile birlikte ilaç verin
Buda ilacınızın etkisinin azalmasına neden olacaktır.
Bu nedenle bizim tavsiyemiz holderinize, tankınıza veya sırt pompanıza,
TANK SIRALAMASI Sırasıyla (SIRALAMAYA BOZMAYIN)
1 |
PH DÜŞÜRÜCÜ- YAYICI YAPIŞTIRICI |
İlaçlama suyunun PH sını düşürür, ilacın bozulmasını önler.
İlaçlar bitkiye uygulandıktan sonra ilacın yaprağa yayılmasını sağlar, yapraktan akmasını önler.
|
2 |
ORGANİK GÜBRE |
Bitkinin düzgün ve dengeli beslenmesini sağlar. Meyvelerin albenili, parlak, renkli, iri, dayanıklı, sert, ağır, lezzetli ve hoş kokulu olmalarını sağlar.
|
3 |
İNSEKTİSİT |
BÖCEK İLACI
Zararlı dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin. |
4 |
FUNGUSİT
|
MANTAR İLACI
(Ayrı bir kapta karıştırdıktan sonra) Hastalık dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç
kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin. |
5 |
DİĞER |
Teknik elemanlarımızca önerilen diğer iz elementler. |
Mümkün olduğunca hepsini bir arada kullanmaya çalışın, maliyetleri düşürün.
AŞAĞIDAKİ ÜRÜNLERİ HER SENE DÜZENLİ KULLANIN
KİREÇ ÇÖZÜCÜ |
Sezon başında kireçli topraklarda muhakkak kullanılmalı. Kılcal köklerin etrafını sarmış kireç kaymak tabakasını yok eder.
|
DÖNÜME 1 KG
damla sulama ile |
KÖKLENDİRİCİ |
Hücre bölünmesini hızlandırır. Dolayısıyla, bitkinin büyümesi ve gelişmesi de hızlanır.
Kök oluşumunu ve gelişimini hızlandırır.
Köklerİ kuvvetlendirir. Köklerin, özellikle uzunlamasına, büyümesi ve gelişmesi üzerine uyarıcı etkisi vardır.
|
|
ORGANİK GÜBRE
|
Çiçeklenmeden önce 1. uygulama,
meyve tutumunda 2. uygulama,
hasattan 45 gün önce 3. uygulama yapılır
Gereksinim duyulan bütün dönemlerde 300 gr / 100 lt su ile olmak üzere 2 uygulama.
|
200-300 |
DEMİRLİ GÜBRE
|
En sık görülen bitki besin noksanlığıdır.
Toprak olumsuzlukları bitkilerin, toprakta olan demiri kullanmasını engeller
Toprak analizlerini mutlaka yaptırın |
125-150 cc |
POTASYUMLU GÜBRE |
Ürünün RENK ve AROMA sını AĞIRLIK ve KALİTE sini İRİLİK ve SERT liğini belirleyen potasyumu yüksek oranda içerir.
Özellikle meyve ve sebze yapraklarında görülen yaprak kenarındaki kurumayı önler ve ürün artışını sağlar.
|
|
DAMLA SULAMA |
AZOT, FOSFOR, DENGELİ, POTASYUM
Her dönem düzenli kullanılmalı. Bitkinin NPK sı karşılanmalı
|
2-3 kg |
ÖN KARIŞIMLA KONTROL EDİNİZ
Her ilaçlamada gübre muhakkak kullanılmalıdır.
Gübreler bitkilerin strese girmesini önler. Bitkilerin mikro element ihtiyaçlarını karşılar.
Meyve tutumunu ve meyvelerin kalitesini arttırır.
Gübrelemede esas, toprak ve yaprak analizlerinin yapılmasıdır. Buna göre de eksikler giderilmelidir.
Düşük Yaz Sıcaklığı
Yaz sıcaklığının düşük olması, meyve eti rengi başta olmak üzere diğer meyve kalite unsurlarını olumsuz yönde etkiler, meyve olumu gecikir.
Türkiye’de şeftali yetiştiriciliğinde yaz sıcaklığı yönüyle problem yoktur.
Toprak İstekleri
Şeftalinin toprak isteği üzerinde bulunduğu anaca göre değişiklik arzeder.
Yetiştiriciliğe en uygun topraklar; süzek, killi, kumlu, çakıllı,
milli, derin ve çabuk ısınan alüviyal topraklardır.
Toprak PH derecesi 6-7 olmalıdır.
Yeterli gübreleme ve sulama yapıldığında kumlu
topraklarda da yetiştirilebilir.
Toprak tabakası derinliği 1 m. den fazla olan topraklar en uygun yetiştiricilik ortamıdır.
Killi, ağır,
soğuk ve taban suyu yüksek olan topraklarda sürgünler pişkinleşemez.
Böyle durumlarda zamklanma meydana gelir.
ŞEFTALİ ANAÇLARI
Tohum Anaçları:
Tohumdan elde edilen anaçlardır.
Şeftali Çöğürü:
Genellikle küçük çekirdekli yabani formlar mütecanis çöğür vermektedir.
Alüvyonlu, süzek, sıcak topraklarda iyi gelişirler.
Ağır ve kireçli topraklara ve nematodlara hassastırlar.
Nemaguard:
Kendine verimli ve nemaguard adı verilen ağaçlardan elde edilmişlerdir.
Nematodlara (Melodogyne incognita agrita, M. javanica) dayanıklı, tüm çeşitlerle uyuşması (affinite) iyi, ancak kloroza karşı hassastırlar.
GF 305:
Fransa’da selekte edilmiştir.
Kendine verimli olan bu anaç homojen çöğür vermektedir.
Bütün şeftali çeşitleri ile affinitesi iyi olup,
gelişmesi kuvvetlidir.
Yaprak kıvırcıklığına (klok) dayanıklıdır.
İyi drene edilmiş orta kuvvetteki topraklarda iyi gelişir, nematodlara mukavim
olup, çimlenme oranı % 100 dür.
Şeftali Yozları:
Homojen çöğür vermeleri nedeniyle, Amerika’da; Halford, Rutgers Red Leaf, Lowel ve Elberta kültür çeşitleri anaç üretiminde
kullanılmaktadır.
Ancak bunlar ağır ve kireçli topraklarda yetişememekteve nematoda dayanıksız bulunmaktadırlar.
Erik Çöğürü:
Ağır, killi, taban suyu yüksek olan soğuk topraklarda kullanılırlar.
Ancak, vegetatif faaliyet bunlarda erken sona erdiğinden, erik anaçlarına
geç olgunlaşan şeftali çeşitleri aşılanmamalıdır.
Erik anaçlarından en önemlileri; St. Julien çöğürleri, St julien Hybrit No 1, Myrobolan ve
Damask çöğürleridir.
Badem Çöğürü:
Bu anaç, kireçli ve çakıllı topraklar (PH>7) için uygundur.
Şeftali çeşitleri ile affinitesi iyi değildir.
Ağaçlar küçük ve verimsiz olup, kısa
ömürlü olurlar.
Kayısı Çöğürü:
Bu anaç, kurak iklim bölgelerinde ve kurak toprak şartlarında kullanılır.
Kök-ur nematodlarına dayanıklı olup, şeftali çeşitleri ile uyuşumu iyi
değildir.
Klon Anaçları:
Şeftali yetiştiriciliğinde; badem x şeftali melezlemesinden elde edilen klon anaçları ile, erik klon anaçları da kullanılmaktadır.
Badem x Şeftali Melezleri GF 677 Klonu:
Çok kuvvetli olup, nematoda mukavimdir. % 12- 13 aktif kireç bulunduran topraklarda kullanılabilir.
Kuru, kireçli ve bilhassa yamaç araziler için
uygundur. Yeşil çelik ve doku kültürü ile üretilirler.
Hansen 2168 ve Hansen 536 klonları:
Bu anaçlarda Gal nematodlarına dayanıklı olup, Kuzey ve Güney Afrika’da şeftali yetiştiriciliğinde önemli bir
yere sahiptir.
Bu melezler daha çok yorgun topraklarda kullanılabilirler.
İtalya’dan yayılmış olup, doku kültürü ile çoğaltılırlar.
Erik Klon Anaçları. GF 43:
Kuvvetli büyüyen bu anaç, tüm şeftali çeşitleri ile iyi uyuşan, Avrupa tipi verimli bir eriktir.
Organik maddece zengin, kumlu-killi karakterdeki
kuvvetli topraklar için uygun olup, yorgun topraklara elverişli değildir.
Çelikle ve doku kültürü ile çoğaltılırlar.
Damask 1869:
İtalya’da şeftali üretiminde kullanılan bir erik klonudur.
Kloroz görülen ağır topraklar için uygundur.
Üzerine aşılı ağaçların tacında % 20
oranında küçültme yapar, erken ve çokça çiçeklenir.
Ancak, çöğür anacına göre meyveler daha küçüktür ve daha kısa ömürlüdür.
Nectarinler için
uygun olmayıp, çelik ve doku kültürü ile çoğaltılırlar.
Saint Julien GF 655-2:
Kloroza meyilli, ağır ve kuru topraklarda iyi sonuç verir.
Taşlı topraklar için uygun olmayıp, ağacın tacını % 30 oranında küçültür.
Damask 1869 ve çöğürden daha az verimli olup, bol dip sürgünü verir.
Üzerine aşılı olan çeşitlerde meyve küçük olur.
Nectarinlerle uyuşumu iyi olup, doku kültürü ile çoğaltılırlar.
Tüm meyvelerde olduğu gibi,
şeftalide de kendi tohum anacının üzerine aşılama yapıldığı taktirde; en iyi anaç-kalem uyuşumu, mükemmel ağaç ve meyve gelişimi
elde edilebilmekte
ve standart özelliklerini gösterme noktasında en iyi sonuç alınabilmektedir.
Genel bir kural olarak; zaruret olmadığı müddetçe yetiştiricilikte,
o türe ait klon yada çöğür anacı dışında başka bir anaç kullanılmamalıdır
ÇOĞALTILMASI
En uygun olarak kullanılan ve yaygın çoğaltma metodu, T durgun göz aşısı ile üretmedir.
Yeşil çelik ve odun çeliği ile de üretilebilir ancak
ekonomik değildir.
Gerekli durumlarda kalem aşıları ve diğer üretim yöntemleri de kullanılabilmektedir.
DÖLLENME BİYOLOJİSİ
Şeftali çeşitlerinin hemen hepsi kendine verimlidirler.
June Elberta, J.H.Hale, Late Crawfort ve Mikado çeşitleri kendine kısır olup, diğer
çeşitlerden herhangibiri ile döllenebilir.
Şeftalinin tozlanmasında birinci derecede arılar ve böcekler rol oynar.
Bahçe tesisi
Şeftali tüm gelişimini kısa sürede tamamlayan ve erken meyveye yatan bir bitkidir.
İyi bakıma kolay cevap verir.
Toprağının iyi işlenip,
hazırlanması gerekir.
Şeftali bahçelerinin dikimden önce derin ve yüzeysel sürülerek hazırlanmaları gerekir.
Son sürümle beraber dekara 1-2 ton
yanmış çiftlik gübresi verilmesi en uygunudur.
Aşı bölgesi, toprak yüzeyinden 5-10 cm. yukarda kalacak şekilde ve durgun dönemde fidan dikimi
yapılır.
Dikim aralığının belirlenmesinde; iklim, toprağın kuvveti, anaç, çeşidin büyüme gücü gibi faktörler dikkate alınmalıdır.
Kuvvetli toprak
ve iyi bakım şartlarında aralık daha geniş tutulur.
Genel itibarla dikim aralığı 5x5 m. verilmekte ise de, belirtilen faktörler ışığında bu
aralığın belirlenmesi en uygun olanıdır.
Bahçe tesis edilmeden önce; bahçenin hangi amaçla kurulduğu, tesisden beklenilen hedefler çok iyi
belirlenmeli, bunun için gerekli teknik ve ekonomik altyapı geniş çapta düşünülerek, sağlam bir zemin hazırlığı yapılmalıdır.
Budama
Şeftali ağaçları diğer meyve ağaçlarına göre daha fazla budama ister.
Bunun nedeni meyvelerin 1 yıllık dallarda teşekkül etmesidir.
Her yıl
düzenli ürün alınabilmesi için, yeterli miktarda yıllık sürgün olmalıdır.
Yetiştiricilik yönünden çok hassas olup, iyi bir budama, gübreleme ve
sulama ile uzun ömürlü olabilirler.
Tüm meyvelerde olduğu gibi şeftalide de ağaçta uygun bir tacın oluşturulması ve ileriki yıllarda bu şeklin
korunması çok önemlidir.
Bu nedenle meyve ağaçlarına şekil vermeden önce yetiştirilmek istenen meyve tür ve çeşidinin, bazı fizyolojik özellikleri,
yetiştirileceği ekolojik şartlar ve ekonomik kriterler de iyi incelenmelidir.
Şekil Budaması :
Meyve fidanlarına şekil verirken, beslenme fizyolojisi ile buna bağlı olarak tür ve çeşitlerin özel budama istekleri, özel
dallanma şekilleri,
budamaya karşı dal ve dalcıkların vereceği tepki gibi bilgiler ve çevresel ekolojik şartların iyi bilinmesi gereklidir.
Kurak bölgelerde meyve
ağaçlarına, iç kısımlarında nem tutacak yapay bir ortam oluşturmaya ve güneş’in zararlı etkilerinden korumaya uygun (doruk dallı şekil gibi)
kapalı şekillerin verilmesi gerekir.
Aynı zamanda böyle yerlerde, topraktaki suyun kısa zamanda buharlaşmasını önlemek amacıyla tacın, toprağa
yakın yani, gövdelerin bodur olması istenir.
Nemli bölgelerde ise, bu durumun tersi olması amaçlanır.
Yani fidanlar iç kısımlarında fazla nem
tutmayacak şekilde açık (goble gibi) ve aşırı toprak neminden zararlanmayacak şekilde de yüksek gövdeli olarak şekillendirilmelidir.
Belirtilen
bu kriterler göz önüne alınarak; goble, değişik doruk dallı ve palmet taçlandırma şekillerinden en uygun olanı tatbik edilmelidir.
Mahsul Budaması:
Meyveler 1 yaşlı sürgünler üzerinde oluştuğundan, bunlarda uç alma yapılmaz.
Ancak sık olup havalanmaya engel teşkil eden ve tacın şeklini bozan
dallar dipten çıkarılır.
Bu şekilde aynı zamanda bir sonraki senenin meyve gözlerini oluşturacak, yeni sürgünlerin oluşması sağlanır.
Bu arada
yaşlanmış, kırılmış, sağlıksız dallarda çıkarılır.
Temel esas olarak; ağacın vejetasyon gelişmesi ile meyve tutumu dengesi iyi kurulmalı ve
korunmalıdır.
Sulama
Meyvelerin olgunluk tarihinden 3-4 hafta evvel yapılan sulamalar, en güzel sonucu verirler.
Meyvelerin büyüklük, lezzet ve renkleri mükemmel olur.
Toprağın işlenen kısmından aşağı doğru 10 cm. lik kısmı kuruduğunda, sulama zamanı gelmiş demektir.
Sulamanın bir defada bolca suyla yapılması
en uygun sulama şeklidir.
Günün sabah ve akşam saatlerinde sulama yapılması, hem ağacın faydalanması ve hem de su ekonomisinin sağlanması yönünden
önemlidir.
Ayrıca taban suyu seviyesi kesinlikle yüksek olmamalıdır. Bu derinliğin en az 2 m. veya daha fazla olması istenir.
Gübreleme
Şeftali ağaçları çabuk gelişen ve çok verimli ağaçlardır.
Çabuk gelişme ve yüksek verimde iyi bir beslenmeyi gerektirir.
Aksi halde ağaçlarda
gelişme yavaşlar ve durur.
Bu bahçelerde; çiftlik gübresi ve yeşil gübrelerle birlikte ticari gübrelerde kullanılmalıdır.
Gübreleme oranı; ağacın yaşı, verim durumu, topraktaki besin maddeleri miktarı ve ekoloji ile yakından ilgilidir.
Bu nedenle yapılacak yaprak ve
toprak analizleri doğrultusunda kimyasal gübreleme yapılmalıdır. Bu şekilde en ekonomik ve en uygun gübreleme yapılmış olacaktır.
Gübrelemenin ağaçtaki ve üründeki başarısı, budama ve meyve seyreltmesinin iyi olmasına bağlıdır. Genel olarak, 2-3 yıldabir dekara 1-2 ton
yanmış çiftlik gübresi uygulaması idealdir.
Verilemediği zamanlarda da uygun bir yeşil gübre bitkisi ekilerek, toprağa karıştırılabilir.
Meyve seyreltme
Şeftali ağaçlarında genellikle meyve tutumu fazladır.
Bu meyveler olgunluğa kadar ağaçta kalırsa irileşmez, dal kırılmaları, sürgünlerin yeteri kadar
pişkinleşmemesi nedeniyle, kış aylarında don zararı ve gelecek yıl meyve miktarında azalmalar görülür.
Meyvelerin gerçek iriliğine ulaşabilmesi,
albenisinin artması ve ağaç dengesinin korunabilmesi için meyve seyreltmesi yapılmalıdır.
Meyve seyreltmesi iki şekilde yapılabilir.
Prunus persica boyunda ve genişliğinde 7 m'ye kadar büyür.
Bununla birlikte, düzgün bir şekilde budanırsa, ağaçlar genellikle 3-4 m
uzunluğunda ve geniştir.
yaprakları olan mızrak şeklinde 7-16 sm uzunluğunda, 2-3 sm geniş, pinnately damarlı.
Çiçekler yapraklardan önce
erken ilkbaharda üretilir; yalnız veya eşleştirilmiş, 2,5–3 cm çapında, pembe, beş yaprakları vardır.
Meyve, sarı veya beyazımsı eti, bir
aroması ve farklı ya kadifemsi (şeftali) veya düz (nektarin) olan bir cilt vardır çeşitlerin.
Meyve eti çok hassastır ve bazı çeşitlerde
kolayca çürüktür, ancak bazı ticari çeşitlerde, özellikle yeşil olduğunda oldukça serttir.
Tek, büyük tohum kırmızı-kahverengi, oval şekilli,
yaklaşık 1.3-2 cm uzunluğundadır ve tahta benzeri bir kabukla çevrilidir.
Şeftali, kiraz, erik ve kayısı ile birlikte taş meyvelerdir ( drupes ).
Hint Şeftali veya yazın ikinci kısmına gelen ve kırmızı ve beyazdan mora kadar değişen renklere sahip olabilen Hint Kan Şeftali de dahil olmak
üzere çeşitli yadigarı çeşitleri vardır.
Ekili şeftali, etin taşa yapışıp yapışmamasına bağlı olarak clingstones ve freestones'a ayrılır; her ikisi de beyaz veya sarı ete sahip olabilir.
Beyaz etli şeftali tipik olarak az asitlikle çok tatlıdır, sarı etli şeftali tipik olarak tatlılıkla birleştirilmiş asidik bir tada sahiptir, ancak
bu da büyük ölçüde değişir.
Her iki renk de ciltlerinde genellikle biraz kırmızıdır.
Düşük asitli beyaz etli şeftali Çin, Japonya ve komşu Asya
ülkelerinde en popüler türlerken, Avrupalılar ve Kuzey Amerikalılar tarihsel olarak asidik, sarı etli çeşitlerin lehine olmuştur.
Çeşitler
Yüzlerce şeftali ve nektarin çeşidi bilinmektedir.
Bunlar iki kategoriye ayrılır: Freestones ve Clingstones. Freestones, eti kolayca çukurdan
ayrılanlardır. Clingstones, eti çukura sıkıca yapışan taşlardır. Bazı çeşitler kısmen freestone ve clingstone'dur, bu yüzden yarı-yarı denir.
Freestone türleri taze yemek için tercih edilirken, clingstone türleri konserve için kullanılır.
Meyve eti kremsi beyaz ila koyu sarı, koyu
kırmızı olabilir; rengin tonu ve tonu çeşidine bağlıdır.
Şeftali yetiştiriciliği, meyve yüzeyinde daha fazla sıkılık, daha fazla kırmızı renk ve daha kısa tüylü çeşitler tercih etmiştir.
Bu özellikler
göz çekiciliğini artırarak nakliye ve süpermarket satışlarını kolaylaştırır.
Bununla birlikte, bu seçim süreci her zaman daha fazla aromaya yol
açmamıştır.
Şeftali kısa bir raf ömrüne sahiptir, bu nedenle ticari yetiştiriciler tipik olarak tüm mevsim boyunca
gönderilecek meyvelere sahip
olmak için farklı çeşitlerin bir karışımını ekerler.
Ağaçlar beri Şeftali, kuru, kıta veya ılıman iklimlerde oldukça sınırlı aralıkta büyümek soğutma gereksinimi tropik alanlar genellikle
belli bölgelerinde (örneğin yüksek irtifalarda dışında tatmin olmadığını Ekvador, Kolombiya, Etiyopya, Hindistan, ve Nepal ).
Çoğu çeşit,
0 ila 10 C civarında 500 saat soğutma gerektirir.
Soğutma döneminde, önemli kimyasal reaksiyonlar meydana gelir, ancak bitki uykudadır.
Soğutma süresi tamamlandığında, bitki ikinci bir uyku hali olan sessizlik dönemine girer.
Sessizlik sırasında, tomurcuklar büyümeye uygun
yeterli sıcak hava biriktiğinde kırılır ve büyür.
Ağaçların kendileri genellikle −26 ila −30 C'ye kadar sıcaklıkları tolere edebilir, ancak aşağıdaki sezonun çiçek tomurcukları genellikle bu
sıcaklıklarda öldürülür ve bu yaz bir mahsul önlenir.
Çiçek tomurcuğu ölümü, çeşidine ve soğuğun zamanlamasına bağlı olarak −15 ve −25 C arasında
meydana gelir ve tomurcuklar kış sonlarında daha az toleranslı hale gelir.
Başka bir iklim kısıtı bahar donudur.
Ağaçlar oldukça erken çiçek açar (batı Avrupa'da Mart ayında) ve sıcaklıklar −4 C'nin altına düşerse
çiçek hasar görür veya öldürülür.
Bununla birlikte, çiçekler tamamen açık değilse, birkaç derece daha
soğuk tahammül edebilirler.
Yağmurun şeftali için en ciddi mantar hastalığı olan şeftali yaprağı kıvrımını teşvik ettiği için, 16 C'nin altındaki sıcaklıklarda önemli
miktarda kış yağışına sahip iklimler de şeftali yetiştiriciliği için uygun değildir .
Pratikte, fungisitler, bu tür iklimlerde şeftali
yetiştiriciliği için yaygın olarak kullanılmaktadır ve Avrupa şeftalilerinin% 1'inden fazlası yasal pestisit sınırlarını aşmaktadır.
Son olarak, en sıcak ayın ortalama sıcaklıkları 20 ila 30 C arasında olacak şekilde mahsulü olgunlaştırmak için yaz sıcağı gereklidir.
Dikim
Fidanlıklar tarafından satılan şeftali ağaçlarının çoğu uygun bir anaç üzerine tomurcuklanan veya aşılanan çeşitlerdir.
Ortak anaçlar 'Lovell Peach', 'Nemaguard Peach', Prunus besseyi ve 'Citation' dır . Bu, meyve kalitesinin öngörülebilirliğini arttırmak için yapılır.
Şeftali ağaçlarının tam güneşe ve ağacın termal ortamına yardımcı olmak için iyi doğal hava akışına izin veren bir düzene ihtiyacı vardır.
Şeftali kış başlarında ekilir. Büyüme mevsimi boyunca, şeftali ağaçlarının hasattan hemen önce daha yüksek miktarlarda düzenli ve güvenilir
bir su kaynağına ihtiyacı vardır.
Şeftali, diğer meyve ağaçlarından daha az azotlu gübrelere ihtiyaç duyar. Düzenli gübre tedariki olmadan, şeftali ağacı yaprakları sararmaya
başlar veya bodur büyüme gösterir. Kan unu, kemik unu ve kalsiyum amonyum nitrat uygun gübrelerdir.
Bir şeftali ağacındaki çiçek sayısı tipik olarak azaltılır, çünkü tam miktardaki şeftali bir dalda olgunlaşırsa, cılız ve lezzetsizdirler.
Meyveler mevsimin ortasında ticari yetiştiriciler tarafından inceltilir. Taze şeftali kolayca yaralanır ve iyi saklanmaz. Ağaçta
olgunlaştıklarında ve hasat gününde yenildiklerinde en lezzetlidirler.