İkinci kök gelişmesi döneminde kök artık depo organı gelişmeye başlar.
Boyuna gelişme hemen hemen tamamen durmuş olup kök hızlı bir enine gelişme gösterir.
Bu dönemde meydana gelecek düşük sıcaklıklar, yetersiz güneşlenme ve besin maddesi Noksanlıkleri Şalgamta yenen kısmın ince kalmasına karotenoidlerce fakir olmasına, renginin sarı renge doğru kaymasına neden olur.
Şalgam çeşidi kendi Şalgam özelliklerini kazanamaz.
Şalgam üzerinde oluşan yan köklerin fazlalığı kaliteyi düşürür, yıkamayı zorlaştırır.
Şalgamın silindirik yapısını bozar.
Şalgam kökünün çatallaşması da istenmez.
Aslında yan kökler Şalgamtan fazla uzaklaştırılmadan büyümelerini dikine yaparlar.
Şalgamta yenen kısım iki dokudan oluşur.
Bunlardan birincisi havucun dış kısmında yer alan üzerinde yan saçak kökleri taşıyan soymuk doku, ikincisi ise havucun iç kısmında yer alan odun dokusudur.
Soymuk doku daha çok renk maddesi ve vitamin içerir ve daha gevrek yapıdadır.
Yan kökler bu dokunun içinden dışarıya çıkarlar.
Bu dokunun havucu oluşturan dokular içinden fazla miktarda olması yönünde çalışılır.
Odun dokusu ise daha az renk maddesi içerir, daha açık renklidir.
Daha sertlik, yeme esnasında zorluk yaratır, pişme sonrasında soymuk doku içinde farklı rengi ile dikkati çeker.
Odun dokularda renk maddeleri birikimine az olur.

Gövde

Şalgam gövdesi havucun hemen üst kısmında oluşan bir rozet yapısındaki yaprakların orta kısmından 2. Yılda gelişir.
Çeşide, bakım ve iklim şartlarına bağlı olarak 150-160 cm’ye kadar boy alır ve gövdenin ucu bir çiçek şemsiyesi ile son bulur.
Gövde üzerinde aşağıdan yukarıya doğru biraz küçülerek devam eden yapraklar yer alır.
Yaprak koltuklarından birincil, bunun üstünden ikincil, ikincillerin üstünden de üçüncül yapraklar ve çiçek demetleri oluşur.
Gövde yan dalların uç kısmından bir şemsiye ile son buluır.
Gövde boyuna çizgili ve tüylüdür. Tipik Şalgam kokusu taşır. Bitkinin gövdesi dayanıklı yapıdadır.
Desteğe gerek kalmadan çiçek şemsiyelerine ve tohumlarını rahatlıkla taşır.

Yaprak

Şalgam çok bol miktarda yaprak meydana getiren bir bitkidir. Vegetatif kaldığı 1. Yılda çok yoğun yaprak meydana getirir.
Yaprakları 40-50 cm kadar boy alır. Bitki ikinci yılda gövdesi üzerinde bol miktarda yaprak meydana getirir.
Yapraklar bileşik yaprak olup ince iğne şeklindedir.
Yapraklar genelde tüylü ve üst kısımları parlaktır. Yaprak saplarıda tüylüdür.
Yaprak rengi açık yeşilden koyu yeşile kadar değişir.
Hatta mum tabakası taşıyanlarda gri yeşil renkte olabilir.
Geç gelişen yüksek verimli çeşitlerde yaprak miktarı erkenci çeşitlere göre daha fazladır.

ÖNEMLİ NOT

Bahçenizi her ilaçlamanızda eğer sulama veya ilaçlama suyunuzun pH sı 8 - 8.5 ise muhakkak wet yayıcı yapıştırıcı kullanınız.
(Ülkemizin birçok yöresinde toprak ve su pH sı 8- 8.5 hatta 9 a kadar çıkmaktadır.)
Üretilen bütün ilaçlar 6 - 7 pH aralığına göre üretilmektedir.
En Kaliteli ilaçlar dahi 6 ila 15 dakika arasında, % 30 varan oranlarda etkisini kaybetmektedir. (Kesilmiş yoğurt örneği gibi)

BİTKİNİZE AÇ KARNINA İLAÇ VERMEYİN

BİTKİ BESLEME Bitki besini ile birlikte ilaç verin
Buda ilacınızın etkisinin azalmasına neden olacaktır.
Bu nedenle bizim tavsiyemiz holderinize, tankınıza veya sırt pompanıza,

TANK SIRALAMASI Sırasıyla (SIRALAMAYA BOZMAYIN)

1	PH DÜŞÜRÜCÜ- YAYICI YAPIŞTIRICI	İlaçlama suyunun PH sını düşürür, ilacın bozulmasını önler. İlaçlar bitkiye uygulandıktan sonra ilacın yaprağa yayılmasını sağlar, yapraktan akmasını önler.
2	ORGANİK GÜBRE	Bitkinin düzgün ve dengeli beslenmesini sağlar. Meyvelerin albenili, parlak, renkli, iri, dayanıklı, sert, ağır, lezzetli ve hoş kokulu olmalarını sağlar.
3	İNSEKTİSİT	BÖCEK İLACI Zararlı dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin.
4	FUNGUSİT	MANTAR İLACI (Ayrı bir kapta karıştırdıktan sonra) Hastalık dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin.
5	DİĞER	Teknik elemanlarımızca önerilen diğer iz elementler.

Mümkün olduğunca hepsini bir arada kullanmaya çalışın, maliyetleri düşürün.

AŞAĞIDAKİ ÜRÜNLERİ HER SENE DÜZENLİ KULLANIN

KİREÇ ÇÖZÜCÜ	Sezon başında kireçli topraklarda muhakkak kullanılmalı. Kılcal köklerin etrafını sarmış kireç kaymak tabakasını yok eder.	DÖNÜME 1 KG damla sulama ile
KÖKLENDİRİCİ	Hücre bölünmesini hızlandırır. Dolayısıyla, bitkinin büyümesi ve gelişmesi de hızlanır. Kök oluşumunu ve gelişimini hızlandırır. Köklerİ kuvvetlendirir. Köklerin, özellikle uzunlamasına, büyümesi ve gelişmesi üzerine uyarıcı etkisi vardır.
ORGANİK GÜBRE	Çiçeklenmeden önce 1. uygulama, meyve tutumunda 2. uygulama, hasattan 45 gün önce 3. uygulama yapılır Gereksinim duyulan bütün dönemlerde 300 gr / 100 lt su ile olmak üzere 2 uygulama.	200-300
DEMİRLİ GÜBRE	En sık görülen bitki besin noksanlığıdır. Toprak olumsuzlukları bitkilerin, toprakta olan demiri kullanmasını engeller Toprak analizlerini mutlaka yaptırın	125-150 cc
POTASYUMLU GÜBRE	Ürünün RENK ve AROMA sını AĞIRLIK ve KALİTE sini İRİLİK ve SERT liğini belirleyen potasyumu yüksek oranda içerir. Özellikle meyve ve sebze yapraklarında görülen yaprak kenarındaki kurumayı önler ve ürün artışını sağlar.
DAMLA SULAMA	AZOT, FOSFOR, DENGELİ, POTASYUM Her dönem düzenli kullanılmalı. Bitkinin NPK sı karşılanmalı	2-3 kg

ÖN KARIŞIMLA KONTROL EDİNİZ

Her ilaçlamada gübre muhakkak kullanılmalıdır.
Gübreler bitkilerin strese girmesini önler. Bitkilerin mikro element ihtiyaçlarını karşılar.
Meyve tutumunu ve meyvelerin kalitesini arttırır.
Gübrelemede esas, toprak ve yaprak analizlerinin yapılmasıdır. Buna göre de eksikler giderilmelidir.

Çiçek

Şalgam bitkisi ikinci yılda çiçeklenme gösterir.
Çiçekleri şemsiye şeklindedir.
İlk çiçeklenme bitkinin en üst kısmındaki ana şemsiyede başlar.
Şemsiyeler birincil-ikincil-üçüncül ve dördüncül olmak üzere gruplar haline oluşurlar.
Bu oluşum sırasına göre büyüklük kazanırlar. En iri şemsiye birincil şemsiyedir. Daha sonraki gruplarda şemsiye küçülür.
Şemsiyelerde çiçeklenme meyve bağlama ve tohum olgunlaştırmada bu sıraya göre oluşur. Her şemsiye dıştan içeriye doğru dizilmiş yüzlerce çiçek sapını ve çiçeği taşır.
Başlangıçta bir kadeh gibi uç kısmı kapalıu olan bu şemsiye çiçekler olgunlaşınca açılmaya başlar.
Çiçeklerin tamamının açılması safhasında başlangıçta yere dik olan çiçek sapları yere paralel bir hal alır.
Yere paralel hal alan çiçek sapları üzerindeki çiçeklerde beyaz renkli yaç yapraklar açarlar.
Çiçekte 5 adet taç yaprak bulunur.
Bu taç yapraklar genellikle beyaz renkte olmakla birlikte bazı çeşitlerde şemsiyenin iç kısmında ter alan taç yapraklar açık mor renkte olabilmektedir.
Çiçekler erselik yapıda olmakla birlikte aynı şemsiye üzerinde iç kısımlarda yeralan çiçeklerden önemli bir bölümünün sadece erkek organları gelişmiştir.
Dıştan içe doğru sadece erkek organı gelişen çiçeklerin yüzde oranı artmaktadır.
Bir bitki üzerinde sadece dişi organlı sadece erkek organlı veya erselik çiçeklere rastlanabilmektedir.
Döllenme pek çok böceğin ve sineklerin yardımı ile olur. Çiçeklerde yüksek oranda protandri görülür.
Tepecik reseptif hale gelinceye kadar bütün polen tozu keseleri patlayarak tozlarını dökmüş olurlar.
Şalgamta kendine kısırlık tespit edilmemiştir.
Bir bitkinin farklı çiçekleri birbirini kolayca döller ve tohum elde edilebilir.
İzolasyon mesafesi en az 500 m olarak verilmelidir.
Tohum ve çimlenme özellikleri
Meyve iki parçalı bir yapıdadır.
Bu iki parça tohumun olgunlaşması fazında birbirinden orta kımı açılarak ayrılırlar.
Uç kısmları ise halen bitişik durumdadır.
Meyve yaprağı tohumun üzerinde yer alır ve tohum bir zar tarafından sarılır.
Tohumların üzeri boyuna çizgilidir ve bu belirgin çıkıntılar üzerinde tohumların birbirine yumak şeklinde sarılmasına neden olan tüyler taşırlar.
Tohumların uç kısımlarındaki tüyler daha uzundur ve tüylerin uç kısımlarında birbirine yapışıp yumak yapmayı kolaylaştıracak şekilde çengellidir.
Tohumlar 2-4 mm uzunluğunda ve 1-1.5 mm enindedir.
Tohumlarda irilik ilk şemsiyeden diğer şemsiye gruplarına doğru küçülmektedir.
500-800 adet tüyü alınmış tohum 1 gr gelir. Tohumlar iyi muhafaza edilirse çimlenme gücünü 3-4 yıl korurlar.
Tüyler tohum ağırlığının %20-30 kadarını oluşturur. Tüyleri ovulmamış tohumların ekimi büyük problemler yaratır.
Zira tüylü tohumlar birbirine yapışarak bitkilerin ekim sıklıkları bitki gelişmesi ve kaliteli ürün elde etmede olumsuz rol oynar.
Hasat edilen tohumlar hemen ekilebilirler.
Tohumlar dinlenmeye ihtiyaç duymadan çimlenirler.

İklim isteği

Şalgam bir serin iklim sebzesidir.
Özellikle çimlenme ve sonrasındaki erken dönemde soğuklara karşı dayanıklı olması nedeniyle serin bölgelerimizde erken ilkbahar aylarında ılıman bölgelerimizde ise kış aylarında rahatça yetiştirilebilmektedir.
Şalgam yetiştiriciliğinde yağış ve nem çok olumlu etki yaparsa da sürekli yapış üretimi zora sokar, verim azalmasına neden olur.
Sıcaklık Şalgamta renk oluşumuna olumlu etki yapar.
Soğuk ve yağışlı geçen üretim sezonlarında açık renk Şalgam elde edilir. 10-15 C’lik sıcaklıklarda oluşan renk tatmin edici bir Şalgam rengi olmaz.
Sıcaklık kök oluşumuna doğrudan etkili olup yüksek sıcaklıklarda Şalgam boyu kısa kalır.
Düşük sıcaklıklarda ise Şalgam boyu çeşit özelliğini gösterse de bu defa renk ve havucun çapı kötü yönde gelişir.
Daha uzun ve açık renkli Şalgamlar meydana gelir.
Toprak rutubeti de Şalgam gelişmesine etki ederse de etkisi sıcaklığın etkisi kadar olmaz.
Özellikle kuraklıkta yüksek sıcaklık ve rutubetle düşük sıcaklık birleşirse Şalgam üretimimi olumsuz yönde etiler.
En iyi gelişme 20°C civarındaki sıcaklıklarda olur.
Sıcak bölgelerde yapılan ilkbahar üretiminde bitkilerin önemli bir bölümünün yeterli büyüklükte Şalgam oluşturmadan generatif faza geçerek çiçeklendiği görülür.

Toprak isteği

İklim istekleri açısından seçici olan Şalgam toprak istekleri bakımından da seçici bir bitkidir.
Şalgam üretiminin başarısında toprak yapısının önemli bir etkisi vardır.
Toprağın yapısı toprağın derinliği toprakta köklerde zarar yapan zararlılardan bulunup bulunmadığı başarıyı etkiler.
Hafif bünyeli topraklarda Şalgam üretimi uygun besleme ve bakım şartlarında çok iyi sonuç verir.
Böyle topraklarda kültürel işlemler çok kolay ve ekonomik olduğu gibi elde edilen üründe yüksek kaliteye ulaşılır.
Şalgam derin bünyeli, serin, besin maddelerince zengin iyi işlenmiş toprak ister. İmparator grubu Şalgamlar derin bünyeli, killi kumlu topraklarda başarıyla üretilirler.
Uygun çevre koşullarında killi topraklarda üretilen Şalgamlarda yüksek verime ulaşılabilmektedir.
Ancak killi topraklarda üretilen Şalgamlarda yıkama önemli zorluklar çıkarır.
Bu nedenle bu topraklarda yetiştirilen Şalgamlar konserve endüstrisinde kullanılır.
Taze olarak değerlendirilecek olan sofralık Şalgam üretimi ve erkenci Şalgam üretimi için hafifi karakterli topraklar tercih edilmelidir.
Toprak pH’sı Şalgam yetiştiriciliği açısından önem taşır.
Şalgam yüksek asitliğe karşı hassastır. pH 6-6.5 arasında değer taşıyan topraklar Şalgam yetiştiriciliği için ideal topraklardır.
Toprak pH’sı 5’in altında olmamalıdır.
Yetiştirilme Şekli
Toprak hazırlığı ve ekim
Şalgam yetiştirilmesinde toprak özelliklerinin başarıyı etkileyen en önemli faktörlerden birisi olması nedeniyle yetiştirme yapacağımız tarlayı çok iyi incelemeli ve Şalgam yetiştirmeye uygun olduğunu tespit etmeliyiz.
Ağır killi topraklardan toprak zararlılarınca bulaşık topraklardan özellikle de nematod ve tel kurdu bulaşık topraklardan mutlaka kaçınılmalıdır.
Böyle topraklarda Şalgam üretimi son derece yanlış olur. Şalgam tohumlarının geç çimlenmeleri nedeniyle yabancı otlar hızla gelişerek yeni çimlenmekte olan Şalgam bitkilerinin gelişmesini yavaşlatır ve üzerini örterler. Bu nedenle seyreltme ve çapalama işlemleri de zorlaşır.
Tarla seçiminde yabancı ot faktörüde çok büyük önem taşır.
Bütün bu hususlar dikkate alınarak Şalgam ekilecek toprağın çok iyi işlenerek ekime hazırlanması gerekir.
Şalgam tohumlarının küçük oluşu, geç çimlenmesi gibi özellikleri nedeniyle toprak inceltilerek tohumun toprakla temasının tam olması sağlanmalıdır.
Ekim dikkatli bir şekilde hazırlanarak inceltilen toprağa mibzerle yapılmalıdır.
Ekim derinliği 2.5-3 cm olmalı bir dekar alana 600-800 gr tohum atılmalıdır.
Ekilecek tohum miktarı sıra arası mesafesi olarak 25-30-40 cm’lik aralıklar verilir.
Sıra üzeri seyreltme mesafesi ise 5-12 cm arasında değişir.
Şalgam tohumunun 10 °C’nin üzerindeki sıcaklıklarda çimlendiğini görüyoruz.
Toprak sıcaklığı bu seviyenin altında ise tohum çimlenmez çimlenme süresi yeterli sıcaklık oluşuncaya kadar uzar.
Şalgam ekiminden sonra meydana gelerek kaymak bağlama da çimlenmeyi önemli ölçüde kötü yönde etkiler.
Şalgam tohumu zarar görmeden uzun süre toprakta kalabilir ve şartlar uygun olunca çimlenir.
Bu uzun çimlenme süresi içinde yoğun yabancı ot gelişmesi olur.
Yabancı ot çimlenme ve gelişmenin önüne geçmek için ekim sonrasında çimlenme öncesi yabancı ot ilacı kullanmak başarıyı arttırır.
Bakım işleri
Çimlenme tamamlandıktan ve bitkiler 2-3 hakiki yapraklı olduktan sonra sıra üzerinde seyreltme yapılır.
Çeşit özelliğine bağlı olarak sıra üzeri mesafeleri ayarlanır.
Ancak bu seyreltme döneminde tarlada alıkonulacak bitkilerin köklerinin zarar görmemesine özen gösterilmelidir.
Seyreltme işçiliği önemli bir maliyet yükler.
Bunun önlenmesi için ekimin pnömatik mibzerle, seyreltme sıklığında ve çimlenme güvü yüksek tohumla yapılması gerekir.
Seyreltme işleminden sonraki bakım işleri kaba otların elle alınması düzenli sulama ve mücadele işlerinden oluşur.
Gübreleme
Şalgam yetiştiriciliğinde azot yanında potasyum da büyük önem taşır.
Bu iki besin elementi verim ve kaliteyi önemli ölçüde etkiler.
Bitki nitrat formunda azotu tercih eder.
Potasyum ise Şalgamta şeker oranını arttırır.
Şalgam özellikle çimlenme ve gençlik döneminde tuza karşı son derece hassastır.
Ekimle birlikte gübre verme bu nedenle yanlış olur.
Böyle bir uygulama çimlenme aksaklıklarına yol açar.
Sıralarda boşluklar oluşur.
Şalgam yetiştiriciliğinde organik gübreler tercih edilmeli, erken dönem de yoğun inorganik gübreden kaçınılmalıdır.
Toprakta tav nedeniyle gübreleme ekimden bir hafta evveline kadar yapılmamışsa gübre vermeden ekim yapıp çimlenme tamamlanıp bitkiler 2-3 yapraklı olduklarında gübreleme yapmak daha doğru olur.
Dekara 8-10 kg saf azot, 8-9 kg fosfor ve 12-16 kg potasyumlu gübre hesaplanarak ekimden en az iki hafta önce toprağın 10-15 cm derinliğine karıştırılmalıdır.
Azotun yarısı ekim öncesinde diğer yarısı da bitkiler 3-4 hakiki yapraklı olduklarında uygulanırsa yıkanma yoluyla kayıp azalır.
Sulama
Düzenli sulama Şalgamta kök gelişiminin primer ve sekonder de çok önemlidir.
Primer dönemdeki susuzluk Şalgam boyunun kısa kalmasına, sekonder dönemdeki susuzluk havucun yeterli ölçüde kalınlaşmamasına ve ayrıca düzensiz sulama isse havucun çatlayarak pazarlanamaz hale gelmesine neden olur.
Bu nedenle Şalgam yetiştiriciliğinde sulama başarıyı en çok etkileyen faktörlerden birisidir.

Olgunluk, Hasat ve Depolama

Şalgamlarda olgunluk havucun çeşit özelliklerini kazandığı tarihten itibaren başlar ve hasat birkaç hafta sürebilir.
Daha erken dönemde hasat edilen Şalgamlar cılız kalırlar, renkleri açık olur ve düşük düzeyde şeker içerdikleri için yeterince tatlı olmazlar.
Çiğ olarak değerlendirilen sofralık Şalgamlarda hasat bu nedenle olgunlaşma tamamlanmadan yapılmamalıdır.
Ancak pazarda boşluk varsa bunu doldurmak amacıyla Şalgamlar olgunlaşmasını tamamlamadan da hasat edilebilir.
Şalgamlarda olgunlaşma süresi çeşide göre değişir, erkenci çeşitlerde 8-10 hafta, Nantes gibi orta çeşitlerde 12 hafta, geç çeşitlerde 16-18 haftada hasat olgunluğuna ulaşılır.
Hasat, yetiştirilen çeşide, yetiştirme alanının genişliğine ve pazarlanacak havucun miktarına göre elle veya makineyle yapılır.
Sofralık Şalgamlar birkaç adedi bir demet yapılarak yaprakları ile veya söküldükten sonra yaprakları kesilerek torbalar içerisinde pazarlanırlar. Söküldükten sonra uzun süre kapalı kaplar içinde muhafaza edilen Şalgamlarda açılaşma görülür.
Bu nedenle uzun süreli muhafaza zorunlu ise Şalgamların temizlenerek dere kumu içinde serin bir ortamda muhafaza edilmesi gerekir.
Muhafaza sıcaklıkları sıfırın üzerindeki 3-50C’lik sıcaklıklardır.
Söküldükten sonra muhafaza edilmesi düşünülen Şalgamlarda hasatın tam olgunlaşama gerçekleştikten sonra yapılması ve hasat sırasında Şalgamların yaralanmamasına özen gösterilmesi gerekir.
Verim
Şalgamlarda verim çeşide, ekim sıklığına ve hasat zamanına göre değişir.
Orta erkenci çeşitlerde dekara verim 2.5-5 ton, geçci çeşitlerde ise 3-4 ton arasında değişir.
Çok başarılı yetiştirmelerde bu değerler her iki grupta da 1 ton daha yüksek olabilir.
Tohum Üretimi
Ülkemiz Şalgam tohumu üretimi için son derece elverişli ekolojik şartlara sahip olan ender ülkelerden birisidir.
Ülkemizin bu avantajlarını kullanarak dünyada Şalgam tohumu üretiminde söz sahibi ülkelerden birisi olabiliriz.
Standart çeşitlerde tohum üretimi için önce pazarlanabilir özelliklere sahip Şalgamlar üretilir.
Bunlar içersinden çeşit özelliklerini taşımayanlar seçilip ayrılır.
Diğerleri kışı hafif d geçen yerlerde hemen tohumluk parseline 70-80cm sıra arası, 30 cm sıra üzeri mesafelerde Şalgamların üst kısmında 2-3 cm’ lik yaprak sapı kalacak şekilde traş edildikten sonra toprak yüzeyine 2-3 cm kalacak derinlikte dikilirler.
İlkbaharda gelişen Şalgam başlangıçta yaprak, daha sonrada gövde ve çiçek özelliklerinde anlatıldığı şekilde gövde ve çiçek demetlerini geliştirerek tohumlarını olgunlaştırır.
Şalgam tohumu üretiminde potasyumlu gübreler başarıyı arttırır.
Şalgamlarda çiçek şemsiyeleri kademeli olarak meydana geldiği gibi tohumların meydana gelmesi ve olgunlaşmasıda kademeli olarak olur.
Bu sebeple hasadın tohumlarını olgunlaştıran şemsiyelerin hasadı şeklinde kademeli olarak yapılması gerekir. 8-10 cm uzunluktaki sapı ile hasat edilen şemsiyeler gölge havadar bir yerde kurutularak harmanlanır.
Bir dekar alandan 80-100 kg arasında tohum alındığı belirtilmektedir.
Tarafımızdan yapılan çalışmalarda ise Manisa-Muradiye şartlarında Nantes grubu Şalgamlarda 1 dekar alandan 130 kg tohum elde edilmiştir.
Bu değerler havı alınmamış tohumu ifade etmektedir.
Şalgamlarda ilk çiçeklerle ondan sonra meydana gelen çiçek gruplarından oluşan tohumların iriliklerinin farklı oluşu nedeniyle bu tohumlar kalibrasyona tabi tutulmadan eklenirlerse çimlenme farklılıkları oluşur.
Bu durum üretimde başarısızlıklara yol açar. İşte bu sebeple hasat edilen tohumların hasattan sonra havları alınmalı ve mutlaka kalibrasyona tabi tutularak belli irilikteki tohumların bir grup oluşturması sağlanmalıdır.
Kış mevsimi donlu geçen bölgelerde ise tohumluk olarak ayrılan Şalgamlar donlu dönem geçinceye kadar kum içinde 3-5 °C sıcaklıklarda muhafaza edilmeli ve don tehlikesi kalktıktan sonra esas yererine açıklandığı şekilde dikilmelidirler.
Şalgam ( Daucus carota subsp. Sativus ) bir olan kök sebze, mor, siyah, kırmızı, beyaz ve sarı olsa rengi genellikle turuncu, çeşitler mevcuttur. Bitki muhtemelen İran'dan kaynaklandı ve başlangıçta yaprakları ve tohumları için yetiştirildi. Bitkinin en sık yenen kısmı taproottur, ancak saplar ve yapraklar da yenir.
Yerli Şalgam büyük ölçüde genişletilmiş, daha lezzetli, daha az odunsu dokulu taprootu için seçici olarak yetiştirildi.
Şalgam, umbellifer ailesi Apiaceae'de iki yılda bir yapılan bir bitkidir.
İlk başta, genişletilmiş taprootu oluştururken bir yaprak rozet büyür.
Hızlı büyüyen çeşitler, tohum ekildikten sonraki üç ay içinde (90 gün) olgunlaşırken, daha yavaş olgunlaşan çeşitlerin bir ay daha uzun (120 gün) ihtiyacı vardır.
Kökler yüksek miktarda alfa ve beta-karoten içerir ve iyi bir K vitamini ve B6 vitamini kaynağıdır, ancak Şalgam yemenin gece görüşünü iyileştirdiği inancı, İngilizlerin II. Dünya Savaşı'nda düşmanı yanlış yönlendirmek için ileri sürdüğü bir efsanedir.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) , 2013 takvim yılı için dünya Şalgam ve şalgam üretiminin (bu tesislerin FAO tarafından birleştirildiği) 37.2 milyon ton olduğunu; Çin’de neredeyse yarısı (~% 45) yetiştirildi.
Şalgam yaygın olarak kullanılan birçok mutfaklarda, özellikle salataların hazırlanmasında ve Şalgam salata bir olan gelenektir.
Tarihçe
Hem yazılı tarih hem de moleküler genetik çalışmalar, yerli Şalgamun Orta Asya'da tek bir kökene sahip olduğunu göstermektedir.
Vahşi ataları muhtemelen yabani Şalgam Daucus carota için çeşitlilik merkezi olmaya devam eden İran (şimdi İran ve Afganistan olan bölgeler) kaynaklıdır.
Yabani Şalgamların doğal olarak oluşan bir alt türü muhtemelen acılığı azaltmak, tatlılığı arttırmak ve odunsu çekirdeği en aza indirmek için yüzyıllar boyunca seçici olarak yetiştirildi; bu süreç tanıdık bahçe sebzesini üretti.
İlk yetiştirildiklerinde, kökleri yerine aromatik yaprakları ve tohumları için Şalgamlar yetiştirildi.
Şalgam tohumları MÖ 2000–3000 yıllarına dayanan İsviçre ve Güney Almanya'da bulunmuştur.
Şalgam Bazı yakın akrabaları hala gibi yaprakları ve tohumlan için yetiştirilen maydanoz, kişniş, kişniş, rezene, anason, dereotu ve kimyondur.
Klasik kaynaklardaki kökün ilk sözü MS 1. yüzyıldan kalmadır; Romalılar pastinaka adı verilen bir kök sebze yediler, ya Şalgam ya da yakından ilişkili olabilirler.
Çimlenmeden kısa bir süre sonra, Şalgam fideleri taproot ve gövde arasında belirgin bir sınır gösterir: gövde daha kalındır ve yan köklerden yoksundur.
Sapın üst ucunda tohum yaprağı bulunur.
İlk gerçek yaprak çimlenmeden yaklaşık 10-15 gün sonra ortaya çıkar.
Müteakip yapraklar alternatif olarak (bir düğüme bağlı tek bir yaprak ile), spiral olarak düzenlenmiş ve pinnately bileşiktir, yaprak tabanları gövdeyi kaplar.
Bitki büyüdükçe, damlacık yakınındaki tohum yapraklarının tabanları itilir.
Zeminin hemen üzerinde bulunan gövde sıkıştırılır ve internodlar farklı değil.
Tohum
sapı çiçeklenme için uzandığında, sapın ucu daralır ve sivri hale gelir ve sap, 60-200 cm yüksekliğe kadar yüksek dallı bir çiçeklenme haline gelmek için yukarı doğru uzanır. Damarın çoğu pulpa dış korteks ( floem ) ve bir iç çekirdekten ( ksilem ) oluşur.
Yüksek kaliteli Şalgamlar çekirdeğe kıyasla büyük oranda kortekse sahiptir.
Tamamen ksilem içermeyen bir Şalgam mümkün olmasa da, bazı çeşitlerin küçük ve derin pigmentli çekirdekleri vardır; korteksin ve çekirdeğin rengi yoğunluk bakımından benzer olduğunda, taprootun bir çekirdeği yok gibi görünebilir.
Taproots tipik olarak uzun ve konik olmakla birlikte, silindirik ve neredeyse küresel çeşitler mevcuttur.
Kök çapı en geniş kısımda 1 cm ila 10 cm arasında değişebilir.
Kök uzunluğu 5 ila 50 cm arasında değişmekle birlikte, çoğu 10 ila 25 cm arasındadır.
Çiçekler beş yaprak, beş organ ve tüm kaliksten oluşur.
Çiçekler gelişimlerinde cinsiyeti değiştirir, bu nedenle stamenler aynı çiçeğin damgası alıcı olmadan önce polenlerini serbest bırakır.
Düzenleme merkezcildir, yani en eski çiçekler kenara yakındır ve en genç çiçekler merkezdedir.
Çiçekler genellikle birincil umbelin dış kenarında açılır, yaklaşık bir hafta sonra ikincil umbellerde ve daha sonraki haftalarda daha yüksek dereceli umbellerde açılır.
Bireysel umbellerin olağan çiçeklenme süresi 7 ila 10 gündür, bu nedenle bir bitki 30-50 gün boyunca çiçeklenme sürecinde olabilir.
Belirgin umbel ve çiçek nektarları tozlaşan böcekleri çeker.
Döllenmeden sonra ve tohumlar geliştikçe, bir umbelin dış umbellleri içe doğru bükülür, umbel şeklinin hafif dışbükeyden veya oldukça düz içbükeyden değişmesine neden olur ve götürüldüğünde bir kuş yuvasına benzer. Geliştiren meyve olan schizocarp iki oluşan mericarps ; her merikarp gerçek bir tohumdur .
Eşleştirilmiş merkarlar kuruduklarında kolayca ayrılırlar.
Hasattan önce erken ayrılma (paramparçalama) istenmeyen bir durumdur çünkü tohum kaybına neden olabilir.
Olgun tohumlar, yumurtalık septumu ile karşılaşan komissural tarafta düzleştirilir. Düzleştirilmiş tarafta beş uzunlamasına kaburga vardır. Bazı kaburgalardan çıkan kıl kılları genellikle öğütme ve temizleme sırasında aşınma ile çıkarılır. Tohumlar ayrıca yağ kanalları ve kanallar içerir. Tohumların büyüklüğü, gram başına 500'den 1000 ila 1000'den fazla tohum arasında değişir.
Şalgam diploid bir türdür ve nispeten kısa, üniform uzunlukta kromozomlara sahiptir (2 n = 18).
Genom büyüklüğünün, Arabidopsis thaliana'dan dört kat daha büyük , mısır genomunun beşte biri büyüklüğünde ve pirinç genomu ile aynı büyüklükte olduğu 473 mega baz çifti olduğu tahmin edilmektedir. Kimya β-Karoten yapısı. Karoten, Şalgam ve diğer birçok meyve ve sebzenin turuncu renginden sorumludur. Poliasetilenler, sitotoksik aktiviteler gösterdikleri Şalgam gibi Apiaceae sebzelerinde bulunabilir.
Falcarinol ve falcarindiol ( cis - heptadeca -1,9-dien-4,6-diyne-3,8-diol) bu tür bileşiklerdir.
Bu son bileşik, Mycocentrospora acerina ve Cladosporium cladosporioides'e karşı antifungal aktivite gösterir. Falcarindiol, Şalgamtaki acıdan sorumlu ana bileşiktir.
Pirolidin (yapraklarda bulunur), 6-hidroksimellein,6-metoksimellein , öjenenin, 2,4,5-trimetoksibenzaldehit ( gazarin ) veya (Z) -3-asetoksi- heptadeca -1 gibi diğer bileşikler Şalgamta 9-dien-4,6- diin -8-ol ( falcarindiol 3-asetat ) de bulunabilir.
Yetiştirme Şalgam tohumdan yetiştirilir ve olgunlaşması dört aya (120 gün) kadar sürebilir, ancak çoğu çeşit doğru koşullar altında 70 ila 80 gün içinde olgunlaşır. En iyi tam güneşte büyürler, ancak biraz gölgeye katlanırlar.
Optimum sıcaklık 16 ila 21 C'dir. İdeal bir toprak a, gevşek ve iyi süzülmüş, kumlu tınlı veya derin olduğu pH 6.8'e 6.3.
Gübre toprak tipine göre uygulanmalıdır, çünkü ürün düşük seviyelerde azot, orta fosfat ve yüksek potas gerektirir.
Zengin veya kayalık topraklardan kaçınılmalıdır, çünkü bunlar köklerin tüylü ve / veya şekilsizleşmesine neden olur.
Toprağı nemli tutmak için gerektiğinde sulama yapılır. Filizlendikten sonra, mahsul sonunda 8 ila 10 cm'lik bir aralığa kadar inceltilir ve toprağın altındaki rekabeti önlemek için otlanır.