Baklada yapraklar gövde nodyumlarından akasya yaprağına benzeyen bileşik yapraklar şeklinde çıkarlar.
Her boğumda bir bileşik yaprak bulunur.
Bileşik yapraklar ana gövde üzerinde değişik sayıda yaprakların bir araya gelmesiyle oluşur.
Bileşik yapraktaki yaprak sayısı alttan itibaren yukarıya doğru artar ve bileşik yaprakta 2 ile 6 arasında yaprak bulunur.
Yaprak büyüklüğü ekolojik koşulalara ve çeşide göre farklılık gösterir.
Yapraklar ortalama 5-9 cm uzunlukta 2-2.5 cm genişliktedir.
Yapraklar beyzi veya uzun elips şeklind olup uçları sivri ve yaprak sapı üzerinde karşılıklı olarak dizilmiştir, üzerleri tüysüzdür.
Renkleri koyu yeşilden başlar açık yeşile kadar değişir.
Bazen mavi yeşil, gri yeşil renklerede rastlanır.
Renk değişimi yaprağın
üzerindeki mum tabakası ile yakından ilgilidir.
Baklada çiçekler yaprak koltuklarında meydana gelir ve salkım şeklindedir.
Bir salkımda 2-12 arasında çiçek bulunabilir.
Çiçekler kapalı çan şeklinde olup, 5 adet çanak yaprak çiçek sapından sonra alttan
birleşmiş tüp şeklindedir, üst kısmında ise birbirinden ayrılarak kendini belli ederler.
Çanak yapraklardan ön taraftaki üç tanesi
büyük, sırt tarafındaki iki tanesi kısadır. Çanak yaprakların oluşturduğu tüp içinde beş adet taç yaprak bulunur.
Bu taç yapraklardan
en dışta yer alan yaprağa bayrak adı verilir. Orta kısımda bayrakçıktan daha kısa iki adet kanatçık adını alan taç yapraklar bulunur.
Bunların içinde de 2 adet taç yaprağın birleşmesinden meydana gelen kayıkçık yer alır.
Taç yaprakların rengi beyaz ve menekşe renginde,
çanak yapraklar ise yeşil ve yer yer antosiyan içerir.
Erkek organlar 10 adet olup, kayıkçık içinde yer alır. Erkek organların 9 adedi birleşmiş bir tanesi serbesttir.
Erkek organlar bir boru
şeklinde olup içinden dişi organ çıkar. Yumurtalığın ucu sağa doğru eğri ve uç kısmı fırça gibi tüylüdür.
Baklalarda çiçek kapalı iken dişi ve erkek organlar döllenme olgunluğundadır.
Bu bakımdan çiçek açılmadan önce döllenme olur ve daha sonra
çiçek açılır. Bu nedenle baklalarda kendine döllenme hakimdir.
Bazı koşullarda çeşitlere bağlı olarak yabancı döllenme %1-2’den başlayarak
%60-70’e kadar çıkabilir.
Yabancı döllenme böceklerle olur. bakla çiçeklerinde böcek aktivitesine bağlı olarak yabancı döllenme
oranının %100’e kadar çıkabildiğini bildirmektedir.
Baklada çiçekler öğleden sonra açılır. Döllenme olmamış ise çiçekleri ziyaret eden böcekler
döllenmeye yardımcı olur. Bazı durumlarda böcek ziyareti olmadığı zaman tohum verimi büyük ölçüde düşer.
Bu düşme oranının %22-72 arasında değiştiği bildirilmektedir.
Bitki üzerindeki çiçekler döllendikten sonra baklalar (meyve) olgunlaşmaya başlar.
Baklalar 4-35 cm uzunluğunda, dar veya geniş basık veya
sarkık durumda gövde üzeirndeki yaprak koltuklarında asılı olarak bulunur.
Bakla renkleri başlangıçta yeşildir.
Daha sonra sararır,
tohumların olgunluk dönemine doğru kaba dokulu koyu kahverengi veya siyeah bir hal alır.
Başlangıçta baklada girinti ve çıkıntı bulunmaz ve
meyve düzdür.
Tohumlar olgunlaştıkça tohumların üzerini örten kabuk tohumların şekil ve iriliğine göre girintili çıkıntılı bir görünüm alır.
Olgunlaşan ve kuru bakla için hasat olgunluğuna gelmiş baklalar çeşit özelliğine göre çatlar veya çatlamaz.
Yaprak koltuklarında 2-12 arasında
değişen çiçek oluşmasına karşı, olgunlaşan bakla sayısı 2-5 arasında değişir.
Ekolojik koşullara ve çeşit özelliğine bağlı olarak bir bakladaki tohum sayısıda 1-7 arasında değişmektedir.
Bakla tohumları şekil, renk ve büyüklükleri bakımından çeşitlere göre büyük farklılık gösterir.
Çok küçük daneli olanların yanında
çok iri olanlarada rastlanır.
Tohumların renkleri esmerimtrak, yeşilimtırak ,sarımt renklerine göre bakla tohumları siyah beyaz
olmak üzere iki kısma ayrılır.
Tohumların renkleri konservecilikte önemlidir.
Kuru halde iken esmerimtırak, yeşilimtırak ve sarımtırak renkli tohumlar yeşil halde konserve edilince koyu esmer renk alırlar.
Bu nedenle konserve sanayinde tohumları beyazımtırak renkli olan çeşitler tercih edilir.
Çeşit özelliğine bağlı olarak 100 adet
bakla tohumu ağırlığı 100-250 gr arasında değişir.
Ortalama olarak bir kilogram tohumlukta 400-1000 adet bakla tohumu bulunur.
Tohumların çimlenme gücü %95’in üzerinde olmalıdır.
Bakla tohumları normal koşullarda çimlenme özeliğini 4-5 yıl muhafaza eder.
Tohumların çimlenebilmesi için optimum sıcaklık 20-25 °C dir.
En düşük çimlenme sıcaklığı 3 °C, en yüksek 30 °C’dir.
Bakla tohumları toprak sıcaklığı 8 °C’yi bulduğunda çimlenmeye başlar. Tohumların çimlenebilmesi için 10-12 gün yeterlidir.
Vegetasyon süresi 120 200 gün gibi uzun olmasına karşın fazla sıcaklık istemez.
Ilık iklim bitkisi olup börülce, fasulye ve bezelyeye nazaran
soğuklara biraz daha fazla dayanabilmektedir. Bakla yağışlı ve rutubetli iklimleri sever.
Vegetasyon dönemi boyunca düzenli ve yeterli miktarda
yağış alan, yada sulanabilen yerlerde iyi yetişir.
Taze bakla üretimi kış veya ilkbahar döneminde yapığından bu dönemde iklim koşullarının kurak
veya soğuk olmaması gerekir.
Bakla tohumlarının çimlenip bitkinin toprak yüzeyine çıktığı ilk dönemde –4 ve –6 °C sıcaklıklara dayanabilir.
Sıcaklığın –10 °C ‘ye düşmesi bitkilerin ölümüne neden olur.
Toprak sıcaklığının 9 °C hava sıcaklığının 10-14 °C arasında olması tohumların
çimlenebilmeleri için uygun bir sıcaklıktır.
Normalde bitki gelişmesi için 10-20°C arasında değişen bir sıcaklığın olması gerekir. Çimlenme
zamanındaki fazla yağış ve kuraklık bakla verimini önemli ölçüde azaltır.
Çimlenme dönemi boyunca ılık bir hava geçerse ürün miktarı artar.
Deniz havası baklanın en iyi uyum sağlayabileceği havadır.
Bakla kısmen uzun gün bitkisidir. Kısa günde yeşil aksamı iyi gelişir. Generatif gelişme için günlük ışıklanma süresinin 12 saatin üzerine
çıkması gerekir.
Bakla derin, geçirgen, organik maddece zengin su tutma kapasitesi yüksek tınlı killi topraklarda en iyi sonucu verir.
Erkencilik düşünüldüğünde hafif kumlu topraklar yüksek verim düşünüldüğünde ise alüviyal ve kili- kumlu topraklar ile ıslah edilmiş
turbiyer topraklar tercih edilir.
Toprak nötr veya hafif alkali olduğu zaman en iyi verim elde edilir.
PH 7-7.5 arasında olmalıdır.
Asitli topraklarda baklanın büyümesi yavaşlar ve verimi çok düşük olur.
Bu tip topraklarda nodozite bakterilerinin bitki köklerini
ziyareti ve nodozite meydana getirme oranı çok düşük olur.
Bakla kışlık ve yazlık olarak yetiştirilebilir.
Kışlık ekimlerde anızdan sonra tarla sürülür ekime hazırlanır.
Yazlık ekimde ise, anız
bozumundan sonra toprak derince sürülür.
İlkbaharda tohum ekiminden önce tekrar sürülerek ekime hazırlanır.
Bakla derine ekildiği için toprak
derin işlenmeli ve yabancı otlardan temizlenmiş olması gerekmektedir.
Toprak ekimi kışları uygun olan bölgelerde ekim ve kasım aylarında başlamak üzere ilkbahara kadar olan dönemde yapılabilir.
Ülkemizde ilk
turfanda için Akdeniz ve Ege bölgelerinde deniz iklimine yakın yetiştirme alanlarında tohum ekimi kışlık olarak ekim ayı rotalarından kasım
ayı sonuna kadar yapılabilir.
Orta Anadolu gibi kışları soğuk geçen bölgelerde tohum ekimi Mart-Nisan aylarında D. Anadolu gibi ilkbahar geç
donlarının daha uzun devam ettiği bölgelerde ise mayıs ayından itibaren yapılmaktadır.
Bu üretim şekline yazlık üretim denir.
Baklada tohum ekimi üç yollan olmaktadır.
Serpme ekim hem birim alana fazla tohum atılması hem de bakım işlerinin zor olması nedeni ile tercih
edilmemelidir. Bu sistemde birim alana hem fazla tohum ekilir, hem de çimlenme düzensiz olur.
Ocak usulü ekim küçük işletmelerde yapılır. Sıra
arsı ve sıra üzeri 30-50 cm aralıklarla açılan ocaklara 2-3 adet tohum atılır ve üzeri toprakla kapatılarak bastırılır.
Sıra usulü ekimde ise çeşidin gelişme ve dallanma kuvvetine sulama şekline ve çapa işlerinin elle veya makineli olarak yapılma durumuna göre
yapılma durumuna göre sıralar arası 40-70 cm olacak şekilde mesafeler bırakılır.
Bakla tohumları çimlenmeleri için fazla su istediği için ekim
derinliğinin fazla olması gerekir. Ekim derinliği tohumun iriliği, ve toprak yapısına göre değişebilmektedir.
İri tohumlu baklalarda ekim
derinliği 7-8 cm küçük tohumlularda ise 5-6 cm olmalıdır.
Ağır topraklara ekim derinliği 5-6 cm, hafif bünyeli topraklarda ise 8-10 cm sıra
üzeri olmak üzere sıravari ekim şekli en uygun olmalıdır.
Ülkemizde uygulanan bir başka yetiştirme yönteminde ise pullukla açılan çizgilere pulluğun arkasından yürüyen bir işçi tohumları eşit aralıklarla
bırakır ve pulluğun dönüşünde açılan çizgilere atılan tohumların üzeri kapatılır.
Bu ekim şeklinde pulluğun fazla derin veya yüzeysel olarak
çizileri açması ve tohumların değişik derinliklere düşmesi nedeniyle düzenli bir çimlenme meydana gelmemektedir.
Birim alana ekilecek tohum miktarı tohumların iriliğine, sıra arası ve üzerinde bırakılacak mesafeye ve ocağa atılacak tohum sayısına göre
değişmektedir.
1 | PH DÜŞÜRÜCÜ- YAYICI YAPIŞTIRICI |
İlaçlama suyunun PH sını düşürür, ilacın bozulmasını önler. İlaçlar bitkiye uygulandıktan sonra ilacın yaprağa yayılmasını sağlar, yapraktan akmasını önler. |
2 | ORGANİK GÜBRE | Bitkinin düzgün ve dengeli beslenmesini sağlar. Meyvelerin albenili, parlak, renkli, iri, dayanıklı, sert, ağır, lezzetli ve hoş kokulu olmalarını sağlar. |
3 | İNSEKTİSİT |
BÖCEK İLACI Zararlı dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin. |
4 | FUNGUSİT |
MANTAR İLACI
(Ayrı bir kapta karıştırdıktan sonra) Hastalık dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin. |
5 | DİĞER | Teknik elemanlarımızca önerilen diğer iz elementler. |
KİREÇ ÇÖZÜCÜ |
Sezon başında kireçli topraklarda muhakkak kullanılmalı. Kılcal köklerin etrafını sarmış kireç kaymak tabakasını yok eder. |
DÖNÜME 1 KG
damla sulama ile |
KÖKLENDİRİCİ |
Hücre bölünmesini hızlandırır. Dolayısıyla, bitkinin büyümesi ve gelişmesi de hızlanır.
Kök oluşumunu ve gelişimini hızlandırır. Köklerİ kuvvetlendirir. Köklerin, özellikle uzunlamasına, büyümesi ve gelişmesi üzerine uyarıcı etkisi vardır. |
|
ORGANİK GÜBRE |
Çiçeklenmeden önce 1. uygulama, meyve tutumunda 2. uygulama, hasattan 45 gün önce 3. uygulama yapılır Gereksinim duyulan bütün dönemlerde 300 gr / 100 lt su ile olmak üzere 2 uygulama. |
200-300 |
DEMİRLİ GÜBRE |
En sık görülen bitki besin noksanlığıdır.
Toprak olumsuzlukları bitkilerin, toprakta olan demiri kullanmasını engeller Toprak analizlerini mutlaka yaptırın |
125-150 cc |
POTASYUMLU GÜBRE | Ürünün RENK ve AROMA sını AĞIRLIK ve KALİTE sini İRİLİK ve SERT liğini belirleyen potasyumu yüksek oranda içerir. Özellikle meyve ve sebze yapraklarında görülen yaprak kenarındaki kurumayı önler ve ürün artışını sağlar. | |
DAMLA SULAMA |
AZOT, FOSFOR, DENGELİ, POTASYUM Her dönem düzenli kullanılmalı. Bitkinin NPK sı karşılanmalı |
2-3 kg |