Çicek Tripsi Tanımı, zarar verdiği bitkiler, kontrolü, mücadelesi

(Frankliniella occidentalis, F. intonsa)

ÇİÇEK TRİPSİ TANIMI VE YAŞAYIŞI

Çiçek tripsleri, 0.9–1.3 mm büyüklüğünde, oldukça küçük, ince uzun ve hareketli böceklerdir
(Ağız yapıları, törpüleyici-emicidir. Erginler iki çift kanatlı olup, kenarlarında saçak şeklinde kıllar bulunur.
Yumurtalarını çiçek ve yaprak dokusu içine bırakır. Kışı ergin halde toprakta ve bitkiler üzerinde geçirirler.
Çiçek tomurcuklarının oluşmasıyla birlikte çileğe geçerler ve çiçek döneminde yoğunlukları artar.
F. occidentalis: erginler gri sarımsı kahverenginde olup, üzerinde küçük kahverengi benekler bulunur.
F.intonsa: erginler kahverengi ve sarının değişik tonlarında olup, üzerlerinde gri benekler bulunur.
Çiçek thripslerinin yaşam döngüsü, sıcaklık nedeniyle uzunluk olarak değişir, yetişkin iki ila beş hafta veya daha fazla yaşar ve nimf aşaması beş ila 20 gün sürer.
Her dişi, bitkinin dokularında, genellikle çiçeğin içine ama aynı zamanda meyve veya yaprakların içine 40 ila 100 yumurta bırakabilir.
Yumurtadan yeni çıkan su perisi, iki dölüne kadar bitki ile beslenir, ardından diğer iki evre evresini tamamlamak için bitkiden düşer.
Böcek bitkiye çeşitli şekillerde zarar verir.
En büyük hasar, bitki dokusundaki yetişkin yumurtlamadan kaynaklanır.
Bitki, böceğin tükürüğüne tepki gösterdiğinde delikler ve gümüş rengi solma alanları bırakan beslenme nedeniyle de yaralanır.
Periler, çiçekten yeni gelişmeye başlayan yeni meyvelerle yoğun bir şekilde beslenirler.
Batı çiçek thrips aynı zamanda ana vektördür.
Çok sayıda meyve, sebze ve süs mahsulü dahil olmak üzere 500'den fazla farklı ev sahibi bitki türü ile beslendiği belgelenmiştir.
Yetişkin erkek yaklaşık 1 mm uzunluğundadır; dişi biraz daha büyüktür, yaklaşık 1,4 milimetre uzunluğunda.
Çoğu batı çiçek thrips dişidir ve arhenotokous partenogenesis ile ürerler.
Yani dişiler döllenmemiş yumurtalardan erkek üretebilir, ancak dişiler yalnızca döllenmiş yumurtalardan doğar.
Erkekler nadirdir ve her zaman soluk sarı renktedir, dişilerin renkleri genellikle mevsime göre kırmızıdan sarıya ve koyu kahverengiye değişir.
Her yetişkin uzun ve incedir, iki çift uzun kanat vardır. Yumurtalar oval veya böbrek şeklindedir, beyazdır ve yaklaşık 0,2 mm uzunluğundadır.

ÇİÇEK TRİPSİ ZARAR ŞEKLİ

Çiçek tripsleri, çileğin çiçek ve meyvesinin bitki özsuyunu emerek, çiçek dökümü ile verim düşüklüğüne, meyvenin küçük, sert ve çekirdekli olmasına, düzensiz olgunlaşmasına, bronzlaşmasına ve şekil bozukluğuna neden olmaktadır.
Yüksek popülasyonlarda %90 oranında zarar yapabilirler.
Tripsler, çileğe emgi yerlerinden değişik bakteri, mantar ve virüs hastalıklarını bulaştırarak da zararlı olurlar.

ÇİÇEK TRİPSİ Zararlı Olduğu Bitkiler

Çiçek tripsleri polifag türlerdir. Soya, kuşkonmaz, taş yoncası, üçgül, böğürtlen, karanfil, krizantem ve birçok süs bitkisi ile çiçekli yabancı otlar önemli konukçuları olarak belirlenmiştir.

ÇİÇEK TRİPSİ MÜCADELE YÖNTEMLERİ

Kültürel Önlemler :
Çiçek tripsleri ile mücadelede zararlının yoğun olarak çıktığı alanlarda, yabancı ot temizliğine dikkat edilmelidir.
Tripsler çiçekli yabancı otlardan kültür bitkilerine geçerek zarar yaparlar.
Çilek tarlası içerisinde ve etrafında zararlının diğer konukçularının bulundurulmamasına özen gösterilmelidir.

Kimyasal Mücadele

Çiçek tripslerine karşı doğrudan kimyasal mücadele önerilmesi yerine, diğer zararlılar (Kırmızı örümcek, Yaprakbiti vb.) ile entegre edilmesi ana hedef olmalıdır.
Çabuk direnç geliştirmeleri nedeniyle, bilinçsizce ve yoğun ilaç kullanımından kaçınılmalıdır.
Tripslere karşı mücadele zamanını belirlemek için, çilek tarlası farklı yönlerde rasgele gezilerek en az 100 çiçek kontrol edilir.
Bu amaçla, en erkenci çeşidin çiçeklenmesinden başlayıp tüm çeşitlerde çiçekler açıncaya kadar haftada 1-2 kez kontroller yapılmalıdır.
Trips yoğunluğu ortalama 10 trips/çiçek olduğunda, kimyasal mücadeleye karar verilir.
Sayımlarda, çiçekler beyaz bir tepsi içerisine silkelenerek yere düşen bireyler sayılmalıdır.
İlaç uygulamaları, çiçeklenme dönemindeki dölleyicilerin (polinatör) korunması için, böcek faaliyetinin en az olduğu çiçeklenme öncesinde veya bitkilerin %10’u çiçek açmadan önce yapılmalıdır.
İlaçlamalar, bitki çiçeklerinin açık olduğu günün erken saatlerinde çiğ kalktıktan hemen sonra ve rüzgarsız avada yapılmalıdır.
Çiçeklerin içerisi ve yaprakların alt yüzeyi kaplama ilaçlanmalıdır.

ÇİÇEK TRİPSİ KİMYASAL MÜCADELEDE KULLANILACAK İLAÇLAR VE DOZLARI

Etkili madde adı ve oranı	Formülasyonu	Doz 100 lt suya	İlaçlama ile hasat arası süre (Gün)
Spinosad 480 g/l	SC	20 ml	3

	AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanılmamalı
	Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanılmamalı
	AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanılmamalı

ÖNEMLİ NOT

Bahçenizi her ilaçlamanızda eğer sulama veya ilaçlama suyunuzun pH sı 8 - 8.5 ise muhakkak wet yayıcı yapıştırıcı kullanınız.
(Ülkemizin birçok yöresinde toprak ve su pH sı 8- 8.5 hatta 9 a kadar çıkmaktadır.)
Üretilen bütün ilaçlar 6 - 7 pH aralığına göre üretilmektedir.
En Kaliteli ilaçlar dahi 6 ila 15 dakika arasında, % 30 varan oranlarda etkisini kaybetmektedir. (Kesilmiş yoğurt örneği gibi)

BİTKİNİZE AÇ KARNINA İLAÇ VERMEYİN

BİTKİ BESLEME Bitki besini ile birlikte ilaç verin
Buda ilacınızın etkisinin azalmasına neden olacaktır.
Bu nedenle bizim tavsiyemiz holderinize, tankınıza veya sırt pompanıza,

TANK SIRALAMASI Sırasıyla (SIRALAMAYA BOZMAYIN)

1	PH DÜŞÜRÜCÜ- YAYICI YAPIŞTIRICI	İlaçlama suyunun PH sını düşürür, ilacın bozulmasını önler. İlaçlar bitkiye uygulandıktan sonra ilacın yaprağa yayılmasını sağlar, yapraktan akmasını önler.
2	ORGANİK GÜBRE	Bitkinin düzgün ve dengeli beslenmesini sağlar. Meyvelerin albenili, parlak, renkli, iri, dayanıklı, sert, ağır, lezzetli ve hoş kokulu olmalarını sağlar.
3	İNSEKTİSİT	BÖCEK İLACI Zararlı dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin.
4	FUNGUSİT	MANTAR İLACI (Ayrı bir kapta karıştırdıktan sonra) Hastalık dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin.
5	DİĞER	Teknik elemanlarımızca önerilen diğer iz elementler.

Mümkün olduğunca hepsini bir arada kullanmaya çalışın, maliyetleri düşürün.

AŞAĞIDAKİ ÜRÜNLERİ HER SENE DÜZENLİ KULLANIN

KİREÇ ÇÖZÜCÜ	Sezon başında kireçli topraklarda muhakkak kullanılmalı. Kılcal köklerin etrafını sarmış kireç kaymak tabakasını yok eder.	DÖNÜME 1 KG damla sulama ile
KÖKLENDİRİCİ	Hücre bölünmesini hızlandırır. Dolayısıyla, bitkinin büyümesi ve gelişmesi de hızlanır. Kök oluşumunu ve gelişimini hızlandırır. Köklerİ kuvvetlendirir. Köklerin, özellikle uzunlamasına, büyümesi ve gelişmesi üzerine uyarıcı etkisi vardır.
ORGANİK GÜBRE	Çiçeklenmeden önce 1. uygulama, meyve tutumunda 2. uygulama, hasattan 45 gün önce 3. uygulama yapılır Gereksinim duyulan bütün dönemlerde 300 gr / 100 lt su ile olmak üzere 2 uygulama.	200-300
DEMİRLİ GÜBRE	En sık görülen bitki besin noksanlığıdır. Toprak olumsuzlukları bitkilerin, toprakta olan demiri kullanmasını engeller Toprak analizlerini mutlaka yaptırın	125-150 cc
POTASYUMLU GÜBRE	Ürünün RENK ve AROMA sını AĞIRLIK ve KALİTE sini İRİLİK ve SERT liğini belirleyen potasyumu yüksek oranda içerir. Özellikle meyve ve sebze yapraklarında görülen yaprak kenarındaki kurumayı önler ve ürün artışını sağlar.
DAMLA SULAMA	AZOT, FOSFOR, DENGELİ, POTASYUM Her dönem düzenli kullanılmalı. Bitkinin NPK sı karşılanmalı	2-3 kg

ÖN KARIŞIMLA KONTROL EDİNİZ

Her ilaçlamada gübre muhakkak kullanılmalıdır.
Gübreler bitkilerin strese girmesini önler. Bitkilerin mikro element ihtiyaçlarını karşılar.
Meyve tutumunu ve meyvelerin kalitesini arttırır.
Gübrelemede esas, toprak ve yaprak analizlerinin yapılmasıdır. Buna göre de eksikler giderilmelidir.