Truncgil Kabuklu Bit Tanımı, zarar verdiği bitkiler, kontrolü, mücadelesi

(A.aurantii) SARI KABUKLU BİTİ
(A.citrina) KIRMIZI KABUKLU BİTİ

TANIMI VE YAŞAYIŞI

Bu iki tür birbirine oldukça benzer.
Olgunlaşmış ergin dişinin kabuğu daire şeklindedir.
Ayrıca sarı kabuklu biti‘de kabuk yassı, diğerinde ise bombelidir.
Bu kabuklu bitler ovovivipardırlar. Yani yumurta bırakmazlar.
Yumurtalar dişinin karnında açılır ve dişi hareketli larvalar doğurur.
Gözle görülecek kadar küçük ve sarı renkli olan bu larvalar 1-2 gün dişinin kabuğu altında barındıktan sonra, dışarı çıkar ve birkaç saat gezinerek uygun bir yer bulup sabitleşirler.
İlk hareketli larvaların görülmesi Ege Bölgesinde sarı kabuklu bit için mayıs sonu, kırmızı kabuklu biti için mayıs başıdır.
Her iki tür Akdeniz Bölgesinde mayıs başında, Karadeniz Bölgesi’nde ise haziran ayında ilk hareketli larvalar vermektedir.
Her iki zararlı Ege Bölgesinde yılda 3, Akdeniz Bölgesinde 4-5 döl vermektedir.

KIRMIZI KABUKLU BİTİ ZARAR ŞEKLİ

Zararlı hortumunu beslendiği bitki dokusuna sokarak salgıladığı zehirli maddelerle hücrenin parankima dokusunu parçalar ve hücre suyunu emer.
Bu şekilde dokuların ölümünü çabuklaştırır, sarı kabuklu bit Narenciye ağaçlarının en çok yapraklarını, sonra meyvelerini tercih eder.
Sürgün ve dallarda ise yok denecek kadar azdır.
Bu tercihi sarı kabuklu biti, kırmızı kabuklu bit den ayıran en büyük özelliktir.
Tozlu yol kenarlarında ve fabrikalarınçıkardığı zehirli gazların etkisinde bulunan bahçelerde yoğunlukları artar ve dolayısıyla zararları daha çok olur.
Meyvelerin görünümünü bozarak içte ve dışta pazar değerini düşürürler.
Bu kabuklu bitlerle kaplanmış meyvelerin satış değeri yerine göre sıfıra kadar düşmektedir.

KIRMIZI KABUKLU BİTİ ZARARLI OLDUĞU BİTKİLER

Narenciye, zeytin, zakkum, akasya, keçiboynuzu, sedir, Japon elması, okaliptüs, incir, kauçuk, dut, karaçam, antepfıstığı, bağ ve birçok süs bitkileridir.
Ayrıca Doğu Akdeniz Bölgesi’nde dut, nar, melengiç, alıç ve mersin bitkileri önemli konukçuları arısında yer alır.
Ancak kış konukçuları yalnız Narenciyeler ve nadiren de mersin bitkisidir.

KIRMIZI KABUKLU BİTİ MÜCADELE YÖNTEMLERİ

Kültürel Önlemler::
Ağaçlar kuvvetli bulundurulmalı, tozlu yol kenarlarındaki ağaçlarda bu zararlılar arttığından bu konuda da gerekli önlemler alınmalıdır.
MEKANİK MÜCADELE:
Zararlı ile yoğun bulaşık olan kuru veya kurumaya yüz tutmuş dallar kesilip parazitoit çıkışından sonra dallar yakılmalıdır.

BİYOLOJİK MÜCADELE

Doğal düşmanlardan gerektiği gibi yararlanmamız için gereksiz yere ilaçlama yapılmamalı; yağlar dışında ilaç atılmamalıdır.
Sık kontroller yapılarak parazit üzerinde durulmalı parazitlenmenin % 50’nin üzerinde olduğu bahçelerde ilaçlama yapılmamalı, parazitlenmenin düşük olması durumunda bile mevcut tüm doğal düşmanların korunması yönünden ilaçlamalar en geç temmuz ayı sonunda bitirilmeli, özellikle parazitoit çıkışının yoğun olduğu sonbahar aylarına kaplama ilaçlamalar bırakılmamalıdır.

KİMYASAL MÜCADELE

Bu zararlıya karşı kış (hasattan hemen sonra başlanıp şubat sonuna kadar olan dönemde) ve yaz olmak üzere iki ayrı dönemde ilaçlama yapılabilir.
Mayıs ayından itibaren haftada iki kez larva çıkışları kontrol edilir.
İlk larva görüldükten 2 hafta sonra sarı kabuklu bit için 20 birey/yaprak, kırmızı kabuklu bit için 0.5 birey/yapraktan fazla ise ve parazitlenme yoksa ilaçlama yapılır.
Meyve bulaşıklığı %15’ten yüksek bulunursa ilaçlama yapılır.
Yazlık yağlarla yapılan ilaçlamaların kışın biraz daha etkili olduğu saptanmıştır.
Herhangi bir nedenle kışlık ilaçlama yapılmamışsa veya yapıldığı halde populasyon düşmemişse o takdirde yazlık ilaçlamalar uygulanır ve mücadeleye kontrollü olarak devam edilir.

KIRMIZI - SARI KABUKLU BİTİ KİMYASAL MÜCADELEDE KULLANILACAK İLAÇLAR VE DOZLARI

Etkili madde adı ve oranıı	Formülasyonu	Doz 100 lt suya	İlaçlama ile hasat arası süre (Gün)
Buprofezin 400 g/l	SC	65 ml	56
Pyriproxifen 100 g/l	EC	50 ml	28
Parafinik mineral yağ 790 g/l	SL	1,5 lt	21
Parafinik mineral yağ 800 g/l	SL	1,2 lt	21
Yazlık yağ, 700 g/l	EC	1,5 lt 2 lt	21
Yazlık yağ, 850 g/l	EC	1,2 lt 1,5 lt	21
Spirotetramat 240 g/l	SC	30 ml (100 lt.su + 100ml Wet yayıcı yapıştırıcı)	14

	AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanılmamalı
	Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanılmamalı
	AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanılmamalı

ÖNEMLİ NOT

Bahçenizi her ilaçlamanızda eğer sulama veya ilaçlama suyunuzun pH sı 8 - 8.5 ise muhakkak wet yayıcı yapıştırıcı kullanınız.
(Ülkemizin birçok yöresinde toprak ve su pH sı 8- 8.5 hatta 9 a kadar çıkmaktadır.)
Üretilen bütün ilaçlar 6 - 7 pH aralığına göre üretilmektedir.
En Kaliteli ilaçlar dahi 6 ila 15 dakika arasında, % 30 varan oranlarda etkisini kaybetmektedir. (Kesilmiş yoğurt örneği gibi)

BİTKİNİZE AÇ KARNINA İLAÇ VERMEYİN

BİTKİ BESLEME Bitki besini ile birlikte ilaç verin
Buda ilacınızın etkisinin azalmasına neden olacaktır.
Bu nedenle bizim tavsiyemiz holderinize, tankınıza veya sırt pompanıza,

TANK SIRALAMASI Sırasıyla (SIRALAMAYA BOZMAYIN)

1	PH DÜŞÜRÜCÜ- YAYICI YAPIŞTIRICI	İlaçlama suyunun PH sını düşürür, ilacın bozulmasını önler. İlaçlar bitkiye uygulandıktan sonra ilacın yaprağa yayılmasını sağlar, yapraktan akmasını önler.
2	ORGANİK GÜBRE	Bitkinin düzgün ve dengeli beslenmesini sağlar. Meyvelerin albenili, parlak, renkli, iri, dayanıklı, sert, ağır, lezzetli ve hoş kokulu olmalarını sağlar.
3	İNSEKTİSİT	BÖCEK İLACI Zararlı dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin.
4	FUNGUSİT	MANTAR İLACI (Ayrı bir kapta karıştırdıktan sonra) Hastalık dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin.
5	DİĞER	Teknik elemanlarımızca önerilen diğer iz elementler.

Mümkün olduğunca hepsini bir arada kullanmaya çalışın, maliyetleri düşürün.

AŞAĞIDAKİ ÜRÜNLERİ HER SENE DÜZENLİ KULLANIN

KİREÇ ÇÖZÜCÜ	Sezon başında kireçli topraklarda muhakkak kullanılmalı. Kılcal köklerin etrafını sarmış kireç kaymak tabakasını yok eder.	DÖNÜME 1 KG damla sulama ile
KÖKLENDİRİCİ	Hücre bölünmesini hızlandırır. Dolayısıyla, bitkinin büyümesi ve gelişmesi de hızlanır. Kök oluşumunu ve gelişimini hızlandırır. Köklerİ kuvvetlendirir. Köklerin, özellikle uzunlamasına, büyümesi ve gelişmesi üzerine uyarıcı etkisi vardır.
ORGANİK GÜBRE	Çiçeklenmeden önce 1. uygulama, meyve tutumunda 2. uygulama, hasattan 45 gün önce 3. uygulama yapılır Gereksinim duyulan bütün dönemlerde 300 gr / 100 lt su ile olmak üzere 2 uygulama.	200-300
DEMİRLİ GÜBRE	En sık görülen bitki besin noksanlığıdır. Toprak olumsuzlukları bitkilerin, toprakta olan demiri kullanmasını engeller Toprak analizlerini mutlaka yaptırın	125-150 cc
POTASYUMLU GÜBRE	Ürünün RENK ve AROMA sını AĞIRLIK ve KALİTE sini İRİLİK ve SERT liğini belirleyen potasyumu yüksek oranda içerir. Özellikle meyve ve sebze yapraklarında görülen yaprak kenarındaki kurumayı önler ve ürün artışını sağlar.
DAMLA SULAMA	AZOT, FOSFOR, DENGELİ, POTASYUM Her dönem düzenli kullanılmalı. Bitkinin NPK sı karşılanmalı	2-3 kg

ÖN KARIŞIMLA KONTROL EDİNİZ

Her ilaçlamada gübre muhakkak kullanılmalıdır.
Gübreler bitkilerin strese girmesini önler. Bitkilerin mikro element ihtiyaçlarını karşılar.
Meyve tutumunu ve meyvelerin kalitesini arttırır.
Gübrelemede esas, toprak ve yaprak analizlerinin yapılmasıdır. Buna göre de eksikler giderilmelidir.