Kök Ur Nematodları Tanımı, zarar verdiği bitkiler, kontrolü, mücadelesi

(Meloidogyne spp.)

Tanımı veYaşayışı

* Kök-ur nematodları (Meloidogyne spp.)’nın ikinci dönem larvaları ve erkekleri iplik şeklinde, dişileri armut veyalimon şeklinde olup mikroskobik canlılardır.
Dişi, vücudunun hemen arkasındaki, bir kısmı köke gömülü, bir kısmı kök yüzeyinde olan jelatinimsi bir maddeden oluşan kese içine yumurtalarını bıraktıktan sonra ölür.
Konukçu cinsine ve nematod türüne göre değişmekle beraber, bir kese içinde ortalama 400-500 yumurta bulunur.
Birinci larva dönemini yumurta içinde geçiren nematod daha sonra üç larva dönemi daha geçirip ergin hale geçer.
Nematod sadece ikinci larva döneminde bitki köklerine giriş yapabilir.
Kışı urlu bitki kökü artıklarında ve toprakta yumurta veya larva halinde geçirir.
Hafif ve orta karakterli topraklarda yaşar, ağır toprakları sevmez.
Toprak sıcaklığı 10 C’den aşağı ise gelişemez, zararı 15 C’de başlar.
Gelişme süresi laboratuvar şartlarında 27 C’de 3-4 haftadır.

Zarar Şekli

Kök-ur nematodları iç parazit (endoparazit) nematodlardır.
Konukçusu olduğu bitkinin kök sisteminde urlara nedenolur, bitkinin iletim dokularını bozarak topraktan su ve besin alışverişini kısıtlar.
Bitkide gelişme yavaşlar ve durur, bodurlaşma görülür.
Yapraklarda sararma, çiçek ve meyve dökülmelerine neden olur.
Enfeksiyon ağır ise bitki tamamen kuruyabilir.
Kökte oluşan urun büyüklüğü ve şekli, bitki türü ve yaşına göre değişiklik gösterir.
Domates, kabak ve hıyar bitkisi köklerinde büyük urlar oluşurken, biber bitkisinde oluşan urlar nispeten küçüktür.
Kök-ur nematodları’nın ikincil zararı ise, kılcal köklerde açmış olduğu yaralardan giren toprak kökenli patojenlerin bitkide oluşturduğu hastalıklardır.
Kök ur nematodları’nın neden olduğu verim kayıpları, popülasyon yoğunluğuna ve bitki çeşidine göre değişmekte olup, bu oran sebzelerde genel olarak %15-85’dir.
Sera koşullarında yetiştirilen hıyarlarda ise, % 16-47 arasında ürün kaybına neden olabilmektedir.

Konukçuları

Polifag bir zararlıdır. Kök-ur nematodları’nın aralarında lahanagiller ve kabakgiller familyaları da dahil sebze, süs bitkileri ve meyveleri kapsayan 2000’den fazla konukçusu vardır.
Yabancı otlardan birçoğu da Kök-ur nematodları için uygun konukçudur.
Özellikle Köpek üzümü (Solanum nigrum L.), bu nematodlara konukçuluk yaparak bulaşık sahalarda enfeksiyon kaynağı oluştururlar.

Kültürel Önlemler

Bitkisel üretimde nematodla bulaşık olmayan fideler kullanılmalıdır.
Üretim materyali ekim veya dikimden önce mutlaka nematolojik yönden analiz edilmelidir.
Üretim yapılacak alandan ekim-dikim öncesi mutlaka toprak örneği alınarak nematod analizi yaptırılmalıdır.
Nematoda dayanıklı çeşitler ile dayanıklı/ tolerant aşılı fideler kullanılmasına özen gösterilmelidir.
Sulama suyunun nematodla bulaşık olmamasına dikkat edilmelidir.
Yaz aylarında toprak 15 gün ara ile 30-40cm derinlikte en az 2 kere alt üst edilerek nematod popülasyonu azaltılmalıdır.
Hasat sonunda nematodla bulaşık bitki kökleri toplanıp imha edilmelidir (yakma, güneşte kurutma gibi).
Bulaşık alanlarda kullanılan toprak işleme alet ve makineleri temizlenmeden kullanılmamalıdır.
Sera girişlerinde sönmemiş kireç kullanılarak temizliğe dikkat edilmelidir.

Karantina Önlemleri

Kök-ur nematodları ile bulaşık üretim materyallerinin temiz bölgelere bulaştırılmasına engel olunmalıdır.

Fiziksel Önlemler

Yazın sıcak aylarında 4-8 hafta süreyle yapılacak solarizasyon uygulaması topraktaki nematod yoğunluğunu önemli ölçüde düşürmektedir (bu uygulama özellikle sera koşullarında etkili olmaktadır).

Kimyasal Mücadele

Kök ur nematodu ile bulaşık alanlarda zararlıya karşı ilaçlı mücadele ekim dikim öncesi, toprak işlendikten sonra ekim tavına geldiğinde ve toprak sıcaklığının 15 C’nin üzerinde olduğu zamanlarda, özellikle sonbahar aylarında yapılmalıdır.
İlaçlamalarda ruhsatlı nematisitler kullanılmalıdır.
Uygulama sırasında ilacın etiketi üzerinde yazan kültür bitkileri, bekleme süreleri ve dozlar dikkate alınmalıdır.

Kimyasal Mücadelede Kullanılacak İlaçlar ve Dozları

Dazomet %97 G 40-50 kg -
Oxamyl 240 g/l SC 3 l -
Oxamyl % 10 GR 5 Kg. -
Ethoprophos %10 GR 10 kg -
Ethoprophos 200 g/l EC 5 l -

ÖNEMLİ NOT

Bahçenizi her ilaçlamanızda eğer sulama veya ilaçlama suyunuzun pH sı 8 - 8.5 ise muhakkak wet yayıcı yapıştırıcı kullanınız.
(Ülkemizin birçok yöresinde toprak ve su pH sı 8- 8.5 hatta 9 a kadar çıkmaktadır.)
Üretilen bütün ilaçlar 6 - 7 pH aralığına göre üretilmektedir.
En Kaliteli ilaçlar dahi 6 ila 15 dakika arasında, % 30 varan oranlarda etkisini kaybetmektedir. (Kesilmiş yoğurt örneği gibi)

BİTKİNİZE AÇ KARNINA İLAÇ VERMEYİN

BİTKİ BESLEME Bitki besini ile birlikte ilaç verin
Buda ilacınızın etkisinin azalmasına neden olacaktır.
Bu nedenle bizim tavsiyemiz holderinize, tankınıza veya sırt pompanıza,

TANK SIRALAMASI Sırasıyla (SIRALAMAYA BOZMAYIN)

1	PH DÜŞÜRÜCÜ- YAYICI YAPIŞTIRICI	İlaçlama suyunun PH sını düşürür, ilacın bozulmasını önler. İlaçlar bitkiye uygulandıktan sonra ilacın yaprağa yayılmasını sağlar, yapraktan akmasını önler.
2	ORGANİK GÜBRE	Bitkinin düzgün ve dengeli beslenmesini sağlar. Meyvelerin albenili, parlak, renkli, iri, dayanıklı, sert, ağır, lezzetli ve hoş kokulu olmalarını sağlar.
3	İNSEKTİSİT	BÖCEK İLACI Zararlı dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin.
4	FUNGUSİT	MANTAR İLACI (Ayrı bir kapta karıştırdıktan sonra) Hastalık dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin.
5	DİĞER	Teknik elemanlarımızca önerilen diğer iz elementler.

Mümkün olduğunca hepsini bir arada kullanmaya çalışın, maliyetleri düşürün.

AŞAĞIDAKİ ÜRÜNLERİ HER SENE DÜZENLİ KULLANIN

KİREÇ ÇÖZÜCÜ	Sezon başında kireçli topraklarda muhakkak kullanılmalı. Kılcal köklerin etrafını sarmış kireç kaymak tabakasını yok eder.	DÖNÜME 1 KG damla sulama ile
KÖKLENDİRİCİ	Hücre bölünmesini hızlandırır. Dolayısıyla, bitkinin büyümesi ve gelişmesi de hızlanır. Kök oluşumunu ve gelişimini hızlandırır. Köklerİ kuvvetlendirir. Köklerin, özellikle uzunlamasına, büyümesi ve gelişmesi üzerine uyarıcı etkisi vardır.
ORGANİK GÜBRE	Çiçeklenmeden önce 1. uygulama, meyve tutumunda 2. uygulama, hasattan 45 gün önce 3. uygulama yapılır Gereksinim duyulan bütün dönemlerde 300 gr / 100 lt su ile olmak üzere 2 uygulama.	200-300
DEMİRLİ GÜBRE	En sık görülen bitki besin noksanlığıdır. Toprak olumsuzlukları bitkilerin, toprakta olan demiri kullanmasını engeller Toprak analizlerini mutlaka yaptırın	125-150 cc
POTASYUMLU GÜBRE	Ürünün RENK ve AROMA sını AĞIRLIK ve KALİTE sini İRİLİK ve SERT liğini belirleyen potasyumu yüksek oranda içerir. Özellikle meyve ve sebze yapraklarında görülen yaprak kenarındaki kurumayı önler ve ürün artışını sağlar.
DAMLA SULAMA	AZOT, FOSFOR, DENGELİ, POTASYUM Her dönem düzenli kullanılmalı. Bitkinin NPK sı karşılanmalı	2-3 kg

ÖN KARIŞIMLA KONTROL EDİNİZ

Her ilaçlamada gübre muhakkak kullanılmalıdır.
Gübreler bitkilerin strese girmesini önler. Bitkilerin mikro element ihtiyaçlarını karşılar.
Meyve tutumunu ve meyvelerin kalitesini arttırır.
Gübrelemede esas, toprak ve yaprak analizlerinin yapılmasıdır. Buna göre de eksikler giderilmelidir.