Çay Koşnili Tanımı, zarar verdiği bitkiler, kontrolü, mücadelesi

(Pulvinaria floccifera)
TANIMI :
Ergin dişide vücut; simetrik oval, iyice bombeleşmiş dış bükey şekilde ve sarımsı yeşil ile kahverengi-yeşile kadar değişebilen bir renktedir.
Boyu ortalama 5 mm. eni ise ortalama 3 mm. dir. Yumurtlama devresine girmedenönce sırtın orta kısmı boyunca sarımsı yeşil bir alan ve burayı iki taraftan çeviren kahverengi siyahımsı iki hat meydana gelir.
Sekiz segmentli ve ortalama 0.4 mm. uzunluktaki antenler iyi gelişmiş olup vücudun altında kıvrılmış vaziyette dururlar.
Bacaklar normal gelişmiş olup vücudun altında kıvrılmış vaziyettedir.
Yumurtalar pürüzsüz, oval şekilli olup ilk bırakıldıkları zaman şeffaf açık krem renkli, açılmaya yakın koyu krem renk almaktadırlar.
Yumurtaların boyu ortalama 0.3 mm. eni ise 0.2 mm.dir. Yumurtalar yumurta paketi içinde bulunur. Yumurta paketleri mum iplikçilerinden yapılmış kenarları hemen hemen paralel devam eden, uzunlamasına beyaz bir yastığı andıran pamuk demeti gibidirler.
Yumurta paketleri ortalama 6-7 mm. boyda ve 3-4 mm. endedir. Doğada yumurta paketlerinin şekli ve görünüşü türün ilk bakışta tanınmasına yardımcı olabilir.
Yumurtadan yeni çıkan larvalar kirli sarı renkli simetrik oval şekilli olup ortalama 0.4 mm. boyda ve 0.2 mm endedir. 1. dönem larvalar, kirli sarı ile açık sarı renkte simetrik oval şekildedir.
Boyu ortalama 1.25 mm eni ise 0.6 mm dir. 2. dönem larvalar kirli soluk limon sarısı renkte, simetrik oval şekildedir. Boyu ortalama 3 mm. eni ise 1 mm. dir. 3. dönem larva kirli sarımsı renkte simetrik oval şekilde olup boyu ortalama 3 mm. eni ise 1.5 mm. dir
Genç dişide; vücut simetrik oval ve hafifçe bombeleşmeye başlamıştır.
Genellikle bej rengindedir. Sırt üzerinde koyu kahverengi benekler oluşur. Boyu ortalama 4 mm. eni ise 2 mm dir.
İklim koşullarına bağlı olmak üzere Doğru Karadeniz Bölgesinde mart ayından itibaren sürgünlere geçmeye başlayan larvalar buralarda gelişmelerini tamamlayarak ergin dişi olurlar.
Yumurtlamaya hazırlanan dişiler özellikle yaprakların alt yüzlerine geçerek hareketsiz dururlar.
Doğada ilk yumurta paketlerine Nisan ortalarında da rastlanmışsa da genellikle Mayıs'ın ilk haftasından itibaren yumurtlama olmakta ve Temmuz ortalarına kadar sürmektedir.
Normal şartlarda bir dişi bir tek yumurta paketi meydana getirir ve doğa koşullarında ortalama 612 (44-1246) yumurta bırakır.
Yine doğal koşullarda yumurta açılma oranı ortalama % 88 olup az da olsa bazı yumurta paketlerindeki yumurtaların tamamının açılmadığı görülebilir.
Yumurta paketini terk eden larvalar çok hareketli olup sürgün ve yapraklarda bir süre gezinerek genellikle yaprakların alt yüzlerine kendilerini tespit ederler.
Yaz aylarını tamamen birinci dönem halinde geçirirler.
Sonbahar başlarından itibaren gömlek değiştirmeye başlayan 1.ci dönem larvalar 2. ci dönem haline geçmeye başlarlar.
Sonbahar sonlarından itibaren populasyonun bir kısmı bulundukları yerleri terk ederek kök boğazına inerler.
Şubat sonlarına doğru gömlek değiştirmeye başlayan 2.ci dönem larvalar 3. cü dönem haline geçmeye başlarlar.
Mart başlarından itibaren bulundukları yerleri terk ederek bitkinin üst kısımlarına doğru ağır ağır hareket ederler.
Bundan sonra hızlı bir gelişme dönemine girerek ergin dişi olurlar. Zararlı bölge koşullarında yılda bir döl vermektedir. Erkek bireylere tesadüf edilmemiştir.
YAŞAYIŞ :
Çay koşnilinin esas zararı salgıladığı tatlımsı madde üzerinde oluşan fumajinden dolayı olmaktadır.
Ayrıca bitkinin öz suyunu emmek suretiyle de zarar yapmaktadır. Bitkinin özellikle yapraklarını ve diğer kısımlarını kaplayan siyah ve isli görünüşlü fumajin tabakası özümleyemeye ve solunuma engel olarak çay ocağının zayıflamasına ve verimden düşmesine neden olmaktadır.
Koşnille çok bulaşık ve sıvama bahçelerde fumajin' den dolayı özellikle yaşlı yapraklar daha erken dökülmektedir.
Koşnil yoğunluğu arttıkça üründeki kayıp miktarı da artmaktadır. Genel olarak yılda ortalama % 9 (4-15) ürün kaybına neden olmaktadır.
Koşnilin kaliteye etkisini belirlemek için yapılan kimyasal analizlerden, kaliteyi etkileyen maddelerde çok az bir miktarda azalma olduğu, ancak erganeloptik yöntemle yapılan kalite tayinlerinde bulaşık ürün ile temiz ürün arasında hissedilir bir farkın olmadığı tespit edilmiştir.
Doğu Karadeniz Bölgesi çaylıklarının % 97'si koşnille değişik oranlarda bulaşık olduğu ve koşnilin bütün çay alanına yayılmış olduğu tespit edilmiştir.
Kültürel Önlemler :
Normal verime girmiş çaylıkların 4-5 yılda bir budanması yetiştiricilik yönünden zorunludur.
Usulüne uygun olarak sonbahar veya ilkbaharda yapılacak derin budama ile zararlı populasyonunun büyük çoğunluğu yaprak ve dallarda olduğunda önemli oranda azalacaktır.
Ancak budama artıkları ve sıralar arasındaki küçük bitkilerin tamamı çaylıktan çıkarılarak yakılmalıdır.
İlaçlama Zamanı :
Zararlıya karşı iki dönemde ilaçlama yapılabilir.
Ekim - mart ayları arasında kışlık ilaçlama mayıs ayı sonu veya haziran ayı başlarında inficar görüldüğünde birinci 15 gün sonra ikinci uygulama yapılmalıdır.
Ancak yazlık ilaçlamada inficardan 10 gün sonra yapılacak bir uygulama ile de kesin sonuç almak mümkündür. Dolayısıyla yazın yapılacak ilaçlamada bu tek ilaçlama tercih edilmelidir.
KİMYASAL MÜCADELEDE KULLANILACAK İLAÇLAR ve DOZLARI

Etkili madde adı ve oranı	Formülasyonu	Doz 100 lt suya	İlaçlama ile hasat arası süre (Gün)
Carbaryl %5	TOZ	4/7 kg/da
Carbaryl %50	WP	100 g
Yazlık yağlar 700 g/l	EM	1500 ml
Yazlık yağlar 850 g/l	EM	1200 ml

	AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanılmamalı
	Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanılmamalı
	AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanılmamalı

ÖNEMLİ NOT

Bahçenizi her ilaçlamanızda eğer sulama veya ilaçlama suyunuzun pH sı 8 - 8.5 ise muhakkak wet yayıcı yapıştırıcı kullanınız.
(Ülkemizin birçok yöresinde toprak ve su pH sı 8- 8.5 hatta 9 a kadar çıkmaktadır.)
Üretilen bütün ilaçlar 6 - 7 pH aralığına göre üretilmektedir.
En Kaliteli ilaçlar dahi 6 ila 15 dakika arasında, % 30 varan oranlarda etkisini kaybetmektedir. (Kesilmiş yoğurt örneği gibi)

BİTKİNİZE AÇ KARNINA İLAÇ VERMEYİN

BİTKİ BESLEME Bitki besini ile birlikte ilaç verin
Buda ilacınızın etkisinin azalmasına neden olacaktır.
Bu nedenle bizim tavsiyemiz holderinize, tankınıza veya sırt pompanıza,

TANK SIRALAMASI Sırasıyla (SIRALAMAYA BOZMAYIN)

1	PH DÜŞÜRÜCÜ- YAYICI YAPIŞTIRICI	İlaçlama suyunun PH sını düşürür, ilacın bozulmasını önler. İlaçlar bitkiye uygulandıktan sonra ilacın yaprağa yayılmasını sağlar, yapraktan akmasını önler.
2	ORGANİK GÜBRE	Bitkinin düzgün ve dengeli beslenmesini sağlar. Meyvelerin albenili, parlak, renkli, iri, dayanıklı, sert, ağır, lezzetli ve hoş kokulu olmalarını sağlar.
3	İNSEKTİSİT	BÖCEK İLACI Zararlı dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin.
4	FUNGUSİT	MANTAR İLACI (Ayrı bir kapta karıştırdıktan sonra) Hastalık dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin.
5	DİĞER	Teknik elemanlarımızca önerilen diğer iz elementler.

Mümkün olduğunca hepsini bir arada kullanmaya çalışın, maliyetleri düşürün.

AŞAĞIDAKİ ÜRÜNLERİ HER SENE DÜZENLİ KULLANIN

KİREÇ ÇÖZÜCÜ	Sezon başında kireçli topraklarda muhakkak kullanılmalı. Kılcal köklerin etrafını sarmış kireç kaymak tabakasını yok eder.	DÖNÜME 1 KG damla sulama ile
KÖKLENDİRİCİ	Hücre bölünmesini hızlandırır. Dolayısıyla, bitkinin büyümesi ve gelişmesi de hızlanır. Kök oluşumunu ve gelişimini hızlandırır. Köklerİ kuvvetlendirir. Köklerin, özellikle uzunlamasına, büyümesi ve gelişmesi üzerine uyarıcı etkisi vardır.
ORGANİK GÜBRE	Çiçeklenmeden önce 1. uygulama, meyve tutumunda 2. uygulama, hasattan 45 gün önce 3. uygulama yapılır Gereksinim duyulan bütün dönemlerde 300 gr / 100 lt su ile olmak üzere 2 uygulama.	200-300
DEMİRLİ GÜBRE	En sık görülen bitki besin noksanlığıdır. Toprak olumsuzlukları bitkilerin, toprakta olan demiri kullanmasını engeller Toprak analizlerini mutlaka yaptırın	125-150 cc
POTASYUMLU GÜBRE	Ürünün RENK ve AROMA sını AĞIRLIK ve KALİTE sini İRİLİK ve SERT liğini belirleyen potasyumu yüksek oranda içerir. Özellikle meyve ve sebze yapraklarında görülen yaprak kenarındaki kurumayı önler ve ürün artışını sağlar.
DAMLA SULAMA	AZOT, FOSFOR, DENGELİ, POTASYUM Her dönem düzenli kullanılmalı. Bitkinin NPK sı karşılanmalı	2-3 kg

ÖN KARIŞIMLA KONTROL EDİNİZ

Her ilaçlamada gübre muhakkak kullanılmalıdır.
Gübreler bitkilerin strese girmesini önler. Bitkilerin mikro element ihtiyaçlarını karşılar.
Meyve tutumunu ve meyvelerin kalitesini arttırır.
Gübrelemede esas, toprak ve yaprak analizlerinin yapılmasıdır. Buna göre de eksikler giderilmelidir.