Bozkurt zararlısı Tanımı, zarar verdiği bitkiler, kontrolü, mücadelesi

Agrotis ipsilon
(Hufn.), A. segetum (D.-S.)(Lepidoptera: Noctuidae)

BOZKURT TANIMI VE YAŞAYIŞI

Bozkurt ergininde baş ve göğüs, kahverengimsi tüylerle örtülüdür.
Kanat açıklığı 4-5 cm olup ön kanatlar arka kanatlara göre daha koyu renklidir.
Kahverengimsi, üzerlerinde biri böbrek, diğeri yuvarlak şekilde iki leke vardır.
Olgun larva boyu 4-5 cm’dir.
Baş genellikle kestane renginde vücut ise gri veya esmer renklidir.
Üzerlerinde soluk gri renkte, uzunlamasına bantlar vardır. Rahatsız edilince tipik niteliklerindendir.
Bozkurt erginleri genellikle nisan ayı başlarında görülmeye başlar.
Kelebekler geceleri faaliyet gösterip çıkışlarından 2-3 gün sonra yumurtalar halinde konukçu bitkilerin gövdeleri üzerine, yaprakların alt yüzeylerine veya toprak görülmeye başlar.
Bir dişi genellikle 800 dolayında yumurta koymakta uygun koşullarda bu sayı 2500’e kadar çıkabilmektedir.
Yumurtalardan sıcaklığa bağlı olarak 3-5 günde larvalar çıkar.
Larvalar gelişmelerini yaz aylarında ortalama 25 günde tamamlar.
Larvalar çoğunlukla gece faaliyet gösterirler, gündüzleri kestikleri bitkinin yanında toprak içinde gizlenirler.
Olgun larvalar toprağın genellikle 10 cm derinliğinde yaşar.
Hareketsiz form süresi sıcaklığa bağlı olarak yaz aylarında genellikle 15 gün kadar sürmektedir.
Bozkurt kışı değişik biyolojik dönemlerde geçirir. Yılda 4-5 döl verebilir.
Yumurta
Yumurta aşaması 3 ila 6 gün sürer.
Dişi yumurtaları alçak yapraklar üzerinde kümeler halinde yumurtlar.
Bu tür konakçı bitkiler mevcut değilse, dişiler ölü bitki materyali üzerinde yumurtlayacaktır.
Ancak çıplak toprağa yumurta bırakmazlar.
Dişiler tek başlarına veya 1200 ila 1900 yumurtadan oluşan gruplar halinde yumurta bırakabilir.
Tırtıl
Neredeyse küresel olan yumurtalar başlangıçta beyazdır, ancak yaşla birlikte kahverengiye döner.
Yumurtanın yüzeyinde bir tepeden yayılan 35-40 kaburga bulunur.
Tırtıl
Larva dönemi 20–40 gün sürer.
5 ila 9 instarlık bir aralıkta, tırtıl gövdesi 3,5 mm'den maksimum 55 mm'ye kadar büyür.
Larva gelişimi 27 santigrat derece sıcaklıkta optimize edilmiştir ve 1-5. İnstarlar en yüksek nem oranlarında başarılıdır.
4. evrede larva ışığa duyarlı hale gelir ve gün ışığının çoğunu yeraltında geçirir.
Larvalar, toprak altındaki bitki dokusuna zarar verdikleri için zararlı olarak kabul edilir. Larvalar yamyamdır .
Yetişkin
Larvaların renkleri açık gri veya gri kahverengiden siyaha kadar değişebilir.
Ventral taraf genellikle daha hafiftir ve bu türün sırt bandı yoktur.
Vücudun tamamı granüllerle kaplıdır ve kafa birçok koyu lekeye sahiptir.
Pupa
Pupa evresi 12–20 gün sürer.
Bu tür, toprağın altında yüzeyin yaklaşık 3–12 mm altında pupa olur.
Pupa koyu kahverengi görünür ve 17–12 mm uzunluğunda ve 5–6 mm genişliğindedir.
Yetişkin
Yumurtadan yetişkine tam bir nesil 35-60 gün sürer.
Dişi preovipozisyon dönemi 7-10 gün sürer.
Yetişkinlerin kanat açıklığı 40–55 mm'dir.
Ön kanatlar koyu kahverengidir ve uzak bölgede açık düzensiz bir şerit ve siyah çizgi işareti vardır.
Arka kanatlar beyazımsı griye ve daha koyu renkli damarlara sahiptir.

BOZKURT ZARAR ŞEKLİ

Bozkurtlar, toprakaltı zararlısı olup özellikle birinci ürün mısırda zarar yaparlar.Larvalar genellikle genç mısır bitkilerinin kökboğazını toprak yüzeyine yakın bölümünden keserek bitkinin büyüme konisinin sararıp kuruması ve ölmesine neden olurlar.
Bitkinin toprak üstü organında azda olsa beslenebilmekte, hatta bitkilerin ileri dönemlerinde de bazen zarar yapabilmektedir.
Bozkurt larvaları yoğun oldukları tarlalarda önemli ölçüde zarara neden olabilirler.
Bazen bu durum tarlanın yeniden ekilmesini gerektirebilir.

BOZKURT ZARARLI OLDUĞU BİTKİLER

tütün, keten, sebzeler, süs bitkileri konukçuları arasında yer almaktadır.

BOZKURT MÜCADELE YÖNTEMLERİ

Kültürel Önlemler
Toprak işlemesi ve çapalama popülâsyonu azaltmaktadır.
Kimyasal Mücadele

Tohum ilaçlaması

Zararlının yoğun olduğu yerlerde, tohumlar ekilmeden önce bu metot koruyucu amaçlı olarak uygulanır.

Kepekli yem uygulaması

Yeşil aksam uygulaması

Zararlının bulunması muhtemel olan tarlalarda, sıraya ekim yapılan yerlerde 10 ayrı yerde 3’er m’lik sıralar üzerinde en az 2 yenik bitkinin bulunduğu tarlalarda kimyasal mücadele yapılır.
Geniş alanlarda kepekli yem uygulanmasının zorluğu nedeni ile bu yöntem uygulanır.
Tohum ilaçlaması: Tohum ilaçlamasında ilaçlama bidonları kullanılır.
Bulunmadığı durumlarda, beton üzerine veya düz bir yere serilmiş naylon örtü üzerine tohum dökülür. WP formülasyonlu ilaçlarda 100 kg tohuma 1
litre su ve 100 ml yayıcı-yapıştırıcı veya 750 g toz şeker ilave edilerek tohum karıştırılır.
Daha sonra önerilen dozdaki ilaç, tohum üzerine serpilir ve iyice karıştırılır. İlaçlanmış tohum fazla bekletilmeden ekilir.
Kepekli yem uygulaması:
Önce kepek ve ilaç birbiriyle iyice karıştırılır.
Daha sonra karışıma, 10 kg kepeğe 500 gr oranında şeker veya pekmez ilave edilerek, hamur halini almayacak şekilde suyla nemlendirilir.
Zehirli yemin uygulanması sırasında en önemli etkenlerden biri toprağın tavında olmasıdır.
Çünkü larvalar genellikle kuru toprak üzerinde gezinmezler.

Bu gibi durumlarda mücadeleden iyi sonuç alabilmek için hazırlanan zehirli yemin
olanaklar ölçüsünde yağmur veya sulamadan sonra, akşamüzeri tarlaya serpilmesi uygun olacaktır.
Ayrıca zehirli yemin özellikle bitki diplerine yakın yerlere konulması sağlanmalıdır.
Yeşil aksam uygulaması: Yüzey ilaçlaması günün sakin saatlerinde yapılır.
Bitkilerin ve kökboğazına yakın toprak sathı ilaçlanır.

BOZKURT KİMYASAL MÜCADELEDE KULLANILACAK İLAÇLAR VE DOZLARI

Etkili madde adı ve oranı	Formülasyonu	Doz 100 lt suya	İlaçlama ile hasat arası süre (Gün)
Chlorpyrifos Ethyl 25%	WP	300 g+10 kg kepek+500 g şeker(da 5-6 kg zehirli yem)
Lambda Cyhalothrin 50 g/l	EC/CS	50 ml

	AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanılmamalı
	Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanılmamalı
	AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanılmamalı

ÖNEMLİ NOT

Bahçenizi her ilaçlamanızda eğer sulama veya ilaçlama suyunuzun pH sı 8 - 8.5 ise muhakkak wet yayıcı yapıştırıcı kullanınız.
(Ülkemizin birçok yöresinde toprak ve su pH sı 8- 8.5 hatta 9 a kadar çıkmaktadır.)
Üretilen bütün ilaçlar 6 - 7 pH aralığına göre üretilmektedir.
En Kaliteli ilaçlar dahi 6 ila 15 dakika arasında, % 30 varan oranlarda etkisini kaybetmektedir. (Kesilmiş yoğurt örneği gibi)

BİTKİNİZE AÇ KARNINA İLAÇ VERMEYİN

BİTKİ BESLEME Bitki besini ile birlikte ilaç verin
Buda ilacınızın etkisinin azalmasına neden olacaktır.
Bu nedenle bizim tavsiyemiz holderinize, tankınıza veya sırt pompanıza,

TANK SIRALAMASI Sırasıyla (SIRALAMAYA BOZMAYIN)

1	PH DÜŞÜRÜCÜ- YAYICI YAPIŞTIRICI	İlaçlama suyunun PH sını düşürür, ilacın bozulmasını önler. İlaçlar bitkiye uygulandıktan sonra ilacın yaprağa yayılmasını sağlar, yapraktan akmasını önler.
2	ORGANİK GÜBRE	Bitkinin düzgün ve dengeli beslenmesini sağlar. Meyvelerin albenili, parlak, renkli, iri, dayanıklı, sert, ağır, lezzetli ve hoş kokulu olmalarını sağlar.
3	İNSEKTİSİT	BÖCEK İLACI Zararlı dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin.
4	FUNGUSİT	MANTAR İLACI (Ayrı bir kapta karıştırdıktan sonra) Hastalık dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin.
5	DİĞER	Teknik elemanlarımızca önerilen diğer iz elementler.

Mümkün olduğunca hepsini bir arada kullanmaya çalışın, maliyetleri düşürün.

AŞAĞIDAKİ ÜRÜNLERİ HER SENE DÜZENLİ KULLANIN

KİREÇ ÇÖZÜCÜ	Sezon başında kireçli topraklarda muhakkak kullanılmalı. Kılcal köklerin etrafını sarmış kireç kaymak tabakasını yok eder.	DÖNÜME 1 KG damla sulama ile
KÖKLENDİRİCİ	Hücre bölünmesini hızlandırır. Dolayısıyla, bitkinin büyümesi ve gelişmesi de hızlanır. Kök oluşumunu ve gelişimini hızlandırır. Köklerİ kuvvetlendirir. Köklerin, özellikle uzunlamasına, büyümesi ve gelişmesi üzerine uyarıcı etkisi vardır.
ORGANİK GÜBRE	Çiçeklenmeden önce 1. uygulama, meyve tutumunda 2. uygulama, hasattan 45 gün önce 3. uygulama yapılır Gereksinim duyulan bütün dönemlerde 300 gr / 100 lt su ile olmak üzere 2 uygulama.	200-300
DEMİRLİ GÜBRE	En sık görülen bitki besin noksanlığıdır. Toprak olumsuzlukları bitkilerin, toprakta olan demiri kullanmasını engeller Toprak analizlerini mutlaka yaptırın	125-150 cc
POTASYUMLU GÜBRE	Ürünün RENK ve AROMA sını AĞIRLIK ve KALİTE sini İRİLİK ve SERT liğini belirleyen potasyumu yüksek oranda içerir. Özellikle meyve ve sebze yapraklarında görülen yaprak kenarındaki kurumayı önler ve ürün artışını sağlar.
DAMLA SULAMA	AZOT, FOSFOR, DENGELİ, POTASYUM Her dönem düzenli kullanılmalı. Bitkinin NPK sı karşılanmalı	2-3 kg

ÖN KARIŞIMLA KONTROL EDİNİZ

Her ilaçlamada gübre muhakkak kullanılmalıdır.
Gübreler bitkilerin strese girmesini önler. Bitkilerin mikro element ihtiyaçlarını karşılar.
Meyve tutumunu ve meyvelerin kalitesini arttırır.
Gübrelemede esas, toprak ve yaprak analizlerinin yapılmasıdır. Buna göre de eksikler giderilmelidir.