FİĞ YETİŞTİRİCİLİĞİ
Fiğ türleri içerisinde tarımı en yaygın yapılan adi fiğdir.
Yurdumuzun her
bölgesinde yetiştirilmekte ve ekim alanı gittikçe genişlemektedir.
Adi fiğden
genellikle münavebe bitkisi, yeşil ot,kuru,silo yemi ve yeşil gübre olarak
yararlanılmaktadır.
Yeşil ve kuru otu hayvanlar için çok lezzetli ve
besleyicidir.Yeşil otunda % 3-4,danesinde %20‘nin üzerinde ham protein
bulunur.
Tek yıllık bir Baklagil yem bitkisi olan adi fiğ,ekim nöbeti içinde en
uygun
bitkilerden birisidir.
Toprağa bol
miktarda organik madde bırakır.
İklim ve Toprak İstekleri
Adi fiğin soğuğa dayanıklılığı azdır.
Soğuk iklim bölgelerinde yazlık,ılıman iklim
bölgelerinde ise kışlık olarak yetiştirilmektedir.
Kışa dayanma gücü -8 C olup daha düşük derecelerde donmaktadır.
Adi fiğler; nemli ılıman iklimlerde iyi gelişme gösterirler.Sıcak ve kuraklık
arttıkça gelişme çok yavaşlar.
Su tutma kapasitesi iyi olan orta ve ağır topraklar adi fiğ tarımına
elverişlidir.
Toprak PH’nın nötr veya hafif alkali olması en uygunudur.
Adi fiğ
tarımına en elverişli topraklar; iyi direneli, tınlı topraklardır.
Zayıf, kumlu
ve kırtaban topraklarda adi fiğ verimi düşmektedir.
Ekimi:
Tohumları büyük olduğu, için tohumları küçük olan yonca ve üçgül gibi yem
bitkilerine oranla çok duyarlı bir tohum yatağı isteği yoktur.
Sonbahar ekimi
için tahılların hasadından sonra toprağın yüzlek olarak işlenmesi ve sonbaharda
daha derin bir sürüm yapılması yeterlidir.
İlkbahar ekimi için ise; tarlanın
sonbaharda işlenmesi, ilkbaharda su kaybını önlemek için tırmık geçirilmesi
yeterli bulunmaktadır.
Ekim makina ile sıraya veya serpme ve elle yapılır.
Serpme ekim için değişik makinalar kullanılabilir.
Dekara atılacak tohum miktarı
ve sıra aralıkları ot ve tohum için yetiştirme amacına göre değişir.
Ot elde
etmek için sulu şartlarda 15-20 cm,kıraç şartlarda 30-40 cm sıra arasıyla ekim yapılabilir.
Tohum için yetiştirilecekse sulu şartlarda 30-35 cm,kıraçda 50-60 cm arayla ekilebilir
Tohumluk miktarı: Adi fiğ ot üretiminde, kışlık yalın ekimlerde artan tohumluk
miktarları verimi artırır.
Sıraya veya serpme ekimde olanaklar nisbetinde yüksek
tohumluk miktarları kullanılmalıdır.
Sıraya ekimde 8-10
kg/da, serpme ekimde 12-15 kg/da tohumluk miktarı yüksek verimin yanı sıra
ekonomik de olmaktadır
Ekim derinliği 4-5 cm. olmalıdır.
Adi fiğ derin ekime fazla duyarlı
olmadığından hafif topraklarda 6-7 cm derinliğe kadar ekilebilir.
Sıra aralarının 20 cm olması uygundur.
Bakım ve Sulama:
Sık ekilen adi fiğ tarlasında çok fazla yabancı ot bulunmaz.Çapalamanın güç
olması nedeniyle çıkan yabancı otlarla mücadele oldukça zordur.
Adi fiğ
yetiştiriciliğinde en önemli bakım işlemi tohum üretilen bitkilerde Bruchus
sp.(Baklagil tohum böceği) ile savaştır.
Çiçeklenme devresinde toz veya sıvı
ilaçlarla mücadele yapılması gerekir.
Sulama İmkanı olan
yerlerde çiçeklenme zamanına kadar bir
veya iki defa sulanabilir
Gübreleme
Adi fiğ ot üretiminde kendinden önce pamuk gibi bir endüstri bitkisi geldiği
zaman genellikle gübre uygulaması yapılmaz.
Böylelikle toprakta bir önceki
üründen kalan fosfor ve diğer besin elementlerinin kullanılması sağlanır.
Toprak
analizlerinin yapılamadığı veya ön bitkide az gübre kullanıldığı durumlarda 6-7
kg/da etkili madde fosfor (P2O5) ile, çıkıştan sonra bitkilerin daha iyi ve
hızlı gelişmesini sağlamak amacı ile de dekara 2-3 kg/da etkili madde amonyum
sülfatın diskaro altına verilmesi yerinde olur.
Atılacak
gübrelerin miktarı etkili madde yüzdelerinden hesaplanır.
Biçim zamanı; Yeşil ot üretiminde fiğ, % 25 çiçeklenme döneminden alt kısımlarda
baklalar oluşuncaya kadar geçen süre içinde biçilmelidir.
Yeşil ot üretiminde; genellikle % 25 çiçeklenme döneminde biçilir; kuru ot veya
silaj elde edilmesi söz konusu olduğunda ise biçim için ilk baklaların tam dane
doldurma dönemine kadar beklenebilir.
İyi bakım koşullarında 3-3,5 ton/da yeşil
ot ya da 500-700 kg/da kuru ot elde edilir.
Karışık ekim:
Fiğ; ot veya silaj üretimi amacı ile yulaf, arpa ve tritikale gibi hububatlar
ile karışım halinde yetiştirebilmektedir.
Karışımda fiğ+hububat tohumluklarının
hangi oranda kullanılması hususuna dikkat edilmesi gerekmektedir.
Yapılan
çalışmalarda karışıma genelde % 25-40 arasında değişen oranlarda buğdaygil
konulabileceği saptanmıştır.
Adi fiğ+tahıl karışımlarında dekara kullanılacak
tohumluk miktarları yaklaşık olarak 8-11 kg adi fiğ + 3-5 kg arpa veya yulaf
olabilir.
Bahçenizi her ilaçlamanızda eğer sulama veya ilaçlama suyunuzun pH sı 8 - 8.5 ise muhakkak wet yayıcı yapıştırıcı kullanınız.
(Ülkemizin birçok yöresinde toprak ve su pH sı 8- 8.5 hatta 9 a kadar çıkmaktadır.)
Üretilen bütün ilaçlar 6 - 7 pH aralığına göre üretilmektedir.
En Kaliteli ilaçlar dahi 6 ila 15 dakika arasında, % 30 varan oranlarda etkisini kaybetmektedir. (Kesilmiş yoğurt örneği gibi)
Buda ilacınızın etkisinin azalmasına neden olacaktır.
Bu nedenle bizim tavsiyemiz holderinize, tankınıza veya sırt pompanıza,
Mümkün olduğunca hepsini bir arada kullanmaya çalışın, maliyetleri düşürün.
Her ilaçlamada gübre muhakkak kullanılmalıdır.
Gübreler bitkilerin strese girmesini önler. Bitkilerin mikro element ihtiyaçlarını karşılar.
Meyve tutumunu ve meyvelerin kalitesini arttırır.
Gübrelemede esas, toprak ve yaprak analizlerinin yapılmasıdır. Buna göre de eksikler giderilmelidir.