REZENE YETİŞTİRİCİLİĞİ

Türkiye’de doğal olarak yetişmesine karşın ekimi yapılmaz.
İpliksi bir görünüm sergileyen ince parçalı yaprakları vardır.
Küçük ve sarı renkli çiçekleri şemsiyemsi salkımlarda toplanmıştır.
Yapraklar bitkinin alt kısımlarında saplı, üst kısımlarında ise gövdeye oturmuş durumdadır.
Renkleri koyu yeşilden mavi yeşile kadar değişir.
Meyveleri yeşilimsi ya da sarımsı kahverengi silindir biçimli ve hafif kıvrıktır.
Bunlar her ne kadar tohuma benzerse de, botanik bilimi bakımından meyve olarak kabul edilir.
Bu Meyveler 4-10 cm uzunlukta, 2-4 mm genişlikte ve birbirlerinden derin bir oyukla ayrılan iki parçadan oluşmuştur.

İklim ve Toprak İstekleri

Rezene verimli, derin kireçce zengin toprakları tercih eder.
Ancak rutubetin çok fazla olmaması gerekir.
Genellikle meyveler geç olgunlaştığından ılıman iklimlerde Sonbaharı uzun geçen bölgeleri tercih eder.
Humuslu ve kumlu-tınlı topraklar da rezene için uygundur.

Tohumluk

Büyük tohumlu rezenelerde 1000 dane ağırlığı ortalama 6.6 g'dır. Ancak 1000 dane ağırlığı 3.8-8.7 g arasında değişmektedir. Tohumluğun safiyetinin % 95 ten aşağı olmaması istenir.
Çimlenme gücü ise % 70 ten aşağıya düşmemelidir. Çimlenmede değişken sıcaklığın olması, ayrıca ışıklı ve akranlık devrelerin bulunması gerekir.
Çimlenme genellikle 14 günde son bulur.

Toprak Hazırlığı

Doğrudan doğruya tarlaya ekimi yapılabildiği gibi, çelik şeklinde üretilebilir. Koşullarımızda direkt tarlaya ekimde iyi bir bitki gelişimi sağlanmıştır.
Çok yıllık bir bitki olduğundan ilk ekiliş yılında tarlanın çok iyi hazırlanmış olması gerekir. Sonbaharda tırmık ve diskaro takımı ile tarla kışa hazırlanır.
İlkbaharda tarlanın ilk tava geldiği dönemde tekrar sürülüp, tırmıklanarak keseklenmenin olması engellenmelidir.

Ekim

Rezene ekiminin, erken ilkbaharda tarlanın hazırlanmasında hemen sonra mibzerle veya elle yapılması gereklidir. Tohumları mibzerle ekim için çok uygundur.
Ekim derinliği 2-3 cm, sıra arası mesafe 50-60 cm, sıra üzeri mesafe ise 20-25 cm olacak şekilde ekiliş işlemi yapılmalıdır.
Dekara atılacak tohum miktarı mibzerle ekimde 1,5-3 Kg, elle ekimde 4-5 Kg kadar hesaplanmalıdır. Çeşitli bölgelerin iklim durumlarına göre Nisan başından, nisan sonuna kadar ekimi yapılabilmektedir.
Eğer rezene üretimi çelik şeklinde yapılacak ise İlkbaharda en geç Mayıs başına kadar 30 cm sıra arası mesafesinde, 2.5-3 cm derinlikte ekilmelidir.
100 m2 için 0.4 kg tohumluk yeterlidir. Buradan elde edilecek pence 1 dekara kafi gelir.
Ekim sonunda rezenenin toprak üstü kısmı biçilir bu kurutulup öğütüldükten sonra yem sanayiinde kullanılır. Toprakta kalan penceler sökülerek şeker pancarında olduğu gibi saklanır.
Pencelerin üzerlerinin çok kalın örtülmesi gerekir. İlkbahara doğru Şubat veya Mart aylarında örtü kısmı kaldırılır. Pencelerin uçlarından biraz kesilir.
Dikilecek penceler en azından parmak kalınlığında olmalıdır. Kışı soğuk olmayan yerlerde rezene penceleri tarlada kalabilir.
Pencelerin dikimi genellikle 62.5 x 40 cm ara ile yapılır. Penceler teker teker ancak zayıf penceler ikişer ikişer dikilir.

Ekim Nöbeti

Ahır gübresi ile gübrelenmiş patatesten sonra rezene çok iyi yetişir. Ancak verimli topraklarda ve iyi gübrelenmiş durumda tahıl da iyi bir ön bitkidir.
Pratikte şeker pancarından sonra rezene yetiştirilmesi önerilmez, zira toprakta çok azot birikir ise fazla miktarda vejetatif aksam gelişir. Böylece meyvelerin olgunlaşması gecikir.
Rezene kendine dayanıklı değildir. Bu nedenle bir rezene ekili yere ikinci defa ancak 6-7 yıl sonra getirilmelidir.
Rezenenin bıraktığı toprağa ise gübrelenmiş bir çapa bitkisi ekilmelidir. Ancak rezene hasadından sonra toprakta kalan anızın çürümesi güçtür.
Bu nedenle rezeneden sonra ya geç ekilen kışlık tahıl veya yazlık tahıl gelmelidir.