TOPRAK İŞLEME TEKNİĞİ VE MEKANİZASYONU
Toprak İşleme
- Bitkisel üretimde ilk aşamadır.
-Tanımı:
Enerji kullanılarak bitki istekleri doğrultusunda toprak parçacıklarının yerinin
değiştirilmesi işlemidir.
Toprak işleme şu işlemler yapılır :
-Kesme
-Kabartma
-Devirme
-Karıştırma
-Parçalama
-Ufalama-savurma
-Sıkıştırma
Toprak İşlemenin Amaçları ve Fonksiyonları
1) Bitki gelişimi açısından toprağın fiziksel özelliklerini en uygun hale
getirmek (kabartma)
2) Bir önceki üretimden kalan organik artıkları (anız, çiftlik gübresi) toprağa
karıştırılması (karıştırma, kesme, devirme, parçalama)
3) Yabancı otların yok edilmesi (kesme, devirme, parçalama)
4) Ekime uygun tohum yatağı hazırlanması (ufalama, sıkıştırma)
5) Erozyonun kontrolü
6) Tarlanın sulamaya hazırlanması
Toprak İşlemenin Amaçları
İşlenen toprakta meydana gelen değişiklikleri incelemek açısından toprağın
fiziksel ve mekanik özelliklerinin bilinmesi gerekir.
Fiziksel Özellikler:
(Yapı, dış görünüş)
a) Boşluk Oranı
b) Gözeneklilik
c) Özgül kütle
d) Özgül ağırlık
e) Nem içeriği
f) Toprak yapısı (strüktür)
g) Toprak bünyesi
Mekanik Özellikler:
(Hareketli durumdaki öz.)
a) Kohezyon
b) Adezyon
c) İçsel sürtünme açısı
d) Penetrasyon direnci
Toprak Tavı
-Tav olarak tanımlanan durum, toprağın fiziksel özelliğinin (özellikle nem
içeriği) toprak işleme zamanı açısından en ideal olduğu fiziksel durumdur.
Toprak işleme, toprak en uygun nem koşulundayken yapılmalı. Toprak işleme
sırasında toprağın çok sert veya çok yumuşak olması istenmez.
Toprak tavda iken şu özellikler görülür:
1.İşlendiği zaman kolayca agregat haline geçer,
2.Tavlı toprak elastik ve yumuşaktır,
3.Sıkıştırılıp bırakıldığında tekrar kabararak eski halini alır,
4.İşlenmesi kolaydır, makinada titreşim yaratmaz.
5.Toprak işleme aletlerini çeki gücü yönünden zorlamaz.
Toprağın Hacimsel Kütlesi
- Hacimsel Kütle = Toprağın ağırlığı / hacim Birimi: gram/cm3 veya kg/m3
- Hacimsel kütle topraktaki boşluk oranıın değişmesiyle değişir.
- Üst katmanlarda hacimsel kütle = 1.1 - 1.4 g/cm3
- Alt katmanlarda hacimsel kütle = 1.3 - 1.7 g/cm3
Toprak Yapısı (Toprak Strüktürü )
- Strüktür: yapı (structure)
Tanım:
a) Toprak taneciklerinin çeşitli bağlayıı maddeler sebebiyle birleşmesinden
meydana gelen küme şeklindeki yapı veya
b) Toprak taneciklerinin birleşerek oluşturduğu toprak parçalarıın büyüklüğü
- Toprak işleme ile değiştirilebilir
- Toprak işleme ile; tanecikten, farklı büyüklükteki
keseklere kadar olan toprak parça boyutu ekimden önce
uygun boyuta getirilir
Uygun Toprak Yapısı (strüktürü)
-Tüm toprak tanelerinin yüzeyden aşağıya doğru aynı boyutta olması istenmez
-Tohumun bırakıldığı derinlikte çimlenme yönünden en uygun toprak tane boyutu
ekmek ufağı kıvamına benzetilebilir
-Tohum yatağının uygun şekilde hazırlanması tohumun toprakla teması sağlanarak
çimlenebilmesi açısından önemlidir.
büyük
küçük
büyük
Uygun Toprak Yapısı
-Toprak yüzeyinde parçacık boyutunun çok küçük olmasının zararları:
a) erozyon (su ve rüzgar)
b) kaymak tabakası (ince ve sert yüzey tabakası)
-Toprak yüzeyindeki parçacık boyutu tohum yatağındaki parçacık boyutundan büyük
olmalı
-Tohum çimlenme derinliğinin altında büyük keseklerin olmasında herhangi bir
sakınca yoktur, çünkü, çok derinden yapılan toprak işleme zaman ve enerji
kayıplarına neden olur.