MAZI YETİŞTİRİCİLİĞİ
Yaz kış yeşil ağaç, ağaççık ya da çalı formundadır. Kuzey Amerika’ da doğal
olarak bulunur. 5 – 7 adet türü vardır. Dalları yassı, yana veya yukarı
yönelmiştir. Mazılar genellikle dar piramit formlu olup, dalcıklar yassıdır.
Yapraklar pul şeklinde karşılıklı dizilmiştir.
Kiremit şeklinde gayet sık
dizilmiş olan yaprakların alt yüzü açık yeşil olup, stoma çizgileri taşımaz.
Yaprak üst yüzeyi koyu yeşildir.
Kuvvetli bir kokuya sahiptir. Çiçekleri
monoiktir. Erkek çiçekler küçük, yuvarlak olup, dişi çiçekler küçük yumurta
şeklindedir. Kozalakları derimsi serttir. Tohumlar mercimek şeklindedir.
Üretimi
Üretimi tohum ve çelikle olmaktadır. Aşı ile de üretim yapılabilir ancak pek
kullanılmayan bir yöntemdir.
Tohumlar erken ilkbaharda ekilmelidir. 4 derecede
iki ay tohumlar katlanmalıdır. Yüzlek ekim yapılmalıdır. İkinci yılda şaşırtma
yapılmalıdır.
Çelikle üretimde ise, çelikler nisan ayında alınabildiği gibi
eylül ekim aylarında da alınabilmektedir. Aşı ile de üretilebilir.
Ekolojik İstekleri
Ilıman iklim bitkisidir. Bol güneşli ortamlardan hoşlanmakla birlikte bazı
türleri yarı gölgeyi sever. Nemli, kumlu ve kireçli topraklardan hoşlanır.
Geçirgen toprakları sever.
Peyzajda Kullanımı
Açık alanlarda, park ve bahçelerde, mezarlık ve taş bahçelerinde tek, grup veya
çit olarak kullanılabilir. Kent merkezlerinde rahatlıkla kullanılmaktadır.
Çit
bitkisi olarak, rüzgâr kıran olarak kullanılmaktadır. Budamaya dayanıklıdır.
Çit bitkisi olarak kullanılan türleri; Thuja occidentalis, Thuja plicata
Bodur formlu türler; Thuja occidentalis “ recurva nana” (iğne yapraklı)
Thuja occidentalis “ ellwangeriana rheingold” (iğne yapraklı)
Tek olarak kullanılan türler; Thuja plicata, Thuja occidentalis fastigiata
Yurdumuzda
20 m boya ulaşır. Kuzey Amerika ve Kanada ‘da doğal olarak
yaşar. Konik bir tepe oluşturur.
Piramit formludur. Genellikle birkaç
gövdelidir.
Dallar kısa, yatay duruşlu veya sarkık, uçları yukarı doğrudur.
Yapraklar pul şeklindedir. Kozalaklar önce yeşil olgunlaştıkça kahverengi olur.
Kozalaklar birinci yılda olgunlaşır.
Tohumlar ince, dar ve yassıdır. Her kozalak
pulunun altında iki tane tohum vardır. Ilıman iklimlerde, bol güneşli – yarı
gölge yerlerde, kuru nemli topraklarda yetişir.
Batağımsı ve soğuk yerlerde,
derin ve gevşek balçık topraklarda da gelişebilir. Kısacası, toprak isteği
bakımından seçici değildir.
Kireçli topraklarda yetişir. Soğuğa dayanıklıdır.
Dumanlı ve kirli havalı yerlerde pek kullanılmaz. Çit ve yeşil perde için
uygundur.
Budamaya yatkındır.
İran, Çin, Japonya ve Kore ‘de doğal olarak yaşar. Ülkemizde
5 m boy yapar. Bol dallanma gösterir. Piramit formludur.
Hızlı gelişme gösterir. Dallar yukarıya doğru yönelmiştir.
Pul yaprakları
sürgüne iyice yapışık durumdadır. Kozalaklar önce mavimsi olup olgunlaştıkça
kahverengi olmaktadır.
Ilıman iklimlerde, ışıkta, derin, gevşek balçık
topraklarda iyi gelişir.
Dona ve gölgeye dayanıklıdır. Saçak kök yapar. Budamaya
ve biçim vermeye uygundur.
Thuja plicata: Boylu Mazı
Güzel görünümlü hızlı büyüyen mazı türüdür. 1000 yıl yaşayabilmektedir. 30–60 m
boya ulaşabilir.
3–4 m çap yapabilir.
Sivri piramit yapıya sahiptir.
Alt kısmı
geniş, yukarıya doğru dallanan yapısı vardır. Sürgünleri çok uzun ve birbirine
paralel, alt yüzleri açık- gri, stoma lekelidir.
Gövde kabuğu kızıl renkli ve
çatlaklıdır.
Yapraklar üst kısmı parlak yeşil, alt kısmı ise mavimsi beyaz
lekelidir. Kozalakları yazın yeşil, kışın kahverengidir.
Kozalaklar bir yılda
olgunlaşır.
Tohum, çelik ve aşı ile üretilmektedir. Serin iklimden hoşlanır.
Derin ve serin humuslu topraklarda, yüksek hava nemi olan yerlerde iyi gelişir.
Hızlı büyür.
Karşılaşılan Önemli Hastalık ve Zararlılar
Kırmızı örümcek, kabuklu bit en çok görülen zararlılardır. Karaleke en çok
görülen
Hastalıklar arasındadır.