Kiraz Yaprak Lekesi Tanımı, zarar verdiği bitkiler, kontrolü, mücadelesi
Blumeriella jaapii
Yaprak lekesi hastalığı, kirazlardan çok, vişne ağaçlarında zarar yapar.
Bu fungusun eşeysiz formu, ylindrosporium padi Karst olarak
isimlendirilmiştir.
Bu hastalık, bazen Yaprak delen hastalığı zannedilerek,
gözden kaçırılabilmektedir.
TANIMI
Hastalık belirtileri yaprakta, meyve ve meyve sapında görülür.
Yaprağın
üst yüzeyinde önceleri bordo renkte olan lekeler, sonraları
kırmızımsı-kahverengine dönüşür.
Konidispor kümelerinin etrafa yayılması
nedeniyle, sanki bu lekelerin alt yüzünde, kirli beyaz renkte bir kabuklu bit
varmış gibi görünür.
Çapları 1- 3 mm kadar olan bu lekeler, gayri
muntazam veya yuvarlaktır.
Bunlar dağınık veya yaprağın sadece bir kısmında
meydana gelebilirler.
Lekeler birbiriyle birleşerek, geniş alanlar oluşturabilir
ve o kısımdaki dokuyu öldürebilir.
Bu kısımlar genellikle kıvrılır ve
kahverengileşir.
Aşırı derecede hastalanan yapraklar dökülebilir.
Hastalık yaprak lekesi yanında, çok ciddi yaprak dökülmesine neden olur.
Yaprak dökülmesi, bu hastalığın karakteristik bir belirtisidir.
Yaprak
dökülmesi, haziran ayı ortasında başlar.
Bazen ağaçlarda sadece meyveler kalır.
Bu meyveler de iyi gelişemez ve olgunlaşamaz.
Bunların kaliteleri düşük ve tatları da iyi değildir.
Ayrıca bu hastalığa yakalanan ağaçlarda, odun dokusu oluşumu da iyi
değildir.
Hasta ağaçlar, kış soğuklarından zarar görür. Bu durumun, 2-3 yıl
devam etmesi halinde, ağaç elden çıkabilir.
Ertesi yılda, sürgün gelişimi ve
çiçek üretimi azalır. Ayrıca bir çok meyve gözü ölür ve dolayısıyla meyve tutumu
azalır.
Hastalık fidanlıklarda(özellikle nem tutan fidanlıklarda) çok yaygındır.
Yaprakların erken dökülmesine neden olduğundan, fidanlıklarda çok ciddi zararlar
ortaya çıkar.
Meyve üzerinde, yuvarlak ve 0.5-2 mm çapında lekeler meydana getirir.
Bu lekeler, meyve etine az veya çok batıktır.
Yeşil meyvelerdeki lekeler bordo,
olgun meyvelerdekiler ise kahverengi-siyah renklidir.
Lekeler birbiriyle
birleştiği taktirde meyvelerin şekilleri bozulur.
Meyve sapındaki lekeler bazen çok küçük olduğu için görmek zor olabilir.
Bu lekeler yaprak dökülmesiyle beraber zamansız meyve olgunlaşması ve kalite
düşmesine sebep olurlar.
Kiraz yaprak lekesi, kirazları ve erikleri enfekte eden bir mantar
hastalığıdır .
Tatlı ve ekşi kirazlar hastalığa duyarlıdır; ancak vişne yapraklarında
yaprak lekesi çok daha yaygındır.
En duyarlı olan vişne çeşitliliği İngiliz morello kirazlarıdır .
Önemli miktarda ürün kaybını önlemek için yıllık olarak kontrol
edilmelidir.
Kiraz yaprak lekesi düzgün kontrol edilmezse, hastalık verimi yaklaşık
yüzde 100 oranında önemli ölçüde azaltabilir. Sarı yaprak veya shothole
hastalığı olarak da bilinir.
Hastalık nedeniyle ciddi enfeksiyon üzerine yaprak içinde mevcut
karakteristik yaprak sararması ve kiraz yetiştiriciler için yaprak delikleri.
Kiraz yaprak lekesi neden olduğu askomiset mantar Blumeriella jaapii (eski
adı Coccomyces hiemalis ) ( anamorfik Phloeosporella padi ).
Bu mantar, temel hayatta kalma biçimi olarak yerdeki ölü yapraklarda
kışlar. İlkbaharda, bu yapraklarda apothecia gelişir.
Ascosporlar bu mantar meyve gövdelerinde üretilir ve yağmurlu dönemlerde
yaklaşık 6-8 hafta boyunca, petal düşüşünden başlayarak zorla çıkarılır.
Bu teleomorf veya cinsel evredir ve hastalık için yeni genetik
rekombinasyon ve varyasyon ile sonuçlanır.
Bu patojenesas olarak kiraz ağaçlarının yapraklarını etkiler ve en çok
fark edilir.
Bu hastalığın en belirgin semptomu, erken ilkbaharda düşmeden önce
yaprakların sararmasıdır.
Enfekte yapraklar, yaprağın belirgin bir kısmını kaplayan çok sayıda siyah
lezyonla doldurulur.
Bu lezyonlar önce kırmızıdan kahverengiye ve sonra siyaha dönüşen küçük
mor lekeler olarak ortaya çıkar.
Kiraz yaprak lekesinde noktaların çoğu daireseldir, ancak büyük, düzensiz
ölü yamalar oluşturmak için birleşebilir.
Bu lekeler genişleme ve sağlıklı dokudan ayrılma eğilimindedir.
Son
olarak, yapraktan düşerek “delik” görünümü verirler.
Bu atış deliği etkisi ekşi tatlı kirazlardan daha yaygındır.
Daha şiddetli
ve ilerlemiş vakalarda, meyveler, saplar ve saplarda lezyonlar bulunur.
Mevcut lezyonları olan yapraklar tipik olarak büyüme mevsiminin başlarında
düşer ve ciddi şekilde etkilenen ağaçların yaz ortası tarafından yapraklarının
dökülmesi yaygındır .
Hastalıktan ciddi şekilde enfekte olan yapraklar düşmeden önce çok
sararır.
Kiraz yaprak lekesi hastalığı kontrol edilmez ve birkaç yıl devam etmesine
izin verilirse, öncelikle erken dönem döngüsü ve tekrarlanan yaprak dökümü
nedeniyle bir ağacın genel kiraz üretimi üzerinde çeşitli olumsuz etkiler
olabilir .
Bu etkiler, kötü tadı olan cüce ve dengesiz olgunlaşmış meyveleri, kış
yaralanmasına daha duyarlı ağaçlar, meyve mahmuzlarının ölümü , küçük ve zayıf
meyve tomurcukları , azaltılmış meyve büyüklüğü ve sertliği ve sonunda ağacın
ölümüdür.
Hastalık erken ilkbaharda yaprakları yeterince önemli ölçüde enfekte
etmişse, meyvenin o yıl olgunlaşmaması mümkündür.
Bu meyve tipik olarak açık renkli, yumuşak ve çözünür katı ve şekerlerde
çok düşük kalır.
Bu mantar yerdeki ölü yapraklarda kışlar.
Erken ilkbaharda (taç yaprağı düştüğü zaman), bu yapraklarda apothecia adı
verilen mantar meyveleri gelişir.
Apotheciada üretilen askosporlar petal düşmesinden başlayarak zorla
havaya boşaltılır.
Yeni, yeşil yapraklarda yeni enfeksiyonlara başlayabilir ve her yeni
büyüme mevsiminde birincil aşı olarak hizmet edebilirler .
Ascosporlar yaprağa yapışabilir ve bir su filmi ve optimum sıcaklık
verildiğinde, yapışma saatler içinde çimlenir.
Çimlenme üzerine , hifeler yaprağın altındaki stoma (doğal açıklıklar)
yoluyla yaprağa büyüyebilir .
Hifalar olgunlaşmamış stomaları çok etkili bir şekilde istila edemez.
İstiladan sonra, hiphalar yapraktaki hücreler arası boşluklarda büyür,
yaprak dokularını öldürür ve besler.
Kuluçka süreleri mevcut nem ve sıcaklığa göre değişir.
Küçük mor lezyonlar
nemli koşullar varsa ve sıcaklık 16–20 C arasında veya düşük sıcaklıklarda ve
daha kuru koşullarda 15 güne kadar sabit kalırsa 5 gün içinde ortaya çıkabilir.
Yapraklar yaşlandıkça enfeksiyona daha az duyarlı hale gelir.
Hastalığın ilk belirtisi , yere yakın olan emicilerde olabilir .
Cinsel üreme, kiraz yaprağı lekesinin birincil enfeksiyon döngüsü ile
ilişkilidir.
Bu birincil döngüdeki enfeksiyon seviyeleri düşüktür, ancak patojenin
başarısı için gereklidir.
Ascosporlar cinsel üreme yoluyla üretildiğinden, yaşam döngüsünün bu
kısmı, örneğin mantar ilacı direncinin evriminde önemli olabilecek genetik
varyasyonu da getirebilir.
Birincil enfeksiyondan bu lezyonlar oluştuktan sonra, ikincil
enfeksiyonların potansiyeli vardır .
Conidia adı verilen ikincil veya yaz sporları , acervuli adı verilen
küçük, içbükey meyve veren gövdelerde yaprakların alt kısımlarında beyazımsı
lekeler halinde oluşur.
Bu conidia boynuz şeklindedir ve suda kolayca karışabilmelerini sağlayan
hidrofilik dış hücre duvarlarına sahiptir.
Yağmur veya rüzgarla yayıldıklarında yeni yaprak enfeksiyonlarına neden
olabilirler.
Her bir conidium, nispeten hızlı bir şekilde birçok ek conidia
oluşturmak için çoğalabilir.
Koşullar uygun olduğunda, conidia'nın neden olduğu ek enfeksiyonlar bitki
savunmalarını zorlayabilir ve bitkinin kötü enfekte olmuş yaprakları dökmesine
neden olabilir.
Bu ikincil enfeksiyonlar, hastalığın birçok hızlı bir şekilde salgın.
Mantar, hastalıklı yapraklarda kış mevsiminde kışlar yaparak, ilkbaharda
ortaya çıkan yaprakları enfekte eden cinsel sporlar üretir.
Zemindeki tüm yaprak kalıntılarını toplamak ve yok etmek, bu hastalığın
gücü nedeniyle mutlak bir zorunluluktur, çünkü mantar bu yaprak yaprak çöpünde
kışlar.
Bu onun temel hayatta kalma şeklidir. Bu yaprakları çıkararak ve yok
ederek, bir üretici ilkbaharda mevcut birincil aşı miktarını önemli ölçüde
azaltabilir.
Görünür enfeksiyon oranını büyük ölçüde azaltacaktır. Ayrıca tüm yapraklar
toplandıktan sonra toprağa saman malç yataklarının eklenmesi üzerine bir çalışma
yapılmıştır .
Bu malç eklenmesi bahar enfeksiyon oranını daha da azalttı.
Yaprak dökümü büyük ticari yetiştiriciler için iş gücü ihtiyaçları ve ağaç
sayısı nedeniyle kaldırma pek pratik değildir, ancak mümkünse eski yaprakların
çoğunluğu toplanmaya çalışılmalıdır.
Dikim sırasında, yetiştiriciler güneye bakan eğim gibi büyük miktarda
doğrudan güneş ışığına sahip yerleri seçmelidir.
Güneş ışığına nüfuz etme miktarını ve kanopi içinden hava sirkülasyonunu
arttırmak için uygun budama da tamamlanmalıdır .
Yaprakların daha hızlı kurumasını arttıran herhangi bir uygulama,
enfeksiyon riskini azaltmaya yardımcı olacaktır.
HASTALIĞIN GÖRÜLDÜĞÜ BİTKİLER
Kiraz, vişne ve mahlep ağaçları, bu hastalığın konukçularıdır.
MÜCADELE YÖNTEMLERİ
Kültürel önlemler
Hastalığın çıkışına uygun olan, nem tutan yerlerde bahçe
kurulmamalıdır.
Kireç, potasyum, fosfor ve humus yönünden fakir olan bahçelerde
fazla görüldüğü için, buralarda uygun gübreleme yapılmalıdır.
Fungusun kışı geçirdiği yere dökülen hastalıklı yapraklar,
ilkbaharda ilk enfeksiyon kaynaklarını oluşturmaktadır. Bu nedenle tomurcuklar
patlamadan önce, hastalıklı yapraklar sürülerek toprağa karıştırılmalı veya
toplanarak yakılmalıdır.
Böyle bir uygulama hem inokulum yoğunluğunun azalmasına
neden olacak, hem de ilaçlamanın başarısını arttıracaktır.
Fidanlıklar sık tesis edilmemeli ve yağmurlama sulama
yapılmamalıdır.
KİMYASAL MÜCADELE
Petal yaprakların % 80-90’nı döküldüğü zaman 1. ilaçlama yapılmalı. 2.
İlaçlama ve diğer ilaçlamalar ise; ilaçların etki süreleri dikkate alınarak,
haziran sonuna kadar uygulanmalıdır.
İlaçlamalar hasat dönemine kadar süreceği için, son ilaçlama ile hasat
arası süreye uyulmalıdır. Hasattan sonra, yapraklarda fazla leke mevcut ise bir
ilaçlama daha yapılmalıdır.
Yaprak lekesi mücadelesinde kullanılacak ilaçlar ve dozları
Etkili madde adı ve oranı Formülasyon Tipi Doz (Preparat/100 lt su)
Carbendazim, %50 WP
60 g
ÖNEMLİ NOT
Bahçenizi her ilaçlamanızda eğer sulama veya ilaçlama suyunuzun pH sı 8 - 8.5 ise muhakkak wet yayıcı yapıştırıcı kullanınız.
(Ülkemizin birçok yöresinde toprak ve su pH sı 8- 8.5 hatta 9 a kadar çıkmaktadır.)
Üretilen bütün ilaçlar 6 - 7 pH aralığına göre üretilmektedir.
En Kaliteli ilaçlar dahi 6 ila 15 dakika arasında, % 30 varan oranlarda etkisini kaybetmektedir. (Kesilmiş yoğurt örneği gibi)
BİTKİNİZE AÇ KARNINA İLAÇ VERMEYİN
BİTKİ BESLEME Bitki besini ile birlikte ilaç verin
Buda ilacınızın etkisinin azalmasına neden olacaktır.
Bu nedenle bizim tavsiyemiz holderinize, tankınıza veya sırt pompanıza,
TANK SIRALAMASI Sırasıyla (SIRALAMAYA BOZMAYIN)
1 |
PH DÜŞÜRÜCÜ- YAYICI YAPIŞTIRICI |
İlaçlama suyunun PH sını düşürür, ilacın bozulmasını önler.
İlaçlar bitkiye uygulandıktan sonra ilacın yaprağa yayılmasını sağlar, yapraktan akmasını önler.
|
2 |
ORGANİK GÜBRE |
Bitkinin düzgün ve dengeli beslenmesini sağlar. Meyvelerin albenili, parlak, renkli, iri, dayanıklı, sert, ağır, lezzetli ve hoş kokulu olmalarını sağlar.
|
3 |
İNSEKTİSİT |
BÖCEK İLACI
Zararlı dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin. |
4 |
FUNGUSİT
|
MANTAR İLACI
(Ayrı bir kapta karıştırdıktan sonra) Hastalık dönemine göre, sayfanın en altındaki zararlılara karşı, bir ilaç
kullanın. İlaçların kullanma - hasat sürelerine dikkat edin. |
5 |
DİĞER |
Teknik elemanlarımızca önerilen diğer iz elementler. |
Mümkün olduğunca hepsini bir arada kullanmaya çalışın, maliyetleri düşürün.
AŞAĞIDAKİ ÜRÜNLERİ HER SENE DÜZENLİ KULLANIN
KİREÇ ÇÖZÜCÜ |
Sezon başında kireçli topraklarda muhakkak kullanılmalı. Kılcal köklerin etrafını sarmış kireç kaymak tabakasını yok eder.
|
DÖNÜME 1 KG
damla sulama ile |
KÖKLENDİRİCİ |
Hücre bölünmesini hızlandırır. Dolayısıyla, bitkinin büyümesi ve gelişmesi de hızlanır.
Kök oluşumunu ve gelişimini hızlandırır.
Köklerİ kuvvetlendirir. Köklerin, özellikle uzunlamasına, büyümesi ve gelişmesi üzerine uyarıcı etkisi vardır.
|
|
ORGANİK GÜBRE
|
Çiçeklenmeden önce 1. uygulama,
meyve tutumunda 2. uygulama,
hasattan 45 gün önce 3. uygulama yapılır
Gereksinim duyulan bütün dönemlerde 300 gr / 100 lt su ile olmak üzere 2 uygulama.
|
200-300 |
DEMİRLİ GÜBRE
|
En sık görülen bitki besin noksanlığıdır.
Toprak olumsuzlukları bitkilerin, toprakta olan demiri kullanmasını engeller
Toprak analizlerini mutlaka yaptırın |
125-150 cc |
POTASYUMLU GÜBRE |
Ürünün RENK ve AROMA sını AĞIRLIK ve KALİTE sini İRİLİK ve SERT liğini belirleyen potasyumu yüksek oranda içerir.
Özellikle meyve ve sebze yapraklarında görülen yaprak kenarındaki kurumayı önler ve ürün artışını sağlar.
|
|
DAMLA SULAMA |
AZOT, FOSFOR, DENGELİ, POTASYUM
Her dönem düzenli kullanılmalı. Bitkinin NPK sı karşılanmalı
|
2-3 kg |
ÖN KARIŞIMLA KONTROL EDİNİZ
Her ilaçlamada gübre muhakkak kullanılmalıdır.
Gübreler bitkilerin strese girmesini önler. Bitkilerin mikro element ihtiyaçlarını karşılar.
Meyve tutumunu ve meyvelerin kalitesini arttırır.
Gübrelemede esas, toprak ve yaprak analizlerinin yapılmasıdır. Buna göre de eksikler giderilmelidir.