TABAN GÜBRELERİ
Gübreler içerisinde en sıklıkla kullanılan tür, ticaret gübreleridir.
Gübre
bayilerinde satılan ticaret gübreleri, bileşimlerinde bir veya birden fazla
bitki besin maddesini birarada bulundurur.
İşletme gübrelerinden farklı olarak
yüksek miktarda bitki besin maddesi içerir ve suda kolayca çözünürler.
ÇEŞİTLERİ
Ticaret gübreleri içerdikleri besin maddelerine göre;
Azotlu
Fosforlu
Potasyumlu
Kompoze gübreler olarak 4 ana gruba ayrılırlar.
AZOTLU GÜBRELER
Amonyum sülfat
Amonyum nitrat ve
Üredir.
Şimdi bu gübreleri kısaca tanıyalım.
Amonyum Sülfat:
Amonyum sülfat, beyaz renklidir. Ve toz şekere benzediği için halk arasında
şeker gübre olarakta bilinir.
Kimi zaman açık yeşil, açık mavi veya grimsi yeşil
renkli de olabilir.
Terkibinde % 21 azot bulunan amonyum sülfat, asit
reaksiyonlu topraklarda uzun süre kullanılırsa asitlenme yapabilir. Bu nedenle
amonyum sülfat yerine amonyum nitrat kullanılmalıdır.
Amonyum Nitrat:
Amonyum nitrat, kireç ihtiva eder ve 100 kilosunda 20 ile 26 kg arasında saf azot vardır.
Üre:
Azotlu gübrelerden üre, içerisinde en fazla azot bulunduran gübredir. 100
kilogramında 45-46 kilo saf azot bulunur.
Suda tamamen erir, beyaz renkli ve
yuvarlak tanelidir. Üre bütün bitkilere rahatlıkla uygulanır.
Sonbahar ve
İlkbahar gübrelemelerinde, bitkinin gelişme dönemlerinde de kullanılabilir.
Ürenin fazlaca verilmesi gerektiği durumlarda, verilecek miktar birkaç kısma
bölünerek uygulanmalıdır.
FOSFORLU GÜBRELER
Süperfosfat
Triple süperfosfat olmak üzere iki çeşittir.
Süperfosfat:
Süperfosfat danecikler halinde yani granül görünümdedir. Açık gri veya boz
renkli olan süperfosfat içerisinde % 16-18 oranında suda eriyebilen fosfor asidi
vardır.
Triple süperfosfat:
Fosforlu gübrenin diğer bir çeşidi de triple süperfosfattır. 100 kilogramında
43-46 kilo arasında fosfor asidi vardır.
Kirli beyaz veya gri danecikler
halindedir.
Uzun süre rutubetli yerlerde saklandığında su çekerek topaklaşır.
Eğer topaklaşmış ise bu kesekler kırılarak kullanılabilir.
POTASYUMLU GÜBRELER
Ticaret gübrelerinin potasyum içerenleride iki tanedir. Bunlar;
Potasyum sülfat
Potasyum nitrattır.
Yurdumuz toprakları genelde potasyum bakımından yeterli durumda olduğundan,
potaslı gübre tüketimi de sınırlıdır.
Potasyum sülfat % 48-52 oranında potasyum
bitki besin maddesi içerir.
Potasyum nitrat ise % 46 oranında potasyum bitki
besin maddesi içermektedir.
Potasyumlu gübreler ancak, toprak analizi yaptırıldıktan sonra verilen tahlil
sonuçlarına göre ihtiyacı olan yerlerde, uygun miktarda kullanılmalıdır.
KOMPOZE GÜBRELER
Kompoze gübreler birden fazla bitki besin maddesini birarada bulundururlar.
Kompoze gübrenin içerisindeki bitki besin maddeleri azot, fosfor, potasyumdur.
Bunlar sırasına göre % olarak ifade edilir.
Örneğin 15-15-15 terkibindeki bir kompoze gübrenin 100 kilogramında 15 kilo saf
azot, 15 kilo fosfor, 15 kilo da potasyum oksit var demektir.
Diamonyum fosfat:
Diamonyum fosfat 20-20-0, 26-13-0 ve 15-15-15 terkibindedir. Diamonyum fosfat
fosfor ve azot gibi iki önemli bitki besin maddesini içerir.
Koyu gri veya kirli
beyaz renkli danecikler halindedir. içerisinde her bir kilo azota karşılık,
yaklaşık 3 kg fosfor bulunur.
Bütün bitkilerde kullanılabilir.
Diamonyum fosfatın 100 kilosunda yaklaşık olarak 65-70
kg. saf bitki besin maddesi vardır.
20-20-0 terkibindeki kompoze gübrenin 100 kilosunda, 20 kilo saf azot, 20 kilo
saf fosfor var; potasyum ise yok demektir. granüller halindedir.
Uygun şartlarda
uzun süre saklanabilir ve her türlü toprakta kullanılabilir.
15-15-15 şeklindeki kompoze gübrede azot, fosfor ve potas gibi temel bitki besin
maddeleri vardır.
Bu gübrenin 100 kilogramında 15 kilo saf azot, 15 kilo fosfor,
15 kilo potas vardır.