YEŞİL GÜBRELER
Toprağa organik madde sağlamanın bir şekli de yeşil gübrelemedir.
Gelişmelerinin
belirli bir dönemini tamamlayan yeşil aksamı bol olan baklagil, buğdaygil vb.
gibi bitkilerin ya yetiştiği ortamda, yada bir başka alanda
yetiştirildikten sonra sürülerek toprak altına getirilmesine yeşil gübreleme
denilmektedir.
Yeşil gübreleme amaçlı kullanılan bitkilere ise yeşil gübre
bitkileri denilmektedir.
Yeşil gübre bitkileri eğer baklagilerden bir bitki ise toprağa organik madde
yanında atmosferden fikse edilen azottakatılmış olur.
Yeşil gübreleme bu
bitkilerin yetişmeleri, toprakta ayrışmaları ve sonraki bitkinin yetişmesi için
yeterli miktarda su bulunduğu koşullarda etkilidir.
Kuru tarımın uygulandığı
kurak ve yarı kurak tarım bölgelerinde yeşil gübre uygulamalarından beklenen
faydalar sağlanamaz.
Yeşil gübreleme sonucu;
Toprakta organik madde birikimi,
Özelliklede baklagillerin yeşil gübreleme materyali olarak kullanılması
durumunda, toprakta azot birikimi,
Topraklardaki K, Ca, Mg gibi katyonların yıkanmasının azaltılması,
Topraklara yağış sularının girişine uygun bir yapı kazandırarak, yağışların
bitkisel üretimdeki yararlılığının arttırılması,
Toprak yüzeyinin örtülü olması nedeni ile toprakların su ve rüzgar erozyonuna
karşı dayanıklılık kazanması,
Toprakta biyolojik aktivitenin artması,
Toprağın daha gevşek bir yapı kazanması dışında yabancı ot, zararlılarla ve
hastalıklarla mücadele de kolaylık sağlanır.
Yeşil gübrelemede çoğunlukla baklagil ve bazen de baklagil olmayan bitkiler
kullanılmaktadır. Yeşil gübrelemede kullanılan bazı bitkiler;
Yonca, Fiğ, Börülce, Soya, Bezelye, kırmızı tırfıl, çavdar, yulaf, üçgül,
acıbakla ve yem baklası v.s.
YEŞİL GÜBRENİN ETKİSİ
Yeşil gübrenin etkisi sadece o yıl için değildir, bir kaç yıl devam etmektedir.
Ancak bu etki iklim ve toprak koşullarına göre değişmektedir. Nemli ve serin
iklimlerde, sıcak ve kurak iklimlere göre daha uzun sürmektedir.
Kumlu
topraklarda ise killi topraklara göre daha kısa süre etkili olmaktadır. Baklagil
yeşil gübre bitkileri havanın serbest azotunu bünyelerine alarak toprağa azot
kazandırmış olmaktadır.
Bu şekilde azotu bağlayan bitki toprağa
karıştırıldığında bitki için gerekli olan azot sağlanmış olmaktadır.
YEŞİL GÜBRE BİTKİLERİNİN TOPRAĞA KARIŞTIRILMA ZAMANLARI
Etkili bir gübreleme için yeşil gübre bitkisinin toprağa karıştırılma zamanının
çok iyi seçilmesi gerekir.
Bitkinin toprağa karıştırılma zamanına bir çok faktör
etki eder.
Bunlar yeşil gübre bitkisinin gelişim derecesi, hava şartları, toprak
özellikleri ve yeşil gübre bitkisinden sonra tarlaya ekilecek kültür bitkisinin
özellikleridir.
Bu faktörlerin yeşil gübre bitkisinin toprağa karıştırılma
zamanını etkilemekle beraber genel olarak en uygun zamanın azot ve organik
maddenin bitki bünyesinde daha dengeli olduğu çiçeklenme dönem olduğunu
söyleyebiliriz.
Ancak burada dikkat edilmesi gerekli en önemli husus yeşil gübre
bitkisinin toprağa karıştırılması ile etkilenecek olan kültür bitkisi toprağa
ekildiğinde toprağa karıştırılan yeşil gübre bitkisinin mineralizasyonunu
tamamlamış olmasıdır.