MİKROBİYOLOJİK GÜBRELEME

Bitkisel ve hayvansal besinlerin kaynağı topraktır.
Toprağın verim gücü ise içindeki besin maddelerinin yeteri miktarda bulunmasına bağlıdır.
Eğer verimli bir toprak istiyorsak topraktaki eksik besin maddelerini gübrelemek suretiyle tamamlamamız gerekir.
Bu besin maddelerinin başında azot gelir.
Azot ürün verimine etki eden en önemli besin maddesidir. bu nedenle dünyada azotlu gübrelerin üretimi ve tüketimi diğer besin maddelerini taşıyan gübrelerden daha çoktur.
Azotlu gübreler en çok üretilip ençok tüketilmesine rağmen bitkilerin topraktan aldıkları azot besin maddelerini karşılamaktan uzaktır.
İşte toprakta eksik kalan azot besin maddesini havada bulunan serbest azotun toprağa kazandırılması ilekarşılayabiliriz.
Biz bu havadaki serbest azotun toprağa kazandırılmasına biyolojik azot tesbiti diyoruz.
Bu yolla; yani havadaki azotun tespit edilmesiyle dünyadaki azot kazancının 90 milyon ton olduğu tahmin edilmektedir.

BİYOLOJİK AZOT TESBİTİ NEDİR?

Kısaca; Biyolojik azot tesbiti: Havadaki serbest azotun toprağa kazandırılmasıdır.
Havadaki serbest azotun toprağa kazandırılması mikroorganizma dediğimiz canlılar aracılığı ile gerçekleşmektedir.

NASIL TESBİT EDİLİR

Toprakta biyolojik azot tesbitini gerekleştiren mikroorganizma dediğimiz canlılar ya toprakta serbest yani bağımsız yaşayarak yada herhangi bir baklagil ile ortak yani birlikte yaşarak havadaki azotu tespit ederler ve bitkiye verirler.
Baklagil bitkileri havadaki azotu kendi başlarına kullanamazlar.
Havadaki azotun toprağa kazandırılması baklagillerin köklerinde oluşan, nodozite adı verilen yumrucukların içinde yaşayan mikroorganizma dediğimiz canlılar sayesinde gerçekleşmektedir.
Bu yüzden bitkinin havadaki serbest azottan yararlanması için; Baklagil bitkileri ekilirken bu canlıların toprakta bulunması gerekir.
Eğer yoksa ekeceğimiz baklagil tohumlarının içinde bu canlılar bulunan mikrobiyal gübre veya nodozite bakteri kültürü dediğimiz bu maddelerle kaplanması gerekir.
Yaptığımız bu kaplama işlemine AŞILAMA denmektedir.
Baklagillerin aşılanarak ekilmesi ile önemli miktarda azot kazacı sağlanabilir.
Yapılan çalışmalara göre bu kazanç; ortalama olarak, yılda dekara;
Yonca ile 24 kg
Mercimek ile 13 kg
Fiğ ile 10 kg
Bezelye ile 9 kg
Soya fasulyesi ile 7 kg olabilmektedir.
Elde edilen bu azot kazancının gübre olarak değeri ise, ekilen baklagilin cinsine bağlı olarak 33-114 kg arasında Amonyum sülfata 27- 92 kg arasında Amonyum nitrat gübresinden sağlanan azot miktarına eşittir.

MİKROBİYOLOJİK GÜBRELERİN (NODOZİTE BAKTERİ KÜLTÜRLERİNİN) HAZIRLANMASI

Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de mikrobiyolojik gübreler (nodozite bakteri kültürleri) hazırlanmakta çiftçilerimizin talep etmeleri halinde kendilerine verilmektedir.
Bu bakteri kültürlerinin hazırlanması için ilk önce baklagil ekimi yapılan değişik yerlerdeki tarlalardan baklagil bitkileri toplanır.
Bunların köklerindeki nodazit denilen yumrucukların içinde yaşayan mikroorganizma dediğimiz canlılar nodozitlerden yumrulardan ayrıştırılarak saflaştırılır. saflaştırılmış bu rnikroorganizmalar sera ve çeşitli tarla koşullarında denenir.
İçinden azot tespit etme gücü yüksek olanlar alınır ve saklanır.
Bu işlemler her baklagil bitkisi için ayrı ayrı yapılır.
Sonra elimizdeki bu mikroorganizmalar ekilecek baklagilin cinsine göre yeteri kadar çoğaltılır.
Ve daha sonra da bunlar organik bir toprağa emdirilerek gübre haline getirilir.

AŞILAMA NEDİR?

Baklagil tohumlarının havadaki azottan yararlanmayı sağlayan mikrobiyal gübre veya nodozite bakteri kültürü dediğimiz maddelerle kaplanması işlemidir.

AŞILAMANIN FAYDALARI

Baklagil tohumları aşılanarak ekilirse bitki köklerinde, bitkinin gelişmesinin erken dönemlerinde nodozite dediğimiz yumrucuklar oluşur ve içindeki canlılar havanın serbest azotunu toprağa tespit ederler.
Böylece topraktaki azot besin maddesi miktarı arttığından bitki gelişmesini gayet iyi tamamlar.
Aşılama ile daha fazla ve daha kaliteli ürün alınması mümkündür.
Eğer topraklarda diğer besin maddeleri yeteri kadar varda azot eksikliği görülüyorsa aşılamanın etkisi belirli bir şekilde görülür.
Aşılama sonucu tespit edilen azotun önemli bir kısmı, tarladaki bitkinin hasad edilmesiyle topraktan kaldırılmış olur.
Ancak tespit edilen azotun % 20 si kökler ve alt yapraklar vasıtası ile toprakta kalabilir.
Bazı baklagil bitkilerinin örneğin yoncanın yeşil gübre olarak toprağa gömülmesi halinde tespit edilen azotun tümü toprağa ilave edilmiş olur.
Böylece toprak hem azot hemde organik madde miktarı bakımından zenginleşmiş olur.
Aynı zamanda toprağın fiziksel özellikleri de düzelir.
İşte bu nedenlerle baklagil bitkileri, uygulanan ekim sistemi içerisinde münavebeye girmesi gereken bitkilerin başında gelir.