Erozyon nedenleri
Bitkiler, erozyonu engellemede önemli yer tutar
Erozyon oluşumunun nedenleri bazı doğal unsurlardır.
Diğer bir söylemle erozyon
tabiatın kuruluşundan bu güne kadar gerçekleşen ve tabii bir olaydır.
Doğal
yolla gerçekleşen bu erozyon tabiat tarafından toprak oluşumu iledengelenebilmektedir.
Ancak doğal yolla gerçekleşen erozyon insanların etkisiyle
tabiatın karşılayamayacağı oranda artabilmektedir.
Bu şekildeki erozyona
"hızlandırılmış erozyon" denilir.
Erozyonun tanımından da anlaşılacağı gibi erozyonun en önemli nedeni, toprağın
aşınıp taşınmasına etki edebilecek faktörlerin etkisinin arttırılmasıdır.
Bitki
örtüsü yönünden zayıf toprakların taşınımı oldukça kolaydır.
Rüzgâr,yüzey akışa geçmiş yağış ve sulama suları, yerçekiminin eğim ile
birleşerek toprağı taşıyabilmesi bitki örtüsünün varlığı ile yakından ilgilidir.
Bitki örtüsü topraktaki eğime rağmen toprak parçalarının önünde set oluşturarak
taşınımını engelleyebilir.
Rüzgârın ve yağmur damlalarının etkisini azaltarak
aşınımı ve taşınımı yavaşlatabilir.
Erozyonun en önemli sebeplerinden bir
taneside bilgisizliktir.
Özellikle tarım yapılan arazilerde, bilinçli olunmadan
erozyonun artması sağlanmaktadır.
Tarımsal arazilerde anızların yakılması kısa
vadeli ürün artışına sebep olur.
Bunun sonucunda yeterli bilgi sahibi olmayan
çiftçi anızları yakarak toprak yapısı ve toprakta yaşayan canlılara zarar
vererek dolaylı yollarla erozyona sebep olabileceği gibi.
Eğim yönünde tarlasını
sürerek toprağın yerçekimi, su veya rüzgarın etkisiyle taşınımına sebep
olabilir.
Orman yangınlarıda doğal bitki örtüsü ve yaşayan organizmaların yok
olması ile erozyonun artışına sebep olmaktadır.
Özellikle dağlık alanlardaki ormanların yanarak yok olması erozyonu daha fazla
etkiler.
Erozyon yağışın dışında mevcut akarsu, dere veya göller ilede
gerçekleşebilir.
Örneğin akarsular, suyun aşındırma gücü sayesinde toprağı
aşındırarak bir başka yere taşıyabilirler.
Yoğun yağışlar sonrasında taşkınların
olması ile de toprak taşınabilir. Suyun aşındırma gücü oldukça fazladır.
Örnek
olarak deniz tabanındaki taşların büyük bir kısmı yuvarlak şekillidir.
Bunun
sebebi taşların yeterince sert olmaması değil, suyun aşındırma gücünün oldukça
yüksek olmasıdır.
Toprağın bünyesi de erozyonun başlıca nedeni olabilmektedir.
Kumsallarda rahatlıkla görebildiğimiz kum bünyeli topraklar erozyona
dayanıksızlıkları nedeniyle erozyona neden olabilir