Erozyon nedir?
Erozyon, diğer adıyla aşınım, yer kabuğunu üzerindeki toprakların, başta
akarsular olmak üzere türlü dış etkenlerle aşındırılıp, yerinden koparılması,
bir yerden başka bir yere taşınması ve biriktirilmesi olayıdır.
Tarımda kullanılan alanların %70'i özelliklerini kaybederek dünya genelinde
toplam kara üzerinde %30 civarındaçölleşmeye sebep olmuştur.
Dünyada erozyon
sebebiyle çölleşme tehlikesi bulunan 110 ülke bulunmaktadır.
Bu çerçevede
Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından yapılan hesaplamalarla, dünyada
çölleşme ve erozyonun önüne geçebilmek için yılda 42 milyar dolar harcanması
gerektiği bulunmuştur.
Türkiye topraklarının ise, %90'ı su erozyonu, %1'i de rüzgâr erozyonuna maruz
kalmaktadır.
Tarım topraklarında bu oran su erozyonu için %75 civarındadır.
Türkiye'deki erozyon sonucunda yılda 500 milyon ton verimli toprak
kaybedilmektedir.
Doğal şartlarda gerçekleştiğinde kaybedilen verimli topraklar, doğal döngü
çerçevesinde telafi edilebilmektedir.
Erozyon bilinçsizlik ve insan etkisiyle
telafi edilemez boyutlara ulaşabilmektedir.
Erozyonun etkisi sebebiyle
kaybedilen verimli topraklar tarımsal üretim kapasitesinin düşmesine sebep
olmaktadır.
Erozyonun oluşması doğal faktörler ile gerçekleşmekte ancak
erozyonun telafi edilemez zararlara sebep olması, insanların bu faktörleri
hızlandırmasıyla gerçekleşmektedir.
Erozyon çeşitlerinden olan su erozyonu en etkili erozyondur.
Bu erozyonda yağmur
damlalarının aşındırmasının yanında yüzey akışa geçen sularında önemli bir
etkisi bulunmaktadır.
Diğer bir erozyon çeşidi olan rüzgar erozyonu ise rüzgarın
etkisiyle gerçekleşen aşınım ve taşınım olayıdır.
Erozyonun verimli toprakların kaybına yol açmasının yanında peri bacalarının
oluşumuna yol açması, doğal bir güzelliğin meydana gelerek turizm bölgeleri
oluşturmasına ve bir tezat oluşturmasına neden olmaktadır.
Uzun yıllar sonunda
özel erozyon çeşitlerinden olan korunmuş sütun erozyonu bu oluşumlara sebep
vermektedir.