Bağda aşılama teknikleri

Filoksera, nematod gibi toprak zararlıları ile bulaşık bölgelerde bağlar bunlara dayanıklı anaçlar üzerinde kurulmaktadır.
Anaç kullanarak bağ tesisinin aşılı fidan ve aşısız fidan ile olmak üzere iki şekilde yapıldığını öğrendik, herhangi bir nedenle aşılı asma fidanı bulamadığımızda bağa önce amerikan asma fidanı dikilir.
Bunlar baş parmak kalınlığını alacak kadar gelişince istenen çeşitle yerinde aşılanır.
Bağcılıkta yerinde aşılamada en yaygın olarak kullanılan aşı şekli yarma aşı ve kakma aşıdır. Son yıllarda göz aşısı kullanımı da geniş ölçüde uygulanmaktadır.

YARMA AŞI

Amerikan asma anaçları dikiminden sonra 2-3 yıl içinde baş parmak kalınlığına gelince İlkbaharda Mart, Nisan aylarında aşılanır.
Aşı için önce anacın çevresindeki topraklar çapa ile açılır ve anaç toprak seviyesinin 10-15 cm üzerinden kesilir. Aşı bıçağı ile üst yüzeyi düzeltilir, perdahlanır.
Anacın fazla yarılmasını önlemek için alttan rafya ile sıkıca bağlamak gerekir. Aşı baltası ile tam ortadan 3-4 cm kadar yarılır.
Aşı baltasının uç kısmı yarığa sokulur. Aşılanacak çeşidin iki gözlü kalemi alt gözün 1 cm altından ve göz dışarı gelecek şekilde kama gibi kesilir.
Kamanın bir tarafında öz diğer tarafında odun kısmı görülmeli anaçtaki yarık kadar olmalıdır.
Kalemin kabuğu anacın kabuğu ile aynı hizaya gelecek ve boşluk kalmayacak şekilde kalem anaçta açılan yarığa yerleştirilerek balta çıkarılır.
Altta önceden bağlanmış olan rafya yukarı doğru sıkıca sarılarak aşının hemen altından düğümlenir.
Aşının üzeri gevşek toprakla yavaşça kapatılıp kümbet yapılır ve yanına bir işaret çubuğu konur.
Baş parmak kalınlığındaki anaçlara iki gözlü bir kalem yeterlidir. Kalın anaçlara iki kalem konmalıdır.

KAKMA AŞI

Yapılışı yarma aşıya benzemektedir. Bu aşıda anaç toprak seviyesinin hemen üzerinden kesildikten sonra ortadan baltayla yarma yerine bir kenarına karşılıklı olarak içe doğru daralan V şeklinde yuva açılır.
İki gözlü kalem açılan yere tam oturacak, şekilde hazırlanır. bunun için kalemin alt gözü dışta olacak şekilde kama gibi kesilir ve anaçtaki yerine kabuk kabuğa değecek biçimde ve boşluk kalmadan sıkıca oturtulur.
Aşı tamamlandıktan sonra rafya ile bağlanır. Üstü yavaşça tavlı toprakla kapatılır ve yanına bir herek dikilir.

GÖZ AŞISI

Bağda yongalı göz aşısı iki dönemde yapılmaktadır.
1- İlkbaharda bağlarda su yürüdüğü dönemde yapılanına sürgün göz aşısı ,
2- Yazın sonunda gelişmenin durduğu zaman yapılan aşıya ise durgun göz aşısı denir.
Yongalı göz aşısı genellikle çapı 1-2,5 cm arasında olan anaçlarda en iyi sonucu vermektedir.
Yapılışına gelince; Bu aşının yapılabilmesi için anaca su yürümesi gerekmektedir.
Aşıdan bir gün önce başın hemen altından makas veya bağ bıçağı ile anacın tepesi kesilir.
Anacın toprağa yakın veya boğaz kök oluşmasını önlemek için toprâğın 10-15 cm kadar üzerinden iki boğum arasındaki düzgün bir yerden 3 cm’lik kısmın kabukla birlikte çıkarılır.
Bu yere aşılanacak çeşidin göz kaleminden aynı büyüklükte bir yongalı göz alınarak yerleştirilir.
Burada dikkat edeceğimiz nokta, göz parçasındaki kambiyum (kabuk altındaki odunla kabuk arasındaki kısım) tabakası ile anacın kambiyum tabakasının üst üste gelmesidir.
Göz yerleştirildikten sonra enli esnek bantla sıkıca ve hava almayacak şekilde bağlanması gerekir.
Aşıdan 7-10 gün sonra aşılar kontrol edilir, tutmayanlar yenilenir. İyice kaynamış aşıların tırnakları gözün hemen yanından meyilli olarak kesilir.