Botanik - tuzcul bitkiler

Andız otu (Inula aucherana), papatyagiller (Asteraceae) familyasına ait, çok yıllık, sarı çiçekli, otsu bir bitki türüdür.
Temmuz-Eyül aylarında çiçeklenir ve 15-75 cm boya ulaşabilir. İç Anadolu'da yayılış gösterir.
Yaprakları biraz kalın ve etlidir.
Deniz seviyesinden 550-1900 metre yükseklikteki nemli ve tuzlu alanlarda yaşar.
Bataklık sirkenotu (Chenopodium chenopodioides), Sirkengiller familyasına ait, tek yıllık otsu bir bitki türüdür.
Mayıs-Ağustos aylarında çiçeklenir ve 5-30 cm boylanabilir. Batı ve Orta Anadolu'da yayılış gösterir.
Deniz seviyesinden 1-900 metre yüksekteki tuzlu bataklıklarda yaşar.
Cibcik, Mayıs - Haziran ayları arası çiçek açar. Yurdumuzda genellikle Kuzey ve Orta Anadolu'da yayılış gösterir.
Gövde uzunluğu 3 - 5 santimetre arasında değişir. Çiçekleri beyaz olduğu için "Ak çiçekli karahindiba" olarak da adlandırılır.
Çok yıllık bir otsu bitki türüdür. Meyveleri, ucundaki tüyler sayesinde rüzgarla paraşüt gibi dağılır. 800 - 1300 metre yükseklikte tuzlu topraklarda yaşar.
Türkiye'ye özgü bir bitki türüdür.
Cırtlık, Haziran - Eylül arası çicek açar. Ülkemizde genellikle Orta Anadolu'da yayılış gösterir. Gövde uzunluğu 5 - 15 santimetre arasında değişir.
Çok yıllık, otsu bir bitki türüdür. Meyveleri, paraşüt gibi dağımaların sağlayan tüysü yapılara sahiptir. 800 - 1200 metre yükseklikteki tuzlu bataklıklar ve bozkırlarda yaşar.
Türkiye'ye özgü bir bitki türüdür.
Deniz Börülcesi (Salicornia europaea), Kurşun otu veya Tuzlu ot olarak da bilinir, ıspanakgiller (Amaranthaceae) familyasında bir bitki türü.
Bu isim altında birbirine çok benzer ve zor ayırdedilir alt türler bulunur.
Deniz börülcesi, deniz kıyısına yakın yerlerde yetişen bir bitkidir. Türkiye'de Tuz Gölü ve çevresi, Aksaray, Ereğli, Burdur ve Tarsus kıyılarında yetişir.
topraklarda yetiştiğinden iyot eksikliğine bağlı artırıcı ve kuvvet vericidir. Çiğ tüketildiğinde mutlaka Deniz kıyılarında suyun gel-git yaptığı yerlerde sular çekildikten sonra yetişen bu bitki, tuzlu, ekşi ama lezzetlidir.
Daha çok ilkbaharda tüketilir; çünkü sonbahara doğru deniz tuzunu iyice içine çeker. Haşlanarak salatası yapılır. İyotluguatr hastalığına iyi gelir. İdrarsirke kullanmak gerekir.
Sarımsak, limon ve zeytinyağı karıştırılarak yapılan sos ile de tüketilir
Deniz sütotu (Glaux maritima), Çuhaçiçeğigiller familyasına ait çok yıllık otsu bir bitki türüdür.
Mayıs-Ağustos aylarında çiçek açar ve 4-20 cm boya ulaşabilir. İç Anadolu ve ender olarak Doğu Anadolu'da yetişir.
Deniz seviyesinden 1-1720 metre yüksekteki ıslak çamurlu yerler, tuzlu ve yarı tuzlu bataklık alanlarda yaşar.
Deve kulağı
Haziran - Eylül ayları arası çiçek açar. Genellikle Orta Anadolu'da yayılış gösterir. Gövde uzunluğu 20 - 50 santimetre kadardır.
Çok yıllık, otsu bir bitki türüdür. Çiçekli dalları koyun ve keçiler tarafından otlanır. Deniz seviyesinden 900 - 1200 metre yükseklikte tuzlu yerlerde yaşar. Türkiye'ye özgü bir bitkidir
Etli sodaotu (S. crassa), Sirkengiller familyasına ait tek yıllık otsu bir bitki türüdür.
Mayıs-Temmuz aylarında çiçeklenir ve 25-45 cm'e kadar boylanır. Orta Anadolu'da yayılış gösterir.
Sonbaharda pembemsi-kırmızı rengiyle farkedilir. Meyveleri kanatlıdır. Deniz seviyesinden 1000 metre yükseklikteki nemli, tuzlu topraklarda yetişir.
Ezgen bir tür bitkidir. Haziran - Ağustos ayları arasında çiçek açar. Genellikle Orta Anadolu ve Doğu Anadolu'da yayılış gösterir.
Gövde uzunluğu 10 - 40 santimetre arasında değişir.
Küçükbaş hayvanların ana besin kaynağıdır. Derin kökleriyle, rüzgar erozyonuna direnebilen türlerin başında gelir. 1 - 3000 metre yükseklikte, kumlu ve tuzlu bozkırlarda ve çölde yaşar
Hindiba (Cichorium endivia), acı marul, frenk salatası ya da endiv olarak da bilinir, Asteraceae familyasından, sebze olarak yararlanılan bir yıllık bitki.
Mısır ve Endonezya kökenli olduğu sanılan bitkinin, 16. yüzyıldan bu yana Avrupa'da tarımı yapılmaktadır.
Yüksekliği 50-100 cm arasında değişir; parçalı yaprakları ve açık mavi renkli çiçekleri vardir.
Yapraklarından salata olarak yararlanıldığı gibi sıcak yemek de yapılır.
Hindiba cinsinden bir diğer bitki türü olan beyaz hindiba (Cichorium intybus) ile yakın akrabadır.
Ülkemizde yaygın olarak yabani hindibanın yaprakları ilkbaharda toplanarak şifalı ot ve sebze olarak tüketilir. Bu yapraklar ülkemizde “Hindiba” ve “Radika” olarak bilinir.
Kripsis bir tür bitkidir. Haziran - Ekim ayları arasında çiçek açar. Genellikle İç Anadolu ve Trakya bölgelerinde yayılış gösterir. Gövde uzunluğu 1 - 30 santimetre arasında değişir.
Tek yıllık, sürünücü ya da dik otsu bitki türüdür. Hayvanlar severek yerler. Bulundukları ortamlarda iyi bir erozyon önleyicidir.
Deniz seviyesinden 1 - 1500 m yükseklikte tuzlu, çamurlu göl kenarlarında yetişir.
Kursaklık (Suaeda altissima), Sirkengiller familyasına ait, tek yıllık otsu bir bitki türüdür.
Temmuz-Eylül aylarında çiçek açar, 2 metreye kadar boylanabilir. Batı, Orta ve Doğu Anadolu civarında yayılış gösterir. Deniz seviyesinden 900-1200 metre yüksekliteki kumlu, tuzlu dere kenarlarında ve çorak yerlerde yaşar.
Kursaklık
Temmuz - Eylül ayları arasında çiçek açar. Genellikle Batı Anadolu, Orta Anadolu, Doğu Anadolu'da yaygındırlar. Gövde uzunluğu 2 metreye kadar varabilir.
Tek yıllık otsu bir bitki türüdür.. Deniz seviyesinden 900 - 1250 metre yükseklikdeki kumlu, tuzlu dere kenarlarında ve çorak yerlerde yaşar
Mikrokneum
Mayıs - Temmuz ayları arasında çiçek açar. Türkiye'de Orta Anadolu'da yaygındır. Gövde uzunluğu 5 - 10 santimetre arasında değişir.
Çok yıllık, otsu bir bitki türüdür. Deniz seviyesinden 940 - 1000 metre yüksekliktek çok tuzlu topraklarda yaşar. Türkiye'ye özgüdür. Özellikle Konya ve Tuz Gölü çevresinde görülür.
Sahil andızı (Inula crithmoides), papatyagiller familyasına ait çok yıllık yarı çalımsı bir bitki türüdür.
Deniz seviyesindeki tuzlu bataklıklar, hafif tuzlu topraklar ve deniz kenarlarında yetişir. Eylül-Kasım aylarında çiçek açar, 1 metreye kadar boylanabilir.
Salda sığırkuyruğu (Verbascum dudleyanum), yüksük otugiller (Scrophulariaceae) familyasına ait çok yıllık otsu bir bitki tür.
Haziran ayında çiçeklenir ve 30-80 cm boya ulaşabilir. Deniz seviyesinden 1170 metre yükseklikteki göl ve dere kenarlarındaki ıslak yerlerde yaşar. Burdur, Salda gölü kıyısında olmak üzere, Türkiye'ye özgü bir bitki türüdür.
Sferofisa
Haziran'da çiçek açar. Genellikle Orta Anadolu'da yaygındır. Gövde uzunluğu 20 - 50 santimetre arasında değişir.
Çok yıllık otsu bir bitki türüdür. Hayvanlar rarafından fazla tercih edilmese de yenir. Deniz seviyesinden 800 - 1000 metre yükseklikteki tuzlu bataklıklarda yaşar. Türkiye'ye özgü bir bitkidir.
Tekesakalı (S. hieraciifolia), Papatyagiller familyasına ait, çok yıllık, sütlü bir bitki türüdür.
"Kır sakızı" olarak da bilinir. Haziran-Ağustos aylarında çiçeklenir ve 5-15 cm'e kadar boylanabilir. İç Anadolu'da yayılış gösterir. Tuzlu bataklıklar ve bozkırlarda yaşar. Türkiye'ye özgü bir türdür.
Tuzcul ada çayı (Salvia halophila), ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasına ait, çok yıllık otsu bir bitki türü.
Ağustos-Ekim aylarında çiçek açar ve 40-70 cm boya ulaşabilir. İç Anadolu bölgesi civarında yaygındır. Güzel kokuludur. Hayvanlar tarafından yenir. Çayı yapılabilir. 950-1000 metre yükseklikteki tuzlu bozkırlarda yaşar. Türkiye'ye özgüdür.
Tuzcul glayöl (Gladiolus halophilus), Süsengiller familyasına ait soğanlı, çok yıllık otsu bir bitki türüdür.
Haziran-Temmuz aylarında çiçek açar ve 25-55 cm'e kadar boylanabilir. Orta Anadolu'da yayılış gösterir. Deniz seviyesinden 900-1200 metre yükseklikteki tuzlu topraklar ve tuzlu bataklıklarda yaşar. Özellikle Tuz Gölü çevresinde yetişir. Türkiye'ye özgüdür.
Tuzcul kantaron (Hypericum salsugineum), kantarongiller familyasına ait, çok yıllık otsu bir bitki türüdür.
Deniz seviyesinden 900 m yükseklikteki tuzcul bataklıklarda yaşar. Zehirlidir. Ağustos ayında çiçek açar. 10-20 cm kadar boylanabilir. Türkiye'ye özgüdür. Tuz gölü çevresinde yetişir.
Tuzcul kirpidikeni (Acantholimon halophilum), dişotugiller familyasına ait, çok yıllık çalımsı bir bitki türüdür.
Deniz seviyesinden yaklaşık 900-1100 m yükseklikteki tuzlu bozkırlar, tuzlu tepecikler ve açık çam ormanlarında yetişir. Haziran'da çiçek açar, 5-15 m boylanabilir. Özellikle Orta Anadolu'da yayılış gösteren, Türkiye'ye özgü bir türdür
Tuzcul sabunotu bir tür bitkidir. Mayıs ayında çiçek açar. Genellikle Orta Anadolu'da yayılış gösterir. Gövde uzunluğu 5 - 15 santimetre arasında değişir.
Sürünücü gövdeli, tek yıllık ve otsu bir bitki türüdür. Yapısında bulunan saponinler, eczacılıkta önemlidir. Tuzlu bataklıklarda yaşar. Türkiye'ye özgü bir bitki türüdür.
Tuzcul salkımçiçeği (Silene salsuginea), karanfilgiller familyasına ait çok yıllık otsu bir bitki türüdür.
Tuzlu topraklarda yetişen tek Salkım çiçeği türüdür. 900 m yüksekliklte tuzlu bozkırlarda yetişir. Temmuz ayında çiçek açar, 15-30 cm boylanabilir. Türkiye'ye özgüdür. Özellikle Tuz Gölü çevresinde yetişen endemik bir türdür.
Tuzcul çakışır (F.halophila), Maydonozgiller familyasına ait, tüysüz, çok yıllık bir bitki türüdür.
Mayıs-Haziran aylarında çiçek açar ve 60-90 cm 'e kadar boylanabilir. Orta Anadolu'da yayılış gösterir. 900 metre yükseklikte tuzcul bozkırlar ve kumullarda yaşar. Özellikle Tuz Gölü'nün çevresi olmakla, Türkiye'ye özgü bir bitki türüdür.
Tülpembe (F. hirsuta), tülpembegiller familyasına ait, çok yıllık otsu ya da çalımsı bir bitki türüdür.
Mayıs-Eylül aylarında çiçek açar ve gövde uzunluğu yaklaşık 5-15 cm olur. Batı, Orta ve Doğu Anadolu'da yayılış gösterir. Çorak topraklarda süs amaçlı kullanılabilir. Deniz seviyesinden 1-1400 m yükseklikte tuzlu bataklıklar ve tuzlu bozkırlarda yaşar.
Çuvan
Temmuz - Eylül ayları arası çiçek açar. Ülkemizde Kuzey Anadolu, Batı Anadolu, Güney Aanadolu ve Orta Anadolu'da yayılış gösterir. Gövde uzunuğu 10 - 30 santimetre arasıdır.
Çok yıllık bir otsu bitki türüdür. 1 - 1000 metre yükseklikteki tuzlu bataklık ve tuzlu göl kıyılarında yaşar. Tuz Gölü'nü çeviren bu tür, kışın genellikle su altında kalır. Tuza çok dayanıklıdır.
İran kuşkonmazı bir tür bitkidir. Mayıs - Temmuz ayları arasında çiçek açar. Genellikle İç Anadolu'da yayılış gösterir. Gövde uzunluğu 25 - 150 santimetre arasında değişir.
Çok yıllık otsu bir bitki türüdür. Deniz seviyesinden 800 - 1700 m yükseklikte çalılık, nemli otlaklar, volkanik dağ etekleri, tuzlu bozkırlarda yaşar