AĞAÇLARIN ÖNEMİ
Büyük ormanlar bir bakıma "dünyanın akciğerleridir: çünkü canlıların yaşaması
için gerekli olan oksijenin büyük bölümünü ormanlar sağlar.
Ayrıca kökleriyle
toprağı tutarak toprak kaymasını, aşınmayı ve su baskınlarını önleyen de
ağaçlardır.
Ağaçlarda barınan ve besinini ağaçlardan sağlayan sayısız hayvan
yaşamını ormanlara borçludur.
Her ağacın hemen hemen bütün bölümleri odunu,
kabuğu, özsuyu, kökleri, yapraklan, meyveleri ve tohumları insanlarca
değerlendirilir.
Hem yakacak olarak kullanılan, hem de kereste, kontrplak,
kâğıt, plastik maddeler, mobilya ve ahşap eşya, demiryolu traversleri gibi
sayısız ürünün hammaddesi olan odun ağaçlardan elde edilir.
Zeytin, fındık, ceviz ve badem ağaçları ile elma, portakal, şeftali, muz gibi
meyve ağaçları besin kaynağı olarak önem taşır.
Tarçın, karanfil, küçük
Hindistan cevizi gibi bazı baharatlar da gene ağaçlardan elde edilir.
Kahve ve kakao, ağaç tohumlarının öğütülüp suda kaynatılmasıyla hazırlanan birer
içecektir.
Ağaçlardan elde edilen öbür ürünler arasında arapzamkı. kehribar gibi
çeşitli zamk ve reçineler:
kauçuk: özellikle meşe ve Akasya ağaçlarının
kabuğundan elde edilen ve derilerin islenmesinde kullanılan tanen:
kâfur ve
okaliptüs gibi hoş kokulu uçucu yağlar: zeytinyağı ve tong yağı gibi bitkisel
sıvı yağlar: boya, vernik ve cilaların inceltilmesinde kullanılan terebentin
yağı: özellikle mantar meşesinin kabuğundan elde edilen sise mantarları:
bitkisel mumlar: akcaagac ve palmiyeden eldeg edilen
şekerler: kının ve kaskara
gibi ilaçlar: daha çok can yeleklerinin, şilte ve yastıkların doldurulmasında
kullanılan kapok (Cava pamuğu) gibi bitkisel lifler sayılabilir.
Bütün bunlardan
başka güzel görünümleriyle çevremizi süsleyen, yapraklarıyla gölge veren ağaçlar
toprak kaybını önlemek ve rüzgârları kesmek için de dikilir.
Doğadaki hayvanlara
barınak ve yiyecek sunan ağaçlar yabanıl yaşam için çok önemlidir.
Bunca zenginliğin kaynağı olan koruluklar ve ormanlar ayrıca kent yaşamından
bunalmış insanların sıkıntılarını atıp dinlenebilecekleri yerlerdir.
Çağlar
boyunca insanlar sanat ve edebiyat yapıtlarında ağaçların ve ormanların
güzelliğini övmüştür.
Dünyanın birçok yerinde ağaçların kesilerek yok edilmesi ürkütücü boyutlara
ulaşır.
Tarla ya da yol açmak için kesilmesiyle, bir yandan orman yangınlarıyla
dünyamız giderek çoraklaşmaktadır.
Hıristiyan ülkelerde de her yıl Noel
kutlamalarında süslemek üzere milyonlarca ağaç kesilir.
Hangi nedenle olursa
olsun kesilen ağaçların yerine yenilen dikilmediği.
Açılan bu alanlar çoğu kez
tarla olarak kullanılır.
Böylece üst üste birkaç yıl tarım yapıldıktan sonra
toprak yoksullaşır ve kullanılmaz duruma gelir.
Üstelik ağaçların yok olması
ormanlarda yaşayan hayvanlara ve başka bitkilere de zarar verir.
Ağaç ve
ormanların insan eliyle yok edilmesi bütün dünyayı ilgilendiren en önemli
sorunlardan biridir.
Ağacı kutsal savan Eski Türkler doğan her çocuk için bir
ağaç dikerlerdi, insanoğlunun çok sev borçlu olduğu doğaya saygısını gösteren bu
güzel gelenek bugün ne yazık ki unutulmuştur.