MİKORİZA

Mikoriza, bitki kökleri ile belirli mantar türleri arasındaki karşılıklı bir yaşam biçimi olarak tanımlanmaktadır.
Mikorizal mantar çok miktarda hif üreterek bitki kök yüzey alanını arttırmakta ve kökten çok uzak bölgelerdeki besin elementlerini söz konusu hifleri aracılığıyla alabilmektedir.
Bu işbirliği mikorizal fungusa karbon, mikorizal fungusta bitkiye besin elementi sağlamasıyla gerçekleşmektedir.
a. Mikorizanın Bitki Gelişmesi Üzerine Etkisi
1. Bitki büyümesini arttırır
2. Bitki besin elementleri ve su alımını arttırır
3. Kimyasal gübre kullanımına olan talebi azaltır
4. Fumigasyon veya solarizasyon sonrası ekilen bitkilerin bodur kalmasını önler
5. Bitki ekim performansını arttırır ve erken çıkışı sağlar
6. Şaşırtma esnasındaki fide şokunu ve fide ölümlerini en aza indirir
7. Meyve ve ürünlerin üniform olmasını sağlar
8. Patojenlere karşı bitkiyi korur
9. Hastalıklı ve zayıf fide sayısını en aza indirir
10. Kuraklık ve streslere karşı bitkiyi korur ve direncini arttırır
11. Kirletilmiş ve dezenfekte edilmiş toprakların olumsuz etkilerini azaltabilir
Mikorizal fungus toprakta bitkilerce alımı yavaş olan besin elementlerini özellikle fosfor alımını önemli derecede arttırdığı kontrollü şartlar altında seralarda yapılan denemelerle belirlenmiştir.
Mikoriza yalnız fosforun değil aynı zamanda Zn, Cu, Mn, Fe, Ca, K ve N’in bitkilerce alımında etkili olmaktadır
Mikorizanın değişik bitkilerde etkisi farklı olmaktadır.
Bazılarında bitki gelişimini teşvik ederken, bazılarında kök gelişimini ve uzamasını, çiçeklenmeyi arttırması, erken çiçeklenme, yaşam sürelerinin uzatılması ve kuraklığa karşı dayanıklılığı arttırır.
Kaba kök yapısına sahip olan bitkiler mesela; elma, turunçgiller, şeftali, kavun, patlıcan ve biber çok iyi infekte olabilmekte ve mikoriza infeksiyonu eksikliğinde P, Zn ,Cu, K, Ca ve N noksanlığı göstermektedirler.
Doğadaki en yaygın bitki mikroorganizma simbiyotik ilişkisi mikoriza mantarları tarafından sağlanmaktadır.
Mikoriza mantarları bitki kökünün korteksine yerleştikten sonra korteks içine hiflerini salarak iç ortamın bir parçası olmaktadır.
İçerde ve dışarıda gelişen hifler dışarıdan içeriye fosfor ve içerden dışarıya karbon sağlamaktadır (Ortaş, 1998).