BİTKİLERDE BESLENME BOZUKLUKLARINDA GENETİK FAKTÖRLERİN ÖNEMİ

(The importance of genetic factors in eating disorders in plants)
Bitkilerin besin elementlerini absorbsiyonları ve onları metabolizmada kullanmalarında bitki cinsleri ve çeşitleri arasında büyük farklılıklar vardır.
Bu farklılıklar bitkilerin genetik özelliklerinin bir sonucudur.
Besin elementlerinin alınmaları ve metaboliz, edilmelerinde bitki cins ve çeşitleri arasında görülen genetik farklılıklar, bize, bir yerde, yetişen iki bitki cins ve çeşidinden birinin sağlıklı bir şekilde gelişirken, bir diğerinin neden beslenme bozukluğugösterdiğini açıklar.
Besin maddelerinin etkili bir şekilde kullanılmalarındaki farklılıklar bakımından özellikle demir dikkat çekici bir besin elementidir.
Aynı toprak üzerinde, aynı koşullar altında yetiştirilen aynı türden farklı iki bitki çeşidinden biri şiddetli demir noksanlığı simptomları gösterirken, diğeri tamamen normal gelişebilmektedir.
Bu durum, bazı çeşitlerin demir stresi altında H+ iyonları çıkararak kök bölgesi pH' ını düşürme ve yine bu çeşitlerin demir stresi altında köklerin indirgeme kapasitesinin artmasından ileri gelmektedir.
Her iki olay, yani kök bölgesi pH' sının düşmesi ve köklerin indirgeme kapasitelerinin artması, kök bölgesinde bulunan demirin alınabilirliğini büyük oranda arttırır.
Demir stresine maruz kalınca kök bölgesi pH'm düşürme kabiliyetinde olan bitkiler "demir etkin" bitkiler olarak adlandırılır.
Özellikle mikro besin elementlerinin noksanlıkları, çoğu kez bu elementlerin toprakta reel noksanlıklarından çok, bazı toprak özelliklerinden kaynaklanmaktadır.
Buna en iyi örnek ise kireç kökenli kloroz adını verdiğimiz, toprağın yüksek kireç kapsamına bağlı mikro besin noksanlıklardır.
Böyle durumlarda kloroza dayanıklı çeşitlerin yetiştirilmesi en iyi çözümlerden biridir.
Aksi halde, toprak özelliklerini değiştirmek kolay olmadığı için, sürekli kloroz problemi ile karşı karşıya kalmayacaktır. Klorozun çeşitli kimyasallar ile giderilmesi ise ucuz bir yöntem değildir.