BESLENME BOZUKLUĞUNA BENZER SEMPTOMLAR YARATAN DİĞER FAKTÖRLER

(eatıng dısorders other factors that create a sımılar symptoms)
Besin noksanlığı ve aşırılığı dışında, metabolizmada bozulmaya neden olan diğer bazı faktörler de, beslenme bozukluklarına benzeyen belirtiler yaratabilirler.
Örneğin, sonbaharda çeşitli ağaçlarda görülen yaprak kızarıklıkları, fosfor noksanlığını benzemekle beraber, metabolizma ürünlerinin bitki bünyesindeki akmasının yavaşlamasından ileri gelen bir durumdur.
Benzer şekilde, mısır bitkisinin yapraklarında metabolik nedenlerle zaman zaman görülen şeker birikmesi de yine fosfor noksanlığı belirtilerine benzeyen kırmızı lekelere nedenolmaktadır.
Beslenme bozukluklarına benzer belirtiler yaratarak, beslenme bozukluklar süreçler gözle tanınmasını güçleştiren etmenler çok çeşitlidir.
Bu etmenlerin başlıcaları ise şunlardır.
İKLİM FAKTÖRLERİ
Don koşulları veya düşük hava sıcaklığı, kuraklık, rüzgâr gibi hava olaylar süreçler, yapraklarda kızarmalara ve kenarlarda solma ve kurumaya yol açarak, azot, fosfor ve potas eksikliklerine benzeyen belirtilere yol açabilmektedir.
Ayrıca hava sıcaklıklarının normallerin altında düşük seyretmesi, fazla bulutluluk nedeniyle ışık azlığı, kuraklık gibi olumsuz iklim etmenleri bitkilerin besin alımını yavaşlattığı için, geçici olarak besin eksikliği belirtileri görülmesine yol açarlar.
Olumsuz iklim koşullarında özellikle mikrobesin elementlerinin noksanlıkları ortaya çıkar.
Bu etmenlerden ileri gelen beslenme bozuklukları, olumsuzluğu yaratan iklim koşullarının normale dönmesiyle birlikte ortadan kaybolur.
TOPRAK FAKTÖRLERİ
Toprağın uzun süre ıslak kalması yapraklarda sararma ve kızarıklıklara neden, yaprak azot ve fosfor eksikliklerine benzer görüntüler yaratır.
Yaprak kenarlarında kurumaya yol açarak potasyum eksikliğine andıran belirtiler yaratır.
Demir ve mangan eksikliklerinde görülen damar araları sararmasına benzer görüntüler de yine toprağa uzun süre aşırı nemli veya su altında kalması sonucu oluşabilmektedir.
Toprağın susuz kalması bitkilerin besin alımının azaltacağı için çeşitli besin elementleri eksiklik süreçler görülmesine yol açar.
Bu tarz görüntüler de sulamayı izleyen günlerde besin alımının artmasıyla ortadan kalkar.
BİTKİ ZARARLILARI VE HASTALIK ETMENLERİ
Birçok hastalık etmeni bitkilerde besin eksikliklerine benzer arazlar oluşturur arazlar çoğu defa gerçek besin eksiklikleri belirtileridir.
Ancak besin eksikliği sekonder olarak ortaya çıkmaktadır. Özellikle kök hastalıkları ve köklere zarar veren bitki zararlıları, köklerden besin alımını engellediği için beslenme bozukluklarında görülen belirtilere neden olurlar.
Keza gövde ve yapraklardan emgi yapan her türlü zararlı bitkileri besinsiz bıraktıkları için beslenme bozukluğu belirtileri yaratırlar.
Çeşitli virüs ve fungal hastalıklarda da bitkilerde beslenme bozukluklarına benzeyen belirtiler görülebilmektedir.
Bitki zararlı ve hastalıkları nedeniyle ortaya çıkan arazlar, azot, fosfor, potas, magnezyum, mangan, bor, kalsiyum gibi birçok besin elementi noksanlığına benzeyebilir.
ZİRAİ İLAÇ VE HORMON ETKİLERİ
Bitkilere püskürtülen çeşitli ilaçlar, hormonlar, bitki gelişim düzenleyicileri gibi maddelerin dozu iyi ayarlanmadığı takdirde, bitkilerde beslenme bozukluklarına benzer belirtiler yaratabilirler.
Bu bakımdan bitki cinsleri arasında oldukça büyük farklılıklar görülür.
Aynı dozdaki ilaç, hormon veya gübre püskürtmesi bitkide hiçbir zarara yol açmazken, diğer birinde ciddi zararlar yapabilir.
Erik, şeftali gibi taş çekirdekli meyve ağaçları püskürtmelere karşı oldukça hassastır.
Püskürtmelerden meydana gelen zararlar özellikle yaprak kenarlarında yanmalar yaprak ayasında nekrozlar ve bazen de yaprak dökümü şeklinde ortaya çıkar.